Naar aanleiding van vragen van onder andere Gaykrant heeft Minister Schreinemacher gereageerd op het nieuws over de ontwikkelingen in Oeganda. De minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking liet weten dat de keuze van Oeganda gevolgen heeft voor de samenwerking met Nederland.
Via de woordvoerder kwam de reactie van minister Schreinemacher, die even later ook via Twitter werd verspreid: “Vreselijk dat Oeganda definitief kiest voor extreme anti-LHBTIQ+ wetgeving. Dat heeft gevolgen voor onze samenwerking: Nederland gaat nu in elk geval stoppen met programma’s voor rechtshandhaving. We blijven intussen de bescherming van de LHBTIQ+ gemeenschap actief steunen.”
Internationale kritiek
Ook vanuit het Witte Huis kwam een reactie op het nieuws vanuit Oeganda. President Biden liet weten dat de wetgeving niet alleen een gevaar voor de Oegandese LHBTI+ gemeenschap vormde. “De gevaren van deze democratische achteruitgang vormen een bedreiging voor iedereen die in Oeganda woont.” Liet de president in een verklaring weten. “Deze beschamende wet is de nieuwste ontwikkeling in een alarmerende trend van mensenrechtenschendingen en corruptie in Oeganda. De gevaren van deze democratische achteruitgang vormen een bedreiging voor iedereen die in Oeganda woont, inclusief Amerikaans overheidspersoneel, het personeel van onze uitvoerende partners, toeristen, leden van het bedrijfsleven en anderen.”
Ook leiders van het Wereldfonds voor de bestrijding van aids, tuberculose en malaria (het Wereldfonds), het gezamenlijk programma van de Verenigde Naties voor hiv/aids (UNAIDS) en het noodplan voor aidsbestrijding van de Amerikaanse president (PEPFAR), kwamen met een gezamenlijke verklaring. Daarin gaven ze aan ‘ernstig bezorgd’ te zijn over de schadelijke gevolgen van de Oegandese anti-LHBTI+ wet. In de verklaring waarschuwde men voor de gevolgen van de wet voor de tot nu toe zo succesvolle aids-bestrijding.
Anniken Huitfeldt, de minister van Buitenlandse Zaken van Noorwegen liet weten: “Deze wet vormt een bedreiging voor de mensenrechten en vergroot de vervolging en discriminatie van alle Oegandezen. Noorwegen is te allen tijde en onder alle omstandigheden resoluut tegen het gebruik van de doodstraf.”
Sancties
President Biden liet weten dat zijn regering eerst een inschatting zal maken van de impact die de wet heeft op de veiligheid van Amerikaans ambassadepersoneel en toeristen die het land bezoeken. Net als de Nederlandse regering kijken de Verenigde Staten naar de mogelijkheden van het inperken van financiële samenwerking met de Oegandese regering. Ook verdere sancties sloot Biden dan ook niet uit: “We overwegen aanvullende stappen, waaronder de toepassing van sancties en beperking van de toegang tot de Verenigde Staten voor iedereen die betrokken is bij ernstige mensenrechtenschendingen of corruptie.”
Oegandese reactie
In reactie op de berichten over sancties liet de Oegandese minister van Informatie Chris Baryomunsi weten: “We beschouwen homoseksualiteit niet als een grondwettelijk recht. Het is gewoon een seksuele afwijking die we als Oegandezen en Afrikanen niet promoten. Hoewel we de steun waarderen die we van partners krijgen, moeten ze eraan herinnerd worden dat we een soeverein land zijn en dat we geen wetten maken voor de westerse wereld. We maken wetten voor onze eigen mensen hier in Oeganda. Dus dat soort chantage is niet acceptabel.”
African Human Rights Coalition
Melanie Nathan van de African Human Rights Coalition ging nog een stapje verder in haar kritiek op de Oegandese wet:
“De overdrijving van de noodzaak van dergelijke wetgeving onder de [Oegandese] bevolking volgt op ruim een decennium van leugens die homo’s, lesbiennes, transgender personen en biseksuelen direct verantwoordelijk stelden voor de kwalen van het land. Een land dat zo doordrenkt is van corruptie en onderdrukking van vrijheden. Dit heeft Museveni zijn perfecte schild gegeven om zich achter te verschuilen. De echte redenen voor de problemen van het land probeert hij de op de LHBTI+ gemeenschap af te wentelen.”
Verder verklaarde Nathan dat de wet “doet denken aan Hitlers greep op Duitsland, waar Joden het doelwit werden en aan hun einde kwamen door genocide. De weg naar de wetgeving, het aanwijzen van een zondebok en de klopjachten die daar – nu al – uit voortkomen, leveren op dit moment allemaal veel onderduikers op. Ook vluchten anderen het land uit. We zijn geïnformeerd door activisten uit Oeganda dat er een rechtszaak is gestart. Deze nieuwe wet is duidelijk ongrondwettelijk en wordt onmiddellijk voor de rechtbank aangevochten.”
Rechtszaak
De nieuwe Oegandese wet is nog niet van kracht. Eerst moet de wet worden gepubliceerd in het officiële Oegandese staatsblad, maar dat wordt gezien als een formaliteit. Daarnaast moet de wet een grondwettelijke toetsing, aangevraagd door mensenrechtenverdedigers overleven. De LHBTI+ vriendelijke Oegandese juridische belangenbehartigingsgroep HRAPF (Human Rights Awareness and Promotion Forum) diende eind maandag namelijk prompt een verzoek daartoe in. In 2014 schrapte het Grondwettelijk Hof van Oeganda een eerdere anti-LHBTI+ wet op technische gronden.
•••
Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?
Klik hier voor meer informatie!
