Zowel in Amsterdam als in de rest van Nederland is het aantal meldingen van homodiscriminatie vorig jaar flink gestegen. Hoe representatief deze cijfers zijn is echter moeilijk te bepalen, niet alleen doordat maar in een klein aantal gevallen aangifte wordt gedaan, maar ook omdat de politie niet meer de capaciteit heeft om de cijfers inzichtelijk genoeg te verwerken.
Tekst en afbeeldingen: Peter Koop
Het jaarlijkse rapport met de landelijke discriminatiecijfers verscheen afgelopen vrijdag 25 juni, als gevolg van capaciteitsproblemen bij de politie twee maanden later dan gebruikelijk. Eerder was al duidelijk geworden dat ook het LHBT+politienetwerk Roze in Blauw te weinig menskracht heeft om specifiek de cijfers over LHBT+gerelateerde incidenten goed te analyseren.
De huidige wijze van publicatie maakt de getallen evenmin makkelijk toegankelijk. Sinds 2015 worden namelijk alle vormen van discriminatie besproken in één rapport, dat daardoor complex en moeilijk leesbaar is. Voordien werden de aantallen meldingen van homodiscriminatie in Amsterdam altijd apart gepubliceerd, waardoor de ontwikkeling door de jaren heen goed bijgehouden kon worden (zie de grafiek verderop in dit artikel).
Deze reeks werd echter in 2015 al doorbroken als gevolg van een nieuwe rapportagemethode en vanaf 2019 zijn de cijfers opnieuw niet meer te vergelijken met die uit voorgaande jaren, omdat nu alleen een totaal wordt gepubliceerd waar ook discriminatie van werknemers met een publieke taak bij is inbegrepen. Door al deze wijzigingen is het helaas nog moeilijker geworden om de aantallen op waarde te schatten.
Discriminatiecijfers voor Nederland
Uit het landelijke rapport blijkt dat er in 2020 in Nederland 1981 incidenten op grond van seksuele gerichtheid geregistreerd werden. Dat was 32% van alle politieregistraties op het gebied van discriminatie. In 67% van de gevallen (1330 incidenten) betrof het discriminerende uitlatingen, bij 14% ging het om bedreiging en bij eveneens 14% van de gevallen (277 incidenten) om geweld. In 2019 ging het in totaal nog om 1603 meldingen.
Deze incidenten waren in meerderheid gericht tegen mannen. In veel gevallen betrof het schelden met woorden als ‘homo’ of ‘flikker’ of het beledigen van mannen die hand in hand liepen. Daarnaast waren er gevallen van homoseksuele mannen die door buren langere tijd werden gepest, uitgescholden of bedreigd. Vaak was het echter niet duidelijk of het hierbij doelbewust ging om de geaardheid van het slachtoffer of dat sprake was van algemeen schelden, aldus het discriminatierapport.
Discriminatie van transgender personen wordt door de politie geregistreerd onder de categorie discriminatie op grond van geslacht. In 2020 waren er landelijk 41 van dergelijke incidenten, waarvan veruit het grootste deel transgender personen betrof die in de openbare ruimte werden uitgescholden, achtervolgd, gepest of mishandeld. Dit aantal steeg slechts licht ten opzichte van 2019.
Bij andere discriminatiemeldpunten kwamen 256 meldingen binnen over discriminatie op grond van seksuele gerichtheid, wat aanmerkelijk minder is dan de 377 in 2019. Dat laatste cijfer was echter vertekend door twee “bulkmeldingen”, namelijk over de Nashvilleverklaring en over plannen om vruchtbaarheidsbehandeling voor lesbische vrouwen niet meer te vergoeden.
Naar aanleiding van het nieuwe rapport roept COC Nederland de Tweede Kamer op om maatregelen te nemen en pleit onder meer voor hogere straffen bij discriminerend geweld, gespecialiseerde discriminatierechercheurs bij de politie en meer tijd en geld voor Roze in Blauw. Ook wil het COC dat scholen meer en betere aandacht besteden aan acceptatie van iedereen ongeacht seksuele gerichtheid, genderidentiteit, genderexpressie en geslachtskenmerken.
Discriminatiecijfers voor Amsterdam
Voor Amsterdam en omgeving is er over 2020 alleen het jaarverslag van het Meldpunt Discriminatie Regio Amsterdam (MDRA). Daarin ontbreken de cijfers van de politie-eenheid Amsterdam en van het College voor de Rechten van de Mens, die er in voorgaande jaren wel in waren opgenomen.
In 2020 kwamen bij het MDRA 80 meldingen binnen van discriminatie op grond van seksuele geaardheid, een aanzienlijke stijging ten opzichte van de 51 meldingen in 2019. Ongeveer 80% van deze meldingen betrof homoseksuele mannen. Apart geregistreerd werd discriminatie tegen transgender personen, die steeg van 8 meldingen in 2019 naar 29 meldingen in 2020. Twintig van deze meldingen betroffen echter een mediabericht over genderneutrale toiletten.
Het aantal meldingen bij de Amsterdamse politie kan deze keer alleen worden afgeleid uit het landelijke rapport, waarin staat dat er in 2020 in totaal 296 meldingen over discriminatie op basis van seksuele gerichtheid waren. Ook dat is een flinke stijging ten opzichte van 2019, toen er 236 meldingen waren, inclusief incidenten gericht tegen werknemers met een publieke functie.
In Amsterdam was er in 2020 ook voor andere soorten discriminatie een sterke stijging van het aantal gemelde incidenten, wat volgens het rapport mogelijk te verklaren is doordat de gemeente vorig jaar een speciale antidiscriminatiecampagne startte en ook het MDRA zijn zichtbaarheid vergrootte, onder meer via social media.
Tevens werd vorig jaar het initiatief genomen voor de Regenboog Veiligheidsalliantie (RVA), een overlegorgaan met vertegenwoordigers uit de LHBT-gemeenschappen, Roze in Blauw, COC Amsterdam, het MDRA en de gemeente Amsterdam. In de RVA wordt zowel op basis van incidenten als van trends besproken wat er nodig is om de veiligheid van LHBT+ers te verbeteren en discriminatie te voorkomen.
Naast dit praktische initiatief zou nieuw wetenschappelijk onderzoek naar LHBT+discriminatie ook wenselijk kunnen zijn. Daarmee zou niet alleen meer inzicht verkregen kunnen worden in de werkelijke frequentie en de achterliggende oorzaken, maar ook in eventuele veranderingen sinds het laatste onderzoek naar antihomoseksueel geweld in Amsterdam dat uit 2008 dateert.
*
•••
Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?
Klik hier voor meer informatie!
