Het helderblauwe diafragma op het leven van een van Nederlands grootste fotografen heeft zich voor het laatst gesloten op 20 september 2023.
Tekst: Maurits Huijbrechtse, m.m.v. Eep Seeber en Rick van der Made
Foto: Sebastiaan ter Burg (bewerking)
Het veelomvattende werk van Erwin Olaf laat zich lastig in een enkel in memoriam vatten. Enerzijds was het rebels en gewaagd anderzijds was het letterlijk majesteitelijk.
Zijn werk als fotograaf begon Olaf in de ruige jaren tachtig. Te midden van de Amsterdamse krakersrellen en drugsgebruikers betrad de jonge Erwin het homoseksuele leven onder de regenboog. Zijn tomeloze energie richtte hij op het in beelden vangen van dat leven in al zijn rauwheid.
Erwin werd in de jaren daarna een bekende fotograaf en had tien jaar geleden het koninklijke gezin voor zijn camera. Zelf zei hij daarover dat hij in een ander land al lang in een gevangenis had kunnen zitten.
In dit in memoriam delen mensen van Gaykrant hun beelden van Erwin Olaf.
Rust zacht Erwin, jouw strijd, onze strijd,
gaat voort.
Eep Seeber (voormalig fotograaf Gaykrant):
Erwin Olaf zei ooit: Ik hou van fotograferen omdat je dan kan “liegen”. Hij bedoelde daarmee dat je in een foto een hele andere wereld kunt creëren, ook al is dat ook weer niet zo.
Die uitspraak spreekt mij erg aan, zelf werk ik daar ook deels mee. Maar aan de andere kant kun je aan de hand van zijn werk juist ook heel goed verbeelden hoe datgene wat hij fotografeerde er in werkelijkheid aan toe ging.
Maurits Huijbrechtse (Huishistoricus Gaykrant):
De historische betekenis van Erwin Olaf is lastig in een paar zinnen te vatten. Hij brak een lans voor onze gemeenschap door compromisloos zichzelf te zijn. Met de jaren werd zijn werk misschien milder maar bang om statements te maken werd hij nooit. Voor een jonge homo is dat erg inspirerend, statements zoals die van Erwin Olaf zijn het levensbloed van onze gemeenschap.
Laat ons hopen dat zijn werk generaties kunstenaars (uit onze gemeenschap) tot inspiratie blijft.
Rick van der Made (voormalig hoofdredacteur Gaykrant):
Voor Erwin
‘En wat word ik?’ vroeg kind aan God,
al in de maneschijn.
En God de Heer, Hij zei tot kind:
‘Je kunt van alles zijn.’
Het kind dacht na en zei tot God:
‘Ik wil niet zijn maar zien.
Wie ziet bestaat. Wie ziet ontdekt
wat schoonheid is misschien.
Is fotograaf niet iets voor mij?’
vroeg kind aan God de Heer.
En God, Hij zei: ‘Een goed idee.
Je hebt verstand van sfeer,
van clair-obscur, van sluitertijd,
van zoektocht naar het zijn.
Het vastleggen van wat je ziet,
dat wordt vast jouw terrein.
Van subcultuur tot koningin,
jij ziet en portretteert
van elk gezicht, van ieder mens,
een iets dat wordt begeerd.
En op een dag, dan roep ik jou,
dan zit je naast Mijn troon,
en vraag ik jou om nieuw portret
van Mij en van Mijn zoon.
Jouw maneschijn of zonneschijn,
jouw spel van clair-obscur:
ons nieuw portret naast hemelpoort,
aan gouden hemelmuur.
Terwijl jouw zien hier zielen leest,
lees ik jouw epitaaf:
‘Jij ziet, jij zag, zal ziener zijn,
Jij hemels fotograaf.’