Erica van Dooren leest voor Gaykrant en schrijft over wat ze heeft gelezen. Deze keer een recensie van IK geschreven door Leon Augustijn.
Dit boek is een poging van de schrijver om zijn persoonlijke ervaring in een context te plaatsen, in de hoop dat het hetzelfde doet voor de lezer. Daar slaagt het in. Leon Augustijn heeft onderzoek gedaan naar en nagedacht over zijn eigen coming-out om te begrijpen hoe zijn ervaringen zijn gevormd door de omgeving.
Tekst: Erica van Dooren
Het boek ‘IK’ van Augustijn ligt in de reguliere en speciale boekwinkels. Boekwinkels speciaal voor LHBT+-boeken, schrijver Augustijn is er blij mee. Maar ‘IK’ gaat over erkenning en gelijke behandeling. Zijn die aparte boekwinkels dan wat we willen?
Reflectie
Het omslag is origineel. Een afbeelding van zowel een geklede als een deels ontblote Augustijn, die elkaar met de vingertoppen benaderen. Het symboliseert zijn worstelingen met afwijzing en zelfacceptatie. Zijn eigen reflectie. Verantwoordelijkheid nemen voor je leven is de eerste stap om vooruit te komen en de wereld in en om je heen te veranderen.
Schaamte
Augustijn gaat tot het uiterste om zijn homoseksuele gevoelens verborgen te houden, zelfs tot het punt van een huwelijk met een vrouw. Uit deze relatie wordt een dochter geboren. Augustijn is in zijn boek open over de seks die hij met zijn vrouw had. Hij maakte gebruik van zijn zelfregulerende erectie, vertelt hij. Eerst vond hij het lastig om hierover te schrijven. Maar juist door het schrijven wordt dat gemakkelijker voor hem.
‘Ik ben me, door het werken aan dit boek, steeds vrijer gaan voelen en ben opener geworden. Hopelijk zorgt het voor herkenning en een gevoel van niet alleen zijn.’
Emoties
De schrijver groeit op in een Rooms-katholiek gezin. Gevoelens worden niet besproken en seks al zeker niet. Later, als de schrijver een baan heeft bij de Koninklijke Marechaussee houdt hij zeker zijn mond. Gaygrapjes zijn aan de orde van de dag. Daarom is het begrijpelijk dat Augustijn niet meteen zijn diepste emoties uit in dit boek. Geleidelijk komen die meer los, net als in zijn leven. Evenals zijn eigen acceptatie dat hij mag zijn wie hij is. Maar daarbij hanteert de schrijver wel zijn eigen normen.
Hij beschrijft een ervaring in een sauna. Een oudere man legt zijn hand op de been van Augustijn; hij weert hem af. Later ziet hij de man onder de douche met een jongen vrijen. De schrijver reageert boos en vraagt ze dat ergens anders te doen. Al vecht de schrijver tegen schaamtegevoel, soms gaat iets volgens zijn normen een stap te ver.
‘Het is vooral iets waar ik niet mee geassocieerd wil worden. Met die jagende, gefrustreerde, wellustige homo’s. Die in dit geval naaktheid met seks associëren. Terwijl het daar niets mee van doen heeft. Ik voel me vies.’
Innerlijke Kracht
De groepscultuur en de drang om binnen de groep te blijven en niet alleen komen te staan helpt Leon verder in de kast. Terwijl zijn diepste wens was om uit die kast te komen en zich vrij te voelen van schaamte en eenzaamheid.
Zijn leven, ontdaan van illusies, weerspiegelt geen sprookje, maar biedt eindelijk zijn weg naar erkenning, ondanks de voortdurende uitdagingen.
Het is pas wanneer hij zijn ‘Innerlijke Kracht’ aanboort om de confrontatie met afwijzing aan te gaan, dat hij de moed vindt om zijn authentieke leven te leiden. Hoewel Innerlijke Kracht een abstract begrip is zal de lezer begrijpen wat hij bedoelt.
Onderzoek
Augustijn ontpopt zich in het boek als een onderzoeksjournalist. Belangrijke gebeurtenissen in de geschiedenis van LHBT+ beschrijft hij op een educatieve en niet langdradige manier. Hij schroomt niet om de misstanden aan de kaak te stellen. Zo haalt hij bijvoorbeeld hij de documentaire De blauwe familie aan (2022), over racisme en discriminatie op de werkvloer bij de politie.
Geloof
Hier en daar heeft het boek een wat hoog ‘EO-gehalte’. Zo wordt er regelmatig een psalm geciteerd. Deze bijbelteksten helpen Augustijn, zegt hij. Het geloof is een belangrijk houvast voor hem.
“Hij geeft mij nieuwe kracht en leidt mij langs veilige paden tot eer van Zijn naam. Al ga ik door een donker dal, ik vrees geen gevaar, want U bent bij mij, Uw stok en Uw staf, zij geven mij moed.” (Psalm 23.3).
Augustijn is ervan overtuigd dat God niet oordeelt, hij zoekt naar een geloofsgemeenschap die hem wil accepteren en vindt deze bij Wijdekerk. Naast het bijbels aspect haalt hij ook uitspraken aan van wijsgeren als Plato en prominente personen als Nelson Mandela.
Tunesië
Het boek beschrijft de reis naar Tunesië die hij dit jaar met zijn echtgenoot maakte. Het is beeldend beschreven, de vergelijkingen die hij maakt, wijzen de lezer op verschillende vormen van taboe.
“In Tunesië is het heel gewoon dat mannen elkaar aanraken, omhelzen. Het is minder geërotiseerd. In Nederland is het not done en heerst er een taboe op fysiek contact tussen mannen onderling.”
‘Vreemd eigenlijk,’ zegt de schrijver, ‘want die vorm van intimiteit zorgt ook voor meer verbondenheid. Oprechte aandacht door even een arm om de schouder.’
Gids
Het boek is niet alleen een verhaal maar ook een gids voor het begrijpen en accepteren van homoseksualiteit en het omgaan met reacties van anderen hierop. In duidelijke, empathische en directe taal legt Augustijn in detail uit hoe zijn coming out zijn zelfbeeld en relaties met anderen radicaal verandert.
“Het vinden van Innerlijke Kracht om te zijn wie ik ben.”
Hij schrijft ook columns en heeft een gelijknamige podcastserie als het boek ‘IK’ met dezelfde insteek als het boek. Hij refereert naar uitspraken die tijdens de gesprekken zijn gedaan door gasten zoals: Rikkie Kolle, (Miss Nederland), Johan Verweij (schrijver), Jordi Huirne (weerman Talpa), Boris Dittrich (mensenrechtenactivist en lid van Eerste Kamer) en Rick van der Made (voormalig hoofdredacteur Gaykrant).
Augustijn deelt zijn verhaal in de hoop begrip te creëren en een hart onder de riem te steken bij lezers met vergelijkbare ervaringen. Dit boek verdient een plekje in de boekhandel, in wat voor boekhandel dan ook.
Te bestellen bij: www.leonaugustijn.nl/shop/
Erica van Dooren zet haar liefde voor het geschreven woord om in recensies voor Gaykrant. Ze woont in de Flevopolder en dompelt zich al lezende graag onder in fusionmuziek. Daarnaast schrijft en publiceert ze verhalen en werkt ze aan haar debuutroman.
•••
Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?
Klik hier voor meer informatie!
