2 januari

Hongaarse ‘Viktator’ verliest miljard aan EU-steun, mede door anti-LHBTIQ+ beleid

Hongarije is 2025 met een financiële tegenvaller begonnen. Tijdens de jaarwisseling heeft de regering onder leiding van Viktor Orbán een groot bedrag aan Europese steun namelijk definitief zien verdwijnen. Eén van de redenen daarvoor is het door Orbáns regering gevoerde anti-LHBTIQ+ beleid. Omdat de ‘Viktator’ dat niet wilde aanpassen is Hongarije nu 1 miljard Euro aan EU-steun kwijt. 

Tekst: Ronald Mol
Foto: Bor Slan

Het geld was bedoeld voor de ontwikkeling van economisch zwakkere regio’s en werd in 2022 bevroren. Dit besluit volgde nadat de Europese Commissie concludeerde dat Hongarije fundamentele EU-normen en waarden niet respecteerde. Het land had voor het einde van 2024 specifieke hervormingen moeten doorvoeren om de steun te behouden.

democratische uitholling

Hoewel discriminatie op grond van seksuele geaardheid technisch gezien verboden blijft door interpretatie van algemene non-discriminatiewetten, worden Hongaarse LHBTIQ+-personen steeds meer beperkt in hun burgerrechten. Deze trend is onderdeel van een bredere uitholling van democratische principes in Hongarije.

Zo beperkte Orbán de macht van het Hooggerechtshof, bemoeide hij zich meermaals met de benoeming van rechters en magistraten en versterkte hij zijn greep bij de Nationale Bank. Kritische media worden systematisch overgenomen door bevriende zakenlui, waarna ze in rap tempo worden omgevormd tot pro-regeringskanalen. Ook staat de oppositie sterk onder druk. Het Hongaarse beleid werd voor de Europese Unie dan ook een reden om voor alle lidstaten aanvullende voorwaarden aan EU-steun te verbinden.

chinese steun of chantage?

Inmiddels heeft de Europese Commissie zo’n 19 miljard euro aan EU-gelden voor Hongarije bevroren. De uitbetaling van de 1 miljard die nu definitief vervallen is, was afhankelijk van diverse democratische hervormingen in Hongarije. Maar in plaats van het beleid aan te passen, zocht het land steun bij Chinese staatsbanken. Zodoende wist de Hongaarse regering in april 2023 nog een lening van 1 miljard Euro te krijgen.

De Hongaarse nieuwssite 444 meldt echter dat dit niet de eerste lening is die Hongarije met China heeft afgesloten. daarbij baseren ze zich met name op de gegevens van het Hongaarse Public Debt Management Centre (ÁKK). Daaruit concluderen ze dat de Hongaarse overheid in slechts drie jaar tijd fors bij China in de schulden kwam te staan. Volgens een voorzichtige schatting van de site bedraagt de totale schuld aan de Chinezen inmiddels 1000 miljard florint, oftewel ruim 2,4 miljard Euro (€2.432.140.000,-).

En ook voor landen geldt het principe: geld lenen, kost geld. Daarmee maakt Hongarije zich steeds afhankelijker van Beijing en steeds minder geliefd in Brussel. En dat is waarschijnlijk ook de reden waarom Orbán nog steeds probeert om de geblokkeerde EU-steun vrij te krijgen. Zijn aanpak is echter niet erg subtiel. In Europees verband gedraagt Orbán zich vaak als een kleuter die zijn zin niet krijgt. Bij iedere begroting of grote beslissing ligt Hongarije dwars.

Aanvankelijk met succes: eind 2023 besloot de Europese Commissie, ondanks grote kritiek, om een deel van de bevroren steun vrij te geven. Dit besluit stuitte op verzet van verschillende leden van het Europees Parlement. Volgens hen was dit namelijk toegeven aan chantage door Orbán, waarmee de Europese Commissie steun kocht voor toetredingsonderhandelingen tussen de EU en Oekraïne. Uiteindelijk sleepte het Europese Parlement de Commissie zelfs voor de Europese rechter.

LHBTIQ+ rechten
Beeld: checkjestem, via Instagram

Naast tekortkomingen in corruptiebestrijding en maatregelen tegen (internationale) belangenverstrengeling, speelt de systematische inperking van de rechten van LHBTIQ+-personen een cruciale rol in de verslechterende relatie tussen Hongarije en de Europese Unie. Sinds de Fidesz-partij van premier Viktor Orbán in 2010 aan de macht kwam, wordt Hongarije geconfronteerd met een reeks controversiële wetgevingen en maatregelen. Die maatregelen ondermijnen niet alleen de democratische waarden van het land en de EU. Ze beperken ook de rechten van diverse minderheden, waaronder LHBTIQ+-personen, op systematische wijze.

primeur

Onder leiding van Orbán voerde de Hongaarse regering een grondwetswijziging in die het voor paren van gelijk geslacht onmogelijk maakt om in Hongarije te trouwen. Die grondwetswijziging bezorgde Orbán zijn bepaald niet vleiende bijnaam ‘Viktator’. Ook heeft Hongarije de juridische wijziging van de geslachtsregistratie van transgender personen beëindigd en andere anti-LHBTIQ+ maatregelen ingevoerd. Tot slot introduceerde de regering-Orbán in juni 2021 een wet die zogenaamd gericht was op “de bescherming van kinderen”. In werkelijkheid verbood de wet “homoseksuele en transseksuele propaganda”. Het verbod op het tonen van LHBTIQ+-gerelateerde inhoud in boeken, films en scholen aan minderjarigen, werd scherp veroordeeld door diverse EU-lidstaten.

bromance

Ook de Tweede Kamer nam een motie aan die de Hongaarse anti-LHBTIQ+ wet veroordeelde. De SGP, FvD, JA21 en de PVV stemden tegen. Van die laatste “partij” was dat nauwelijks een verrassing. Want naast het feit dat de PVV meestal dezelfde koers vaart als de SGP als het gaat om LHBTIQ+ gerelateerde moties, blijken Geert Wilders en de ‘Viktator’ ook grote fangirls van elkaar te zijn. De mannen hebben overduidelijk een bromance waar die van Jesse Klaver en Rob Jetten bij verbleekt:

De bromance tussen Klaver en Jetten leidde zelfs tot een samenvoeging van hun voornamen: het politieke droomkoppel ‘Resse’ was geboren. Het grensoverschrijdende Hongaars-Nederlandse koppel kan natuurlijk niet achterblijven, maar hoe voeg je die namen nou leuk bij elkaar? Geertor? Wilban? Orwil? Wij zijn uiteindelijk op het eerste deel van Orbán, gecombineerd met het laatste deel van Wilders uitgekomen: Orders. Past goed bij hun leiderschapsstijl.

Werk aan de winkel

De Europese Commissie benadrukte bij monde van Ursula von der Leijen al eens dat de EU nooit zal toestaan dat groepen binnen de samenleving, zoals LHBTIQ+-personen, worden gestigmatiseerd. Daarom hangt verdere EU-steun aan Hongarije nu af van de vraag of het land alsnog bereid is tot fundamentele hervormingen. Niet alleen op het gebied van corruptiebestrijding, maar ook ten aanzien van de bescherming van mensenrechten en democratische waarden.

Zowel het Europese Parlement als de Commissie hebben geoordeeld dat de huidige maatregelen ingaan tegen algemeen aanvaarde Europese normen. Daarnaast beschouwen de meeste politici het Hongaarse anti-LHBTIQ+ beleid als directe schendingen van fundamentele mensenrechten. Ondertussen veroordeelde het Europees Hof voor Justitie Hongarije ook nog eens tot een boete van 200 miljoen euro, vanwege het niet naleven van de Europese asielregels. En daar blijft het niet bij: het land betaalt een dwangsom van een miljoen euro per dag, zolang het de regels niet wenst te volgen.

waarschuwing

Mede doordat hij zijn anti-LHBTIQ+ maatregelen niet terug wil draaien, is de ‘Viktator’ dus niet alleen een aantal bijnamen rijker, maar ook 1 miljard EU-steun armer. Tevens behaalde Hongarije een primeur: het is namelijk de eerste keer dat een EU-lidstaat op deze manier financiële EU-steun verliest. De gevolgen van Orbáns koppigheid en discriminerende beleid doen dus pijn in de Hongaarse staatskas.

Wellicht is dat een goede waarschuwing voor zijn allergrootste Nederlandse fan…

•••

Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?

Klik hier voor meer informatie!

 

Tagged with

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.