De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema en staatssecretaris Mariëlle Paul zijn beiden aanwezig bij de door het Hongaarse parlement verboden Pride in Boedapest. Hun aanwezigheid op uitnodiging van de Hongaarse hoofdstad-burgemeester Gergely Karácsony is niet alleen een steunbetuiging aan de regenbooggemeenschap in Hongarije, maar ook een statement over de onderdrukking van de mensenrechten van LHBTIQ+ personen in het algemeen.
Tekst: Ronald Mol
Foto’s: Martijn Beekman en Tom Feenstra
Halsema en Paul Halsema zijn niet de enige die steun betuigen aan de Hongaarse LHBTIQ+-gemeenschap. Een aantal Nederlandse en Belgische parlementsleden en minstens 70 Europarlementariërs hebben al eerder aangekondigd dat ze het evenement bij zullen wonen.
In Nederland dienden vorige maand de Tweede Kamerleden Marieke Koekkoek (Volt) en Thom van Campen (VVD) een motie in waarmee het inmiddels demissionaire kabinet opriep om een officiële delegatie naar de Pride te sturen. Naast de regeringspartijen VVD, BBB en NSC hielpen de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, D66 en het CDA de motie aan een meerderheid.
‘Bijbel & boreaal-brigade’ says no
De groep tegenstanders van de motie bestond uit de gebruikelijke ‘Bijbel & Boreaal-brigade’, aangevuld door DENK. Samen met de ChristenUnie, FVD, SGP en JA21 zat ook de grootste “partij” in de Tweede Kamer -de PVV- in ‘kamp Nee’. De leider van die laatste “partij”, Geert Wilders, reageerde op de motie op de manier die we inmiddels van hem gewend zijn bij LHBTIQ+ onderwerpen: met overdreven afwijzing. Volgens hem was een delegatie naar ‘die gekkigheid’ sturen namelijk ’totale onzin’ en ‘echt gênant’, liet hij op X (Twitter) weten.
Zijn fans op het platform lieten zich daarop ook weer van hun beste kant zien. De meer beschaafde reacties noemen ‘dat soort marsen’ slechts ‘een bron perversiteit’. Meerdere van zijn volgers noemen homoseksualiteit al snel een ‘geestelijke stoornis’: ‘Ja knettergek, de lieden die dat verzinnen horen thuis in een psychiatrische inrichting.’ Maar niet veel later komen ook de meer gewelddadige uitingen, variërend van: ‘Ik hoop dat ze daar keihard handhaven’ en ‘Hopelijk wordt er met harde hand opgetreden’, tot: ‘Ik hoop trouwens dat Viktor Orbán hele grote honden heeft.’
De reacties op de Tweet van Wilders zijn dan weliswaar om van te huilen, maar de afsluiter van zijn tirade op X is achteraf gezien juist bijzonder lachwekkend: “Laat het kabinet hier aan het werk gaan ipv daar mee te doen aan die gekkigheid.” Nog geen twee weken na dit statement trok Wilders namelijk zelf de stekker uit het kabinet, omdat zijn eigen minister Faber niets van betekenis wist af te leveren.
Dit bericht op Instagram bekijken
Vicepremiers Fleur Agema (PVV) en Mona Keijzer (BBB) gaven na de motie direct aan niet van plan te zijn om naar de pride-mars in Boedapest te gaan. Defensieminister Ruben Brekelmans (VVD) sloot eind mei juist niet uit dat er een afvaardiging vanuit het kabinet naar Hongarije zou gaan.
van twijfel naar daadkracht
Ook bij de gemeente Amsterdam was er aanvankelijk enige twijfel. Twee weken geleden was het namelijk nog onzeker of Burgemeester Halsema daadwerkelijk zou afreizen naar de Hongaarse hoofdstad. Halsema gaf toen aan dat ze weliswaar een uitnodiging van haar Hongaarse collega had ontvangen, maar wachtte eerst een veiligheidsadvies van de Nederlandse ambassade af. Nu heeft ze de knoop dus doorgehakt en gaat ze alsnog.
“Het bezoek is zowel een steunbetuiging aan de queerbeweging, wier vrijheden steeds meer onder druk staan, als aan de burgemeester van Boedapest die voor deze vrijheden opkomt door de Pride door te laten gaan, ondanks nieuwe anti-LHBTIQ+-wetgeving van de Hongaarse regering”, laat Halsema’s woordvoerder weten.
Hongaarse regering versus lokale bestuurders
De situatie in Hongarije is complex geworden sinds het parlement in maart een wet aannam die de jaarlijkse Pride-mars in Boedapest verbiedt. Deze wetgeving is onderdeel van de bredere anti-LHBTIQ+-koers van premier Viktor Orbáns radicaal-rechtse Fidesz-partij. Met de daaropvolgende grondwetswijziging werd het voor Hongaarse LHBTIQ+ personen helemaal onmogelijk gemaakt om nog evenementen te organiseren.
Burgemeester Karácsony van Boedapest laat zich echter niet uit het veld slaan. Hij herhaalde eerder deze week dat de Pride-mars gewoon doorgaat, omdat het een gemeentelijk evenement betreft waar de landelijke overheid volgens hem niet kan ingrijpen. “In deze stad zijn er geen eerste- of tweederangsburgers”, stelde Karácsony. “In deze stad weten we dat we samen vrij kunnen zijn. Dus in deze stad kunnen vrijheid en liefde niet verboden worden en Boedapest Pride ook niet.”
Amsterdamse traditie
Voor de gemeente Amsterdam is dit geen nieuwe vorm van internationale LHBTIQ+-solidariteit. In 2016, toen de Pride in Istanbul werd verboden door de Turkse autoriteiten, woonde toenmalig wethouder Simone Kukenheim de manifestatie bij. Kukenheim stelde destijds dat haar aanwezigheid bijdroeg aan de veiligheid van deelnemers: “Hoe meer buitenlandse gasten, hoe meer aandacht.”
Cultuurwethouder Touria Meliani, die aanvankelijk ook werd genoemd als mogelijke afgevaardigde, zal niet meereizen naar Boedapest. De Amsterdamse afdeling van JA21 heeft als vast onderdeel van de ‘Bijbel en Boreaal-brigade’ kritiek geuit op de plannen. Volgens hen is de vrijheid van meningsuiting van LHBTIQ+ personen in Europa niet iets waar een Amsterdamse bestuurder zich druk om zou moeten maken. Amsterdammers hebben volgens JA21 namelijk “niets aan dit soort bezoekjes”.
Symbool van Europese waarden
Met de beslissing om naar de Boedapest Pride af te reizen, geven Halsema en Paul een duidelijk signaal af tegen de groeiende druk op LHBTIQ+ rechten in verschillende Europese landen. Hun bezoek onderstreept namelijk niet alleen solidariteit met de regenbooggemeenschap. Het feit dat beiden zijn ingegaan op de uitnodiging van de burgemeester van Boedapest benadrukt ook het belang van lokaal bestuur als verdediger van mensenrechten. Zeker in tijden waarin regeringen en politici op landelijk niveau deze rechten steeds vaker onder druk zetten.
Zo belooft de Pride-mars in Boedapest op 28 juni veel meer dan een lokaal evenement te worden – het wordt een internationale demonstratie voor vrijheid, gelijkheid en de onvervreemdbare rechten van de LHBTIQ+-gemeenschap in Europa.
•••
Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?
Klik hier voor meer informatie!
