Harde conclusies over optreden Australische politie bij moord op LHBTIQ+ personen

In Australië komt een speciale commissie met harde conclusies na onderzoek naar het politieoptreden bij zaken waarbij LHBTIQ+ personen vermoedelijk door anti-LHBTIQ+ geweld om het leven kwamen. De onderzoekers wilden weten of LHBTIQ+ haat binnen de New South Wales Police Force (NSWPF) van invloed was op het politieonderzoek in 32 onopgeloste zaken.

Tekst: Ronald Mol
Foto: Kate Ausburn via Flickr

Een onderzoek naar vermeende hatecrimes tegen LHBTIQ+ personen in de Australische deelstaat New South Wales heeft families hoop gegeven dat de moorden op hun dierbaren nu opgelost zouden kunnen worden. Maar op de dag van de laatste openbare hoorzitting heeft het onderzoeksteam zware kritiek geuit op het gedrag van de politie van New South Wales. Het korps heeft volgens hen grove fouten gemaakt. Niet alleen bij de behandeling van de zaken, maar ook in de omgang met de onderzoekscommissie.

Volgens commissielid Peter Gray, heeft de politie van de Australische deelstaat ‘een kans om de relatie met de LHBTIQ+ gemeenschap te verbeteren’, gemist. Gray had bij de presentatie van de slotconclusie weinig goeds te melden over de houding van de NSWPF tijdens het onderzoek. “Vanuit het perspectief van de speciale commissie kwam de houding van de politie van New South Wales over als overdreven defensief en soms zelfs vijandig.” Aldus de onderzoeker.

Invloed anti-LHBTIQ+ sentiment op onderzoek

Het onderzoek van de commissie richtte zich op onopgeloste sterfgevallen van LHBTIQ+-personen tussen 1970 en 2010. Bij deze zaken is sprake van een sterk vermoeden dat anti-LHBTIQ+ geweld de doodsoorzaak was.  Het onderzoek van de speciale commissie moest antwoord geven op de vraag of discriminatie en vooroordelen van politiemedewerkers ten opzichte van LHBTIQ+ personen het onderzoeksresultaat beïnvloed hebben. Om daarover duidelijkheid te krijgen onderzocht de commissie ruim 150.000 dossiers en gerechtelijke documenten.

In totaal onderzocht de speciale commissie de dood van 32 personen. Daarvan zijn 24 zaken door de politie zelf aangedragen en acht door de speciale commissie. De commissie heeft geadviseerd om 14 onopgeloste sterfgevallen als moordzaak met een anti-LHBTIQ+ motief aan te merken. Daarnaast werd aanbevolen om zes van de resterende zaken als ‘mogelijke moordzaken’ te behandelen.

Tijdens de hoorzittingen werd duidelijk dat de NSWPF er een slechte administratie op nahield. Dit bleek uit de vele gevallen waarbij cruciaal bewijsmateriaal in de loop der jaren was vernietigd of verloren gegaan. Gray benadrukte dat deze gaten in de dossiers een grote invloed hadden op de inspanningen van de commissie om deze zaken opnieuw te beoordelen.

Controverse

Gray stond ook stil bij de oplopende spanning in de interactie tussen de politie en de commissie. Ondanks het feit dat NSWPF meewerkte aan het onderzoek, waren er volgens Gray  toch “teleurstellende aspecten” in de samenwerking. Zo kreeg de speciale commissie de opgevraagde documenten pas na lang wachten te zien. Ook liep de commissie aan tegen systematische problemen bij het bijhouden van gegevens door de NSWPF. Ook wilden leidinggevenden nog altijd niet reflecteren op de aanhoudende negatieve houding ten opzichte van LHBTIQ+ individuen binnen het politiekorps.

Gemiste kans

De NSWPF sprak publiekelijk haar steun voor het onderzoek uit. Maar volgens Gray waren de acties van het korps “niet gemakkelijk met elkaar te rijmen”. “Een redelijke waarnemer zou kunnen denken dat deze standpunten en houdingen vaak de schijn wekken van een defensieve, zo niet vijandige, houding. Als dat zo is, dan zou dat duiden op een ongelukkige gemiste kans van de kant van de NSWPF.” Het onderzoek was volgens de speciale commissie een kans voor de NSWPF om beter samen te werken met de LHBTIQ+ gemeenschap. “Om ervoor te zorgen dat de toekomst anders zou zijn dan het verleden”, voegde Gray eraan toe. “Die kans bestaat natuurlijk nog steeds. Het is te hopen dat deze speciale commissie en dit rapport uiteindelijk hebben bijgedragen aan die positievere uitkomst”.

Ook de leider van het onderzoek, Rechter-commissaris John Sackar, erkende dat er sprake was van een aantal controverses tijdens het onderzoek. Daarnaast benadrukte hij één ‘onbetwiste waarheid’: “Dat haat en vooroordelen tegen een persoon vanwege zijn of haar identiteit een belediging is voor de beschaafde samenleving.”

Conclusies

De NSWPF geeft aan dat ze het rapport nu gaat bestuderen. Ook laat het korps weten dat een aantal van de aanbevelingen die in het rapport staan inmiddels al zijn overgenomen.
In het rapport beveelt de speciale commissie onder andere een systematische en routinematige beoordeling van alle onopgeloste moordzaken aan. Ook moeten de bestaande procedures en middelen binnen het cold case-team opnieuw beoordeeld worden. Een andere aanbeveling is om de politie een verplichte aanvullende training te laten volgen over LHBTIQ+ kwesties. Die training is inmiddels in samenwerking met vertegenwoordigers en belangenorganisaties ontwikkeld.

•••

Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?

Klik hier voor meer informatie!