Van de Hoofdredacteur | Gaykrant: al bijna 45 jaar Woke.

Als je tegenwoordig de woorden ‘woke’ en ‘Gaykrant’ in dezelfde zin hoort of leest, is de kans groot dat het uit de mond komt van een bepaald type. Of van een anoniem X (Twitter)-account. Types die er hun (ja, het zijn voornamelijk mannen) levenswerk van hebben gemaakt om overal een complot in te zien. Die vinden dat regenbogen enkel in de lucht thuishoren, en zeker niet op de vlaggen van een trotse gemeenschap. 

Tekst: Ronald Mol

Het zijn vaak types met heimwee naar een ideaalbeeld dat lijkt op de jaren vijftig, maar wat in werkelijkheid nooit heeft bestaan. Ze lijken niet te beseffen dat we als samenleving maar één kant op kunnen: vooruit, op naar een nieuw jaar. Het oude jaar ligt, net als hun verzinsels over ‘die goede ouwe tijd’, achter ons. Dat boek is dicht, die kast is gesloten. En persoonlijk heb ik totaal geen behoefte om weer terug de kast in te gaan.

Duizend-dingen-doekje

Volgens commentaren van deze veelal radicaal- en extreemrechtse types zou Gaykrant “woke” zijn. En dan niet woke zoals het oorspronkelijk bedoeld is, maar hun eigen, geperverteerde idee van wat het is. Het rechtse beeld van woke is zo langzamerhand hun duizend-dingen-doekje geworden. Een kortzichtig frame waar alles wat ze niet zint onder lijkt te vallen.

En dat is nogal wat, blijkt uit een korte zoektocht op X (Twitter) onder aanhangers die zich met een tweet tot hun grote leider richten: Een regenboogvlag? Woke. Femke Halsema? Woke. Homo’s die adopteren? Woke. Humaan en logisch asielbeleid? Woke. Pride? Woke. De opening van de Olympische Spelen in Parijs? Woke. Voorlichting over relaties tussen mensen van hetzelfde geslacht? Woke. Transgender personen? Woke. Voorlezende dragqueens? Woke. Diversiteit? Woke. Verkeersboetes? Woke. Natuurlijk: niet dat alle kiezers die op radicaal rechts hebben gestemd zijn dom en kortzichtig. Maar ze grijpen wel heel graag naar oplossingen die dat wel zijn.

recensie van rechts

Het spijt me, maar ik ben er niet van onder de indruk. Het hoofdlijnenakkoord dat PVV, VVD, BBB en NSC met elkaar afspraken kreeg de titel: ‘Hoop, Lef en Trots’. Maar tot nu toe lijkt het meer op ‘Bloed, Zweet en Tranen’. Want al die simplistische, rechtslijnige oplossingen lijken niet bepaald te werken. Na achttien jaar, ik herhaal: 18 jaar, in de oppositie zit een radicaal-rechtse “partij” nu aan de knoppen. Maar in die achttien jaar hebben ze blijkbaar geen moment nagedacht over een realistisch, betaalbaar en juridisch houdbaar plan voor Nederland.

In tegendeel: Wilders valt de premier en ministers van zijn eigen kabinet aan. Minister Faber komt met een plan voor BOE!-borden bij AZC’s en 50 marechaussees moeten 840 grensovergangen gaan bewaken. Minister Agema (Volksgezondheid) moet nota bene uit de media vernemen dat haar budget is gesnoeid, om het budget van onderwijs te stutten. Ondertussen heeft ze last van personeelstekort, maar buitenlandse arbeidskrachten komen er -dankzij die vijftig marechaussees van Faber natuurlijk- niet in. En minister Klever vindt het ondertussen een goed plan om zaken te gaan doen met Oeganda, een land dat vorig jaar de doodstraf op homoseksuele handelingen invoerde. Dus kom op, PVV-stemmer; hoe vind je zelf dat het gaat?

Een opgeknoopte blouse en voor alles een smoes, daar is Fabertje! pic.twitter.com/lwm291ADeZ

— Even Tot Hier (@eventothier) December 7, 2024

pragmatisch woke

Er zijn ook types die vinden dat Gaykrant nog lang niet woke genoeg is. Bepaalde sponsoren en adverteerders: we moeten radicaal afscheid van ze nemen. Natuurlijk; zodra jullie de rekeningen betalen, of andere sponsoren en adverteerders vinden die wel voldoen aan alle morele eisen, dan doen we dat direct. Of moeten we onze artikelen achter een paywall plaatsen? Laat ik voor de zekerheid een sociaal experiment doen om te zien hoeveel belang men er daadwerkelijk aan hecht: Klik hier om de Stichting Gaykrant financieel te ondersteunen. Aan mensen die wat minder te besteden hebben, maar wel op een andere manier behulpzaam willen en kunnen zijn is uiteraard ook gedacht: Klik hier om vrijwilliger te worden!

En wanneer veranderen jullie de naam nu eens? Ook die vraag is simpel te beantwoorden: zodra we daarmee niet het kind met het badwater weggooien. Bij Gaykrant zijn we namelijk graag pragmatisch woke. De naam Gaykrant is in de Nederlandse samenleving wel een soort huismerk geworden. Een vertrouwde factor die binnen en buiten de regenbooggemeenschap vaak een belletje doet rinkelen. Een naam waarmee je deuren open kunt krijgen. Op die manier kun je vervolgens onderwerpen op de agenda krijgen. Dat betekent echter niet dat je al je activistische eisen ook in één keer ingewilligd krijgt.

Trouwens: de Gay in Gaykrant staat wat mij betreft voor de oorspronkelijke betekenis van het woord: luchthartig, zorgeloos. En die gemoedstoestand willen we -heel woke- voor iedereen: ook lesbiennes, transgender personen, biseksuelen. En zelfs voor hetero’s.

Geschiedenisles

Laten we ook de geschiedenis er even bij pakken. Woke betekent van oudsher simpelweg ‘wakker’. Maar daarnaast staat het voor: alert zijn op -en bewust zijn van- sociale ongelijkheid en racisme. En wat gebeurde er in de jaren ’80 van de vorige eeuw? Als een van de eersten publiceerde Gaykrant over hiv en aids, een ziekte die destijds door de samenleving werd genegeerd of ronduit werd gestigmatiseerd. Terwijl anderen de kop in het zand staken, schreef Gaykrant over de realiteit van duizenden mensenlevens. Best wel woke, zou je kunnen zeggen.

Nog zoiets: campagne voeren voor de openstelling van het huwelijk voor paren van gelijk geslacht? In die tijd was dat ook vrij woke om te doen. En een recenter voorbeeld: de aanpassing van artikel 1 van de Nederlandse grondwet. Vorig jaar werd daar expliciet aan toegevoegd dat discriminatie op grond van seksuele gerichtheid en handicap verboden is. Eén van de eerste tweets over deze historische wijziging? Die kwam natuurlijk van Gaykrant.

toekomst

Als we die lijn doortrekken is het niet meer dan logisch dat we ons nu inzetten voor LHBTIQ+ asielzoekers. Of voor transgender personen, mensen met een intersekse conditie, of om intersectionaliteitsvraagstukken op de agenda krijgen. En ja; dat zijn allemaal dingen die onder dat woke duizend-dingen-doekje van rechts vallen.

Dus als zo iemand Gaykrant vandaag de dag ‘woke’ noemt, dan glimlach ik alleen maar. Gaykrant is niet pas sinds gisteren wakker. We zijn al bijna 45 jaar aan het waakvlammen, niet bang om taboes aan te kaarten of onrecht te benoemen. Kritisch op de buitenwereld, maar ook naar de regenbooggemeenschap zelf. Het enige wat verandert, is dat sommigen nu pas wakker lijken te worden om dat in te zien. Ach, ze hebben er maar 45 jaar de tijd voor gehad… Misschien wordt het tijd dat ze onze sociale media eens gaan volgen. Dan kunnen ze wat beter bijblijven.

Degenen die dat al doen en onze berichtgeving waarderen, wens ik heel fijne feestdagen. Ook kan ik beloven dat we voorlopig nog wel even zo doorgaan. Voor iedereen die zich onderdeel voelt van -of in ieder geval betrokken is bij- de regenbooggemeenschap. Laten we vooral samen werken aan een mooi 2025!

 

Ronald Mol (Alkmaar, 1983) is naast hoofdredacteur een zelfverklaard Regenboogroeptoeter, ambassadeur voor Bi+ Nederland, assistent-regiomanager en geïnteresseerd in politiek. Heeft: veel meningen, het lang niet altijd bij het juiste eind, geen huisdieren en een leuk leven.