Een opmerkelijk moment op de Poolse staatsomroep TVP, waarbij live excuses werden aangeboden voor de rol van de omroep in de haatcampagne tegen de LHBTIQ+ gemeenschap. Nadat de staatsomroep acht jaar lang de vijandigheid richting LHBTIQ+ individuen aanwakkerde, toonde presentator Wojciech Szeląg berouw tijdens een live uitzending. Hij erkende daarbij dat de acties van de omroep schadelijk waren geweest voor de Poolse regenbooggemeenschap.
Tekst: Ronald Mol
De verontschuldiging werden aangeboden tijdens het programma “Gast van de avond”, waar LHBTIQ+ activisten Bart Staszewski en Maja Heban te gast waren. Presentator Wojciech Szeląg besprak met hen de discriminerende behandeling van de LHBTIQ+ gemeenschap door TVP. Hij benadrukte dat LHBTIQ+ personen niet zomaar abstracte zaken zijn. Hij benadrukte dat het gaat om echte mensen met identiteiten, relaties en gezinnen en dat ze respect verdienen. De verontschuldiging van Szeląg betekenen een belangrijke verandering ten opzichte van de eerdere houding van de omroep. De uitgenodigde LHBTIQ+ activisten zien de excuses dan ook als een grote stap in de richting van verzoening.
PiS-beleid
Deze verandering in de berichtgeving van TVP komt na grote politieke veranderingen in Polen. Hoewel de radicaal-rechtse partij Recht en Rechtvaardigheid (Prawo i Sprawiedliwość; PiS) bij de laatste verkiezingen wederom als grootste uit de bus kwam, lukte het niet om met andere partijen een regeringscoalitie te vormen. Drie oppositiepartijen onder leiding van Donald Tusk lukte dat wel, waarna de PiS-partij in december 2023 in de oppositie belandde.
Tusks coalitieregering is nu vastbesloten om de gevolgen van acht jaar PiS-beleid zoveel mogelijk ongedaan te maken. Zodoende nam de regering snel maatregelen om de publieke omroep te hervormen. Onder het bewind van PiS was TVP namelijk afgegleden tot een spreekbuis voor PiS-propaganda. Politici van de oppositie kwamen niet meer aan het woord en de omroep verspreidde aan de lopende band radicaal-rechtse anti-LHBTIQ+ retoriek. De hervormingen van Tusks regering gaan zelfs zo snel dat afgelopen december een tv-programma tijdens een live-uitzending uit de lucht werd gehaald. Daarna werd ter vervanging een natuurdocumentaire over beren uitgezonden.
Belang voor verzoening
Na de verontschuldiging van presentator Szeląg, verklaarde Staszewski via X (het voormalige Twitter) dat het zeer aangrijpend was om een verontschuldiging te krijgen voor al die jaren waarin de omroep LHBTIQ+ personen verketterde. Staszewski onderstreepte dan ook het belang van de excuses voor de verzoening tussen diverse groepen in de Poolse samenleving.
Today, first time in Polish TV, after 8 years of right-wing government, the LGBT+ activists appeared in live broadcast. I was seating there and heard journalist shaking voice. He made an apology after years of portraying LGBT-people a threat to Polish nation in the same studio.… pic.twitter.com/kOjzKrRHPf
— Bart Staszewski (@BartStaszewski) February 11, 2024
Presidentiële sta-in-de-weg
De hervormingen van de Poolse publieke omroep laten zien dat publieke druk en maatschappelijke betrokkenheid bij het bestrijden van systemische discriminatie wel degelijk tot resultaat kunnen leiden. Na acht jaar PiS-beleid hebben de Poolse stemmers de radicaal-rechtse koers van hun land gewijzigd. En premier Donald Tusk lijkt vastbesloten om van die politieke koerswijziging een succes te maken.
De huidige Poolse president, Andrzej Duda zit de ambities van de nieuwe regering echter nog regelmatig in de weg. Duda is afkomstig uit de PiS-partij en momenteel bezig met zijn laatste termijn als president. Als president blokkeert hij met enige regelmaat hervormingen en voorstellen van de nieuwe regering. Maar volgens analisten kan de eenenvijftigjarige Duda zich niet veroorloven om alle maatregelen van de nieuwe regering te blijven dwarsbomen. In ieder geval niet als hij de ambitie heeft om nog langer politiek actief te blijven.
•••
Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?
Klik hier voor meer informatie!
