Kunnen we praten? De QWERTY revolutie.

Onder de artiestennaam ‘Dusty Gersanowitz’ maakte Willem de Wit furore als ‘de ongekroonde bingokoningin van Amsterdam‘. Vanonder de iconische, torenhoge rode pruik bleef niemand gespaard. Het messcherpe commentaar was snoeihard en werd vaak geleverd als een rechtse directe. Maar net zo vaak als een vinger op een zere plek: altijd was het raak. Maar, een dragqueen heeft houdbaarheidsdatum. Althans; Dusty wel. De pruik is aan de wilgen gehangen, Dusty is met pensioen. Maar omdat het bloed nu eenmaal kruipt waar het niet gaan kan, schrijft Willem zijn meningen vanaf nu op. En deelt hij deze hier. Dit keer gaat het over de QWERTY revolutie, waarbij hij zich afvraagt of we nog wel kunnen praten?

Tekst: Willem de Wit

Praten is natuurlijk een gegeven dat onlosmakelijk verweven is met ons wezen. Ook ik klets graag, al praat ik nu ook middels mijn toetsenbord. Maar praten we nog wel? Gisteren zat ik in de trein en een groep meisjes kwam binnen. Overduidelijk een vriendinnengroep. Eenmaal binnen pakten ze allemaal hun telefoon en verdwenen in hun bubbel.  Praten, dat gebeurde dan weer niet. Zijn we dan nog in staat tot praten? Kunnen we in een gesprek nog echt luisteren, nadenken over onze respons en dan met elkaar meningen delen? Of zijn we inmiddels zo gewend aan de anonimiteit van ons toetsenbord en de ruimte tot ongeremd meningen poneren dat hoor en wederhoor verloren is geraakt?

route66rebel

Internet heeft het voor elkaar gekregen om iedereen beroemd te laten zijn, wat die personen het gevoel geeft alles te kunnen zeggen. Negatieve reacties kun je immers altijd weer uit je bericht verwijderen. En personen die je niet welgevallig zijn, die blokkeer je eenvoudigweg. Daar komt dan nog bij dat je niet eens weet wie dat zijn, want elk woord mag je “handle” zijn. Namen als “route66rebel” zie ik nog niet in een paspoort staan, maar zou zomaar eens kunnen bestaan en de meest ranzige reacties kunnen schrijven. Van een gesprek komt dan niks meer terecht. Want reacties leiden niet tot een gesprek, alleen maar tot verdere reacties. Waar zijn we dan over de grens heen gestapt? Waar vinden nog gesprekken plaats die je mening vormen?

een echt gesprek

Laatst had ik een gesprek met een vriend over Joden, Israël en de situatie in Gaza. Door het uitwisselen van onze meningen heb ik mijn beeld op de hele toestand van meer begrip en diepgang voorzien. Dat noem ik nou een echt gesprek. Het uitwisselen van informatie, naar elkaar luisteren, elkaars mening wegen en aldus te komen tot nuances en eventueel nieuwe standpunten. Keihard stellingen innemen is voor mij geen gesprek. Lekker vastzitten in je door GOOGLE bepaalde stellingnames en algoritmes lijken de vervanger te zijn geworden voor het gesprek, omdat daar de “antwoorden” toch ook te vinden zijn?

Ook in onze community vrees ik dat bovenstaande normatief aan het worden is. Voorbeeld: ik zag de commotie die ontstond toen een talkshowhost een gesprek aanging met influencers cq. dames die jeugd en de huidige beauty standards najagen. Op de Sociale Media kanalen ging men er met een gestrekt been in. De dames waren zwaar aan de beurt en de host was een Godin. Ik maakte een opmerking waarin ik de vraag stelde of de dames misschien, door hun bubbel voortgedreven, waren gekomen tot hun uiterlijke verschijning. Dat leverde me uiteenlopende reacties op. Begrip, maar vooral veel onbegrip kreeg ik over me heen. Ook uit onze community. Ik ben niet achterlijk; ik weet dat wij ook voortgedreven worden door uiterlijk en verschijning.

Maar de mate waarin mij duidelijk werd gemaakt dat ik het spoor volkomen bijster ben, loog er niet om. Een van de reacties kwam van iemand die ik enigszins ken. Op de vraag of die persoon misschien eens koffie wilde drinken om het er face to face over te hebben, kreeg ik te horen dat ik daar niet op hoefde te rekenen. In combinatie met wat liederlijke woorden. Daarover nadenkend rees de vraag of we met z’n allen bang zijn geworden voor het gesprek?

kunnen we nog scherp zijn?

Elkaar daadwerkelijk aankijken en praten is niet alleen verbaal, maar ook fysiek. Het gezicht en lichaam tonen ook de emotie die vergezeld gaat van je woorden. Willen we dat soms niet meer? Is het dan toch veiliger om op je toetsenbord los te gaan, omdat tekst emotieloos is? Toch dacht ik ook: hebben we ondertussen soms vrede gesloten met onze aangestuurde bubbel, of durven we nog in gesprek te gaan? Ook als dat misschien schuurt en ongemakkelijk is, maar je wel uitdaagt tot nadenken, reflecteren en herzien? Vraag ik nou te veel? Kunnen we nog scherp tegen elkaar zijn, zonder bang te zijn dat de ander er aanstoot aan neemt en vanuit die emotie het gesprek een andere richting opduwt? Vroeger (voor het digitale tijdperk) sloegen we elkaar verbaal om de oren over op dat moment spelende kwesties! Soms vonden we elkaar en dat verrijkte, soms besloten we dat het gelijk of de consensus niet te vinden was en dat accepteerden we dan.

Mis ik dat? Jazeker! Weet ik dat onder deze column digitale reacties komen? Jazeker! Is dat dan een gesprek? Nee. Maar misschien ben ik te sentimenteel en mis ik iets wat een andere vorm heeft aangenomen, waar ik van vindt dat het ons geen goed doet.

Laten we wel zijn: de maatschappij en hoe wij daarin leven verandert in een razend tempo. De invloed van onze telefoon en de informatie die we daarop vergaren is leidend geworden. Zijn we dan aanbeland in een generatie die middels tekst met elkaar communiceert en zich daar prima thuis voelt? Hebben we vrede gesloten met commentaren die fel, pijnlijk en venijnig zijn? Zijn we daar immuun voor geworden? Is dit het nieuwe gesprek, waarbij we filteren wat ons bevalt en de rest verwijderen? Klaar en door met de volgende content. Ongebreideld fulmineren vanachter je toetsenbord kan toch  niet onze toekomst zijn? Dus: kunnen we praten?

Mei social vrij

Update: sta ik op het punt om deze maiden column in te sturen word ik door een column in de Trouw ineens met de neus op de feiten gedrukt. De huidige generatie onderzoekt een “Mei Social Vrij” gedachte, die zoveel inhoudt als één maand lang géén gebruik van je Sociale Media om met elkaar te communiceren. Tot mijn verbazing las ik dat de huidige generatie worstelt met fysiek contact, omdat je toch net zo makkelijk middels SMS of wat voor communicatief middel met elkaar in gesprek kan. Elkaar zien of zelfs een gesprek aangaan is lastig geworden, zo blijkt.

Praat met elkaar! Zeg elkaar ongezouten de waarheid! Verbloem niks!

Ik lees het met enige afschuw en vraag mij af wat die generatie dan hun kinderen mee gaat geven? Hoe verhoudt zich deze trend met de werkvloer, waar communicatie een onmiskenbaar onderdeel van je functioneren is? Zit de kern van de huidige moeizame wijze waarop collega’s met elkaar omgaan en elkaar feedback geven op hun handelen in deze visie op communiceren? Wat doe je als je het ergens niet mee eens bent? Ga je achter je toetsenbord zitten en verwoord je een mening? Ga je in gesprek? Deze laatste vraag riekt bijna naar een wanhopig verzoek mijnerzijds om het gesprek als middel niet ten grave te dragen. Is een gesprek nog wel een “echt” gesprek als we niet meer durven uit te spreken wat we nou echt menen? Komt onze “echte” mening pas tevoorschijn als we deze middels ons toetsenbord kunnen uiten? Al dan niet anoniem middels een verzonnen handle? Waar zijn we geruisloos in beland? Ik eindig met een klemmend verzoek: praat met elkaar! Zeg elkaar ongezouten de waarheid! Verbloem niks! Dus: Laten we praten!

Willem de Wit (aka Dusty Gersanowitz): activist, ambassadeur roze ouderen Haarlem Pride, scherp van tong, kritisch, doorvragen tot op het bot en nog steeds dol op Vodka!

•••

Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?

Klik hier voor meer informatie!