Onlangs presenteerde Tweede Kamerlid Lisa van Ginneken (D66) een wetsvoorstel om het ook voor non-binaire mensen gemakkelijker te maken om de X als genderaanduiding in het paspoort te krijgen. En dat is iets waarvan zowel de VN, de Europese Commissie én de Raad van Europa al hebben laten weten dat het geregeld moet worden. Gaykrant ging met Lisa in gesprek over haar ‘Project X’.
Tekst: Ronald Mol
Lisa: “Ik verwacht dat heel veel non binaire personen hier heel blij mee zijn. Want door mijn wet kunnen ze, zonder dat ze naar de rechter moeten, een X in hun paspoort krijgen. En dat is ontzettend belangrijk, dat zij ook gewoon wettelijk erkend kunnen worden in wie ze zijn. Dat de overheid dat dan ook mogelijk maakt via mijn wet.
Veel rechters hebben ook de afgelopen jaren gezegd dat de Nederlandse overheid dit gewoon moet regelen. Vorige week heeft een rechter daar aan toegevoegd dat de Nederlandse overheid daar niet eindeloos de tijd voor heeft. Dat is belangrijk, hè? Daarnaast vind ik het principieel nodig, want nu is er een onderscheid tussen non-binaire personen en mensen zoals ik, die een M weergave in hun paspoort hebben veranderd. Want ja, voor die laatste groep kun je gewoon bij de gemeente terecht, alleen nu nog met een deskundigenverklaring.”
douane
Even advocaat van de duivel spelend: gaan deze mensen geen problemen krijgen als ze zich met hun nieuwe paspoort melden in een land dat hier iets minder positief tegenover staat?
“Als ik mensen uit andere landen die een X in het paspoort hebben spreek, dan zeggen ze dat zij geen problemen ervaren. Tegelijkertijd zeggen ze ook, en dat is volgens mij iets wat veel LHBTIQ+ personen zullen herkennen, dat ze niet naar landen zoals Saudi Arabië gaan. Om maar een voorbeeld te noemen. Dat geldt denk ik voor heel veel LHBTIQ+ personen, dat we daar rekening mee houden.
Want er zijn inderdaad landen waar het ingewikkeld is met zo’n een letter in je paspoort. Maar daar is het ook ingewikkeld om zichtbaar jezelf te zijn op de straat. Dus daar ga je om heel veel redenen niet naartoe. Maar dit is wel iets wat mensen die een X in het paspoort willen zich goed realiseren. Zij zijn zich daar bewust van.”
niets nieuws
“Maar”, vervolgt Lisa, “tegelijkertijd de X in een paspoort; die bestaat al decennia. Dus dat zou ook bekend moeten zijn voor een douanier in Saoedi Arabië. Ik denk dat ze allemaal wel eens een X in een paspoort hebben gezien, of in ieder geval zouden moeten weten dat die al heel lang bestaat. En natuurlijk zullen ze vanuit cultureel perspectief misschien wat ongemak voelen bij intersekse personen. Wat trouwens ook nergens op slaat, hè? Er is geen ongemak voor nodig.”
Daarnaast moet je ook niet vergeten; er zijn al een heel aantal landen waar ze vergelijkbare wetgeving al hebben. En ik verwacht dat steeds meer landen dit ook zullen gaan doen. In België heeft de rechter ook gezegd dat de overheid hier iets voor moet gaan regelen. En in Duitsland heeft de regering al een wetsvoorstel op tafel gelegd. Dus ook in de landen om ons heen zie ik deze wetsvoorstellen er gewoon letterlijk komen, net zoals ik dat nu in Nederland voorstel. Er zullen hoe dan ook steeds meer landen zijn waar die X in het paspoort wettelijk is geborgd. En al die ontwikkelingen maken het voor non-binaire personen nog gemakkelijker om te reizen met een X in hun paspoort.”
politieke wil
Tijdens het debat over de wet over de aanpassing van de voorwaarden voor geslachtsregistratie in Nederland zagen we dat diverse partijen bewuste onwetendheid lieten zien. Dat was bijna stuitend. Met dat in het achterhoofd en gelet op de huidige peilingen, hoe groot acht je de kans dat deze wet er soepel doorheen vliegt?
“Dat is een logische vraag. Maar deze wet gaat echt over iets anders en ik denk ook dat andere partijen dat ook gaan zien. Want met deze wet regel ik eigenlijk iets waarvan rechters, maar ook de VN en de Europese Commissie én de Raad van Europa, allemaal hebben gezegd: Dit moeten de landen regelen. Dus ik denk dat alle partijen die uitspraken van rechters serieus nemen, die Europese instituties serieus nemen, er niet omheen kunnen.
En ja; er zijn partijen die dat minder serieus nemen. Daar moeten mensen dus ook vooral niet op stemmen. Ze moeten vooral op progressieve partijen stemmen, zoals bijvoorbeeld D66. Maar ook dan valt er nog wel iets te kiezen. Er zijn gelukkig nog wel wat meer partijen die deze wet vrijwel zeker zullen zullen steunen.”
liberaal
Maar ook tijdens de behandeling van het eerdergenoemde wetsvoorstel, nota bene een wetsvoorstel van een VVD minister, ingediend tijdens een VVD kabinet, over een onderwerp dat een liberale partij toch zou moeten aanspreken, toen zagen we dat hun fractie een week van tevoren nog geen standpunt had ingenomen. Over een wet die uit hun eigen politieke koker kwam. Dus ook een partij die gerechtelijke uitspraken en Europese instanties serieus neemt, kan toch ineens de remmende factor zijn…
“Tsja… Ik deel de verbazing over hoe dat toen is gegaan. Het is volgens mij heel simpel: Als je liberaal bent, dus als je belangrijk vindt dat mensen zelf de regie kunnen voeren over hoe ze leven en hoe dat tot uiting komt, dan moet je voor deze wet zijn. En als je een echt liberale kiezer bent en je wilt het zekere voor het onzekere, dus niet het gedrag wat de VVD vorig jaar heeft laten zien, ja, dan moet je dus op D66 stemmen., want D66 is de sociaal liberale partij die dit soort dingen gewoon altijd serieus neemt.”
Dit bericht op Instagram bekijken
•••
Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?
Klik hier voor meer informatie!
