Wat zal ze tegen haar nichtje zeggen als ze haar vindt? Lia weet het niet. Ze weet wel dat, nu haar zus dood is, ze graag Tekla weer wil zien. Het nichtje is een transvrouw die lang geleden heeft gebroken met haar familie.
Tekst: Remco van Dam
Aci, een oude buurjongen, weet dat zij is vertrokken naar Istanboel. Kortom; een lange, ingewikkelde reis. Want Lia woont in Batoemi, Georgië. Ze spreekt geen Turks, laat staan Engels. En ze kan amper Latijns schrift lezen (het Georgisch schrift is radicaal anders). Aci stelt voor om met haar mee te gaan, hij spreekt wat woorden Engels en heeft tenslotte het adres van Tekla. En zo begint hun zoektocht.
levan akin
Crossing Istanbul is de vierde film van de Zweedse filmer Levan Akin. In 2019 maakte hij And then we danced, over een homoseksuele liefde in het uitermate homofobe Georgië. Als kind van Georgische migranten gaat Akin iedere zomer naar het land van zijn ouders. Zijn openlijke homoseksualiteit maakt die tripjes niet eenvoudig. In zijn films toont hij de moeilijke situatie van Georgische LHBTI-ers. Crossing Istanbul is niet anders. Ware het niet dat de film in Istanboel speelt, een stad waar meer mogelijk is dan in het Kaukasische land.
op avontuur
Terug naar Lia en Aci, een wonderlijk stel. Hij een brutaal straatschoffie, zij een nurkse, oude lerares. Als simpele inwoners van het middelgrote Batoemi, zijn ze net provinciaaltjes op stap in een megametropool. Alles is anders, groter, duurder en spannender. Daarbij leidt het spoor van Tekla naar de seksuele onderwereld van de stad. Het stel moet slikken als ze voor het eerst transgender sekswerkers op straat zien.
Akin maakt van Istanboel een magische plek vol katten. Hier komen oude vrijsters tot leven, maar verdwijnen ook personen van de aardbodem. Zo gauw Lia en Aci de veerboot op stappen voel je dat deze overtocht leidt naar een bijzondere plek. Het tempo vertraagt. De camera verliest de hoofdpersonen uit het oog en gaat een eigen leven leiden. Je ziet de passagiers aan boord, er wordt thee geserveerd, een kind zingt…
engel-advocate
En dan wordt de derde hoofdpersoon geïntroduceerd: Evrim. Zij is de reddende engel, als advocate voor een LHBTIQ+ organisatie. Evrim is daarnaast ook een succesvolle transvrouw met een boeiend liefdesleven. Samen met Lia en Aci gaan ze op zoek naar Tekla. Het contrast tussen deze vrouw van de wereld en de Georgiërs kan haast niet groter. Waar Evrim constant op terrasjes en in restaurants wordt gefilmd, hebben Lia en Aci amper geld voor eten.
Dat klassenverschil maakt in dit verhaal niets uit. Gebrek aan aardse goederen is een gegeven, maar niet een tragisch lot. Bedelende kinderen giechelen als ze een tondeuse vinden tussen het vuilnis. De transmeisjes in de bordelen hebben het niet gemakkelijk, maar leiden waardige levens. Deze film gaat over menselijkheid. Hier schuurt niet de armoede, maar het grote gebrek aan liefde. Crossing Istanbul is zo’n film waarbij je aan het eind een beetje van de hoofdpersonen bent gaan houden.
Crossing Istanbul draait nu in de bioscopen.
Remco van Dam (Bodegraven, 1969) werkt als televisiemaker. Hij maakte programma’s als RTL Woonmagazine, RTLZ Beursinside en De Roze Supporters. Zijn passie is film: van Hollywood tot art house. Hij is niet alleen kijker maar werkt ook als vrijwilliger voor diverse festivals. Zo doet hij live interviews met filmmakers op de IDFA (International Documentary Festival Amsterdam) en de Roze Filmdagen.