Soms zijn er van die voorstellingen waar je, tegen beter weten in, met hoge verwachtingen naar toe gaat. En vaak valt dat, vanwege die verwachtingen, dan ook tegen. Gardenia – Tien jaar later, ik schreef er al eerder over, behoort niet tot die categorie. Integendeel zelfs. Deze pregnante voorstelling overtrof wat ik dacht te gaan ervaren. Zozeer dat ik de voorstelling de dag daarop nog een keer bezocht.
Zeker, het is prachtig om mensen die door maatschappelijke waarden en normen in de zelfkant zijn gedrukt, te zien ontluiken. Acht voortschuifelende ouwe knarren, allen opgesloten in een donkergrijs of -blauw pak, transformeren zich gedurende de voorstelling tot glamoureuze filmgodinnen. Uitgedoofde figuren die gaandeweg steeds meer een stoute jeugdige vitaliteit beginnen uit te stralen en die aan het slot zichzelf overstijgen. Dat an sich is al fascinerend om te zien.
Maar wat deze voorstelling zo pregnant maakt, is wat er tussen de regels door verteld wordt. Soms subtiel, soms met een emotionele moker, altijd met humor, ook al is die soms schrijnend zuur of ronduit bot. Het bijzondere is dat elke scène uitgebreid de tijd krijgt om zich te ontvouwen en in visueel opzicht gebeurt er dan weinig. Maar in die sobere beelden, soms verpakt in een serie van tableaux vivants, gebeurt er zoveel dat je ogen tekortkomt.
Zonder in details te treden lichten alle personages, ieder op zijn of haar beurt, een tipje van hun spreekwoordelijke sluier op. En op ieders eigen wijze zien we als het ware de universeel menselijke behoefte om gezien te worden. De behoefte om te kunnen zijn wie je bent, om geliefd te worden of zijn om wie je bent.
Liefde en de behoefte daaraan komt in vele vormen en vervormingen voorbij.
In een serie terloops de zaal in geslingerde dating tekstjes horen we als het ware hoe Eros de voorgang van de tijd uitlacht: jeugd die de schoonheid van de voorgaande oudere generatie uiteenrijt. De aanwezigheid van een mooiboy, [Hendrik Lebon] lijkt die boodschap te bevestigen en er zelfs in te wrijven. Totdat we ook bij hem naar binnen kunnen kijken. En dan kantelt alles in de voorstelling. Schrijnende pijn sijpelt dan de scène op. Het wordt nergens sentimenteel, het is juist de terloopsheid van de beelden die hard binnenkomt.
Bij alle ‘dames’ zien we hoe trauma ten grondslag ligt aan hun transformaties. En we zien ook hoe zij dat ontstegen door hun idolen, van Norma Desmond, via Judy Garland, Marlène Dietrich naar Liza Minelli niet tot doel te bombarderen, maar als middel te gebruiken om hun littekens te vieren. Idolen worden archetypen, kwetsuren ontpoppen zich tot levenslust, vergankelijkheid wordt glorieus. Vanessa van Durme, initiatiefneemster van deze productie, noemt GARDENIA een celebration of life. En dat is het ook. Ga het zien, niet vanwege het aapjes kijken maar vanwege de levenskracht die er van de voorstelling uitgaat.
Het slot, ik ga dat niet verklappen, heeft een beeldkracht die onthutsend is.
Voor degenen die deze voorstelling gemist hebben; van 24 t/m 28 september is deze nog te zien: In Gent. Misschien niet naast de deur, maar het loont zeker de moeite. Klik hier voor meer informatie.
*
Gardenia – Tien jaar later
Gezien: 3 en 4 juni 2022
*
Jules Opstap werd ergens in de vorige eeuw, vanwege een fikse etnische DNA mix en met zijn Antilliaanse achtergrond, door zijn zus bestempeld tot ‘koninkrijkskind’. Het kwartje viel, en dat beviel wel. Jules schrijft als profi graag voor en over theater, en in zijn gedachten woont hij half in Londen.
•••
Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?
Klik hier voor meer informatie!
