Op zijn 17de las Luca Guadagnino de novelle Queer van William S. Burroughs. De regisseur was erg onder de indruk van het deels autobiografische verhaal vol seks, drugs en alcohol. En nu, 37 jaar later, draait zijn boekverfilming in de Nederlandse bioscopen: Queer.
Tekst: Remco van Dam
Queer speelt zich grotendeels af in Mexico-stad, net na de tweede wereldoorlog. Schrijver Lee woont daar om een rechtszaak in New Orleans te ontlopen. Hij was eerder opgepakt voor bezit van marihuana. Lee probeert op dat moment af te kicken. Hierdoor komen alle behoeftes die de drugs onderdrukten in alle hevigheid naar boven. Zo ook seks. Hij stroopt alle bars af op zoek naar een man die wil.
Tijdens het cruisen ziet hij op straat een jongen die hem intrigeert. Later treft hij hem in een van zijn vele stamkroegen. Lee valt als een baksteen voor deze Gene Allerton. De twintiger is ideaal voor adoratie: hij is mooi, afstandelijk en mysterieus (dat wil zeggen onduidelijk over zijn geaardheid). Een eerste flirtpoging mislukt maar al snel komen Lee en Gene nader tot elkaar. Ze krijgen een complexe verhouding, half gebaseerd op affectie en half op geldelijke vergoeding.
de regisseur
Luca Gaudagnino maakte eerder films over ingewikkelde relaties als Challengers en Call me by your name. In Queer komt daar een grote portie geestverruimende middelen bij. De regisseur maakt er nog net niet reclame voor. Zo lijkt de scene waarin Lee heroïne gebruikt wel een cursus chinezen. En de camera toont Lee’s vage waarnemingen als in een roes. Voor de kijker is het niet altijd duidelijk of wat de hoofdpersoon ziet een hallucinatie, een dagdroom of een intens verlangen is. Dat brengt Guadagnino bij vlagen subtiel in beeld. Als de mannen samen in de bios zitten los van elkaar, dan zie je een schim in beeld waarin ze elkaar toch aanraken.
De cast
Daniel Craig is fantastisch in de rol van Lee. Hij overtuigt als ‘oude nicht’ die met charme, praatjes en veel alcohol, jongere mannen moet interesseren in een potje seks. De voormalige James Bond is innemend op het onnozele af. Maar wanneer zijn pogingen dreigen te mislukken maakt zijn wanhoop hem drammerig en irritant. Zijn wens om écht samen te zijn met de ander is enorm, net als de angst om dat te missen. Zijn tegenspeler Drew Starkey, is ook een goede cast als de onzekere, koude schoonheid Gene. Hij onderdrukt zijn verlangens en weet waarschijnlijk niet eens dat ze bestaan. De mannen vinden soms intimiteit bij elkaar. Dat kan tijdens een van de gulzige vrijscènes. Maar meer nog in kleine gebaren: liggend op bed, de benen even verstrengeld.
de film
De film is aan de lange kant, maar blijft toch intrigeren. Dat komt deels door Guadagnino’s keuzes. Hij maakt van Queer noch een trouw tijdsdocument, noch een exacte boekverfilming. Zo klinkt Nirvana’s grundge rock, naast oude mariachimuziek. En het laatste deel van de film wijkt af van het boek. Dan zijn Lee en Gene op zoek naar ayahuesca, een geestverruimende thee. Want Lee is niet alleen geïnteresseerd in de verdovende werking van drugs maar ook in de eventuele telepathische kwaliteiten. De twee hoofdpersonen maken uiteindelijk de trip van hun leven. Op dat moment laat Guadagnino de zielen van Lee en Gene even samensmelten in een dans.
Heel even.
Queer is nu te zien in de bioscoop
Remco van Dam (Bodegraven, 1969) werkt als televisiemaker. Hij maakte programma’s als RTL Woonmagazine, RTLZ Beursinside en De Roze Supporters. Zijn passie is film: van Hollywood tot art house. Hij is niet alleen kijker maar werkt ook als vrijwilliger voor diverse festivals. Zo doet hij live interviews met filmmakers op de IDFA (International Documentary Festival Amsterdam) en de Roze Filmdagen.