Trans in Argentinië, een veilige haven met helse trekken

Tegen het decor van de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires – kleurrijk, extravert en gevuld met fladderende paradijsvogels – vloeien er geregeld tranen. Van wanhoop, verledens én opluchting. Een maand ondergedompeld in de wereld van trans en travestie.

Tekst: Peter Schouten
Foto’s: Daniel Maissan

Argentinië: het land worstelt zich van de ene economische, politieke en sociale crisis naar de andere. Met een glorierijk verleden, een financieel failliet heden en een onbestemde toekomst heeft het Zuid-Amerikaanse land vele gezichten. Met werkelijk prachtig natuurschoon: van gletsjers tot druivenvelden. Een intens land, vol passie en strijd. Typisch Zuid-Amerikaans overprikkeld, en tegelijkertijd vol Europese invloeden. Het is een uitdaging om de juiste sticker erop te plakken, voor zover dat nodig is natuurlijk.
Haar aantrekkingskracht op de buitenwereld is in ieder geval enorm.

Voor veel Latijns-Amerikanen is Argentinië een LHBTI+-paradijs. Op vele fronten voelen zij zich beschermd door de wetten die hen hier een gelijk- en menswaardig bestaan geven. In 2010 voerde Argentinië het huwelijk voor mensen met hetzelfde geslacht in. Twee jaar later volgde een – wereldwijd geprezen – genderwet: zonder tussenkomst van psycholoog of arts kun je hier naam en geslacht laten wijzigen. Sinds twee jaar mogen verder non-binaire personen een X zetten in ID-kaart of paspoort. Ten slotte zijn overheidsinstellingen tegenwoordig verplicht 1% trans en travestie in dienst te hebben. Het mag allemaal op veel (positieve) reacties uit de hele wereld rekenen.

Tot zover het juridisch kader. De praktijk is een stuk weerbarstiger.

 

Getal

Getriggerd door een specifiek getal begonnen wij onze voorbereidingen op een maand onderdompelen in de wereld van trans en travestie. Omdat Argentinië qua oppervlakte het achtste land ter wereld is, beperkten wij ons geografisch tot Buenos Aires. Voor vele trans en travestie bovendien de plek om heen te verhuizen – niet zelden te vluchten – vanuit met name het conservatieve noorden. Het getal dat ons triggerde? 40.

Veertig jaar. Dat zou de gemiddelde leeftijdsverwachting van trans personen in Argentinië zijn. Een getal dat door alle personen en organisaties die wij spraken genoemd werd en dat wij overal teruglazen op websites en in verhalen, tot aan de Nederlandse ambassade toe. Een zeer lage verwachting die tegelijkertijd ook vragen doet oproepen.

Gedurende onze reis door het dagelijkse transleven bleek dat getal betwistbaar. Zeker ook als op meerdere momenten gesproken wordt over een consensus tussen organisaties, om geen moment onbenut te laten dit getal in interviews te noemen. Het is een Argentijnse methode van waarheden creëren om de strijd te voeren, zo klinkt het letterlijk. Selectief shoppen in gedateerde studies, laten we het daar op houden.

Het is iets dat we in ieder geval hier genoemd willen hebben. Want wat als het 43, 46 of 52 jaar zou zijn? Dan nog is het lichtjaren verwijderd van de gemiddelde 76 jaar die de Wereldbank becijferd heeft voor de levensverwachting van een Argentijn. Hoog zal het hier in elk geval nog steeds niet liggen. Daarvoor hebben we net iets teveel verhalen gehoord over dood, geweld en maatschappelijke uitsluiting. Vorig jaar alleen al werden zeker 9 transpersonen vermoord, puur om wie ze waren.

Naar schatting 80% van de transgender personen en travesties heeft geen toegang tot formeel werk. Daarom is voor de meerderheid vaak prostitutie het enige alternatief om in hun levensonderhoud te kunnen voorzien. We hoorden al deze indringende verhalen van onze hoofdpersonages die wij aan de wereld willen voorstellen. Het zijn stuk voor stuk inspirerende figuren die hun verhaal durven en willen delen.

Podium

Zij krijgen daarom hier op De Gaykrant het podium dat zij verdienen. We vierden Pride met hen, kwamen bij hen thuis en op de werkvloer. Het was een ervaring om werkelijk waar nooit meer te vergeten. Het heeft een enorm diepe indruk op ons gemaakt. Trans in Argentinië: een paradijs, en een op papier veilige haven, maar met geregeld helse trekken.

trans in argentinië

Hoe ziet dat dagelijkse leven eruit? Lees deze hele Pride Maand, iedere woensdag en vrijdag, een nieuw verhaal in de serie Trans in Argentinië. Met daarin de verhalen van Manu, Luana, Celeste, Jessica, Abuela, Alba, Michiru en Ana, op Gaykrant.nl