Kollum Pride

Afgelopen zaterdag organiseerden 3FM gezichten Juliën Kooij en Timur Perlin in het Friese dorpje Kollum de allereerste Kollum Pride! Het ‘Pride in mijn Dorp’ initiatief komt van 3FM en omroep HUMAN. De reden om juist naar Kollum te komen was vanwege eerdere vernielingen van de aldaar geplaatste regenboogbank. Helaas werd de bank in de nacht na de Kollum Pride door een onbekende dader weer besmeurd. Maar gelukkig weerhoudt dat de Friese regenbooggemeenschap er niet van om stug door te gaan!

De Kollum Pride verliep zaterdag zonder noemenswaardige incidenten. In totaal waren er enkele honderden sympathisanten naar het Friese dorp afgereisd. In een toespraak voor de aanwezigen gaf presentator Juliën Kooij aan dat hij het fantastisch had gevonden als er in het kleine dorpje waar hij vandaan komt, ‘iets was geweest’ waardoor hij vroeger het idee had kunnen krijgen dat hij niet de enige niet-hetero was. “Iets waardoor we dachten: we zijn niet alleen en het is oké om van jezelf te houden.” Aldus Kooij.

Kim en Milan

Kollummers Kim en Milan gaven Kollum op voor de actie ‘Pride in mijn Dorp’. Kim: “Ik denk dat Milan en ik allebei niet hadden kunnen bevroeden dat het zo’n leuke, mooie, fijne dag zou kunnen worden.” Milan: “Ik ben heel trots op Friesland en ik ben heel trots op Kollum. En ik heb een belangrijke tip gekregen: voed positiviteit. Want alleen met positiviteit red je het.” Kim: “Deze dag was echt anders dan wat mijn onderbuik zei, in de aanloop. Gedachten als: misschien zijn we iets te vroeg, misschien zijn we iets te fel, die gingen wel door mijn hoofd. Als je de verharding ziet op de sociale mediakanalen, dan twijfel je wel eens. Maar dat zijn natuurlijk toetsenbordridders. En als je ziet hoeveel mensen er op de been zijn, dan twijfel ik niet meer. En als je me vraagt of we dit volgend jaar weer doen, dan zeg ik: ‘Graag!'”

“We hebben laten zien dat het kan; dat Friesland klaar is om over dit onderwerp te leren.”

Milan: “Ik ben ontzettend blij dat er vanuit HUMAN en 3FM op deze manier aandacht besteed wordt aan de kleine dorpen. Zodat we ons niet blindstaren op Amsterdam en de randstad. En we hebben laten zien dat het kan; dat Friesland klaar is om over dit onderwerp te leren. En dat is nodig. Ik heb een heel mooi gesprek gehad met iemand die mij vertelde dat hij nog nooit gepraat had met iemand die daadwerkelijk Queer is. En hij vertelde me dat hij vandaag eindelijk dat gesprek heeft gevoerd. En daar begint het: met verbinding maken.”

Sipke jan Bousema

“We hebben een prachtige Pride gehad in Kollum. Er stonden honderden mensen, veel Friezen, veel Kollummers die allemaal hetzelfde uitstraalden. Echt honderden mensen. En als je daar dan zo’n eenling tegenover zet, die het dan nodig vindt om midden in de nacht een bankje te bekladden… Dan vind ik dat we dat perspectief helder voor ogen moeten houden; het zijn de acties van een anoniem iemand die te schijterig is om voor zijn mening te gaan staan. Als je een warm hart hebt, als je een hart hebt voor mensen, dan doe je dit soort dingen niet. Ik vind het echt belangrijk om die balans voor ogen te houden. Milan zei al: voedt het positieve. Ook ik heb in Kollum prachtige gesprekken gevoerd.”

Waardevolle verhalen

“Ik heb bijvoorbeeld gesproken met een vrouw van rond de 70 jaar oud, die mij vertelde dat ze in Kollum al 25 jaar samenwoont met een vrouw. En dat ze het zo prachtig vindt dat Pride ook in Kollum gehouden wordt. Of een stel, man en vrouw, die eerst twijfelden of ze wel zouden komen, maar uiteindelijk met tranen in de ogen hier stonden en het fantastisch vonden dat ze toch waren gekomen. Ze vonden het zo waardevol dat ze op deze manier hun dorpelingen konden steunen. Dat soort verhalen zijn het zoveel meer waard om verteld te worden.

Spannend

Maar, zegt Bousema: “Ik vond het ook wel spannend. Ik vond het jammer dat zo’n vernieling de aanleiding voor zo’n Pride moet zijn. Maar wat ik mooi vind, is dat dit juist weer iets in beweging heeft gezet. En die anti-geluiden zijn gratis feedback en ze geven legitimiteit aan het initiatief. Door die vernielingen versterk je juist het belang van wat er in Kollum is neergezet. Het bracht mensen samen, ook mensen die nog nooit in Kollum zijn geweest. Kijk, de polarisering baart me zorgen. Er waren ook geluiden te horen die mensen erg hebben geraakt. Maar het is ook de vraag hoe je op elkaar reageert en in hoeverre je het laat raken. En natuurlijk mag je een grens trekken en zeggen: ‘Dit is onacceptabel.’ Maar daarna is het wel zaak dat je weer de verbinding zoekt.”

“De enige tegendemonstrant kwam van ver buiten de provincie. Dat zegt natuurlijk ook iets.”

Wel begrijpt Bousema: “Voor mij is het gemakkelijk; ik ben een bekende Fries. Ik ben lang, dus mij raakt het wellicht ook daardoor iets minder. Maar je kunt altijd een verbinding vinden. En ja, die polarisering blijft een lastig iets. Dat we soms de verbinding niet meer met elkaar zoeken, is volgens mij wel een uitdaging. Maar deze Pride was juist een uitnodiging tot verbinding. En dan zie je dat de historie zich herhaalt, want dan zie je – net als in San Francisco en in Amsterdam – dat ook de middenstand en de lokale bevolking zich realiseren: dit is hartstikke leuk! Maar dat realiseer je je pas op het moment dat je het meemaakt. En daarom ben ik blij dat Kim en Milan die stoute schoenen hebben aangetrokken en de hulp van 3FM en HUMAN hebben ingeroepen.

Wêr komsto wei?

Maar ik denk dat de oplossing voor de regenbooggemeenschap ligt in het aangaan van het gesprek. Ik heb dat zelf ook gedaan, gewoon aan mensen gevraagd: ‘Wêr komsto wei?’ Waar kom je vandaan? En dan heb je een gesprek. Dat zo’n gesprek in Kollum op gang kwam, was hartverwarmend. Dus ik heb wel het vermoeden dat dit nog veel gevolg gaat krijgen. 3FM en Human hebben dit in ieder geval prachtig neergezet, ze hebben echt geluisterd naar de mensen en gekeken naar waar Kollum vandaan komt en waar men in Kollum naartoe wil. Ze hebben het neergezet op een manier die bij Kollum past. En gelet op die vraag ‘Waar kom je vandaan’: de enige tegendemonstrant kwam van ver buiten de provincie. Dat zegt natuurlijk ook iets.

Ricardo brouwer

Ricardo Brouwer mag dan voorzitter zijn van COC Gelderland Midden, zijn wieg stond in het Friese Kollum. En daar stond Brouwer zaterdag ook: “Mijn ouders wonen hier nog altijd. Zij zijn vandaag ook meegekomen en daar ben ik heel dankbaar voor. Voor mij is Kollum altijd een soort safe place geweest. Dat hebben we de laatste tijd wel zien veranderen, maar daarin lijkt Kollum mee te gaan in iets wat we in de hele wereld zien gebeuren. En dat baart me zorgen. Maar daarom ben ik blij dat hier juist die vuist gemaakt wordt. Dat hier een Pride georganiseerd wordt.”

“Ik ben blij dat hier juist die vuist gemaakt wordt.”

Wanneer hem gevraagd wordt wat de regenbooggemeenschap als antwoord op de toenemende haat kan geven, antwoordt Brouwer beslist: “Als regenbooggemeenschap moeten we gewoon nooit accepteren dat hun woorden van haat, daden van haat worden. We moeten een tegengeluid blijven geven, laten zien dat we samen sterk zijn en dat we met meer zijn. En we moeten de verbinding blijven maken met de welwillende mensen die ons daarbij kunnen helpen. We hebben daarbij de politie nodig, overheden, mensen die zorgen voor veiligheid in het ov: we moeten het gesprek met zoveel mogelijk mensen aan gaan.”

Juliën Kooij

3FM presentator Juliën Kooij: “Er is altijd meer liefde dan haat en dat hebben we vandaag gelukkig gezien. Dit is nu de tweede keer dat 3FM en Human dit doen. Maar dit jaar voelt het urgenter. We hebben allemaal de haat gezien waarmee Rikkie, de nieuwe Miss Nederland, is geconfronteerd. We hebben gelezen wat er met Boris, Miss Envy Peru, is gebeurd. Maar ook de haat die vanwege dit idee naar boven kwam. Er is een verharding zichtbaar waar ik verdrietig van word.”

“Je kunt misschien gaan twijfelen of je wel van jezelf mag houden, terwijl de wereld niet van je lijkt te houden. Vandaag hebben we laten zien dat dat kan.”

Over het belang van een Pride in Kollum zegt Kooij het volgende: “Zonder direct voorbeeld kun je misschien gaan twijfelen: of je wel van jezelf mag houden, terwijl de wereld niet van je lijkt te houden. Vandaag hebben we laten zien dat dat kan. Wat ik vooral mooi vind aan wat we vandaag hebben gedaan is dat we na afloop het gesprek met mensen aan zijn gegaan. Er waren prachtige mensen uit het dorp, die hele mooie woorden hebben gesproken. Vandaag hebben we laten zien dat er heel veel liefde is, juist in dit soort dorpjes.”

Onwetendheid

Kooij vervolgt: “Maar ook hebben we gesprekken gevoerd met mensen die onderwerpen als transgender of non-binair niet begrijpen en dan misschien handelen vanuit onwetendheid. We zagen daarin bijvoorbeeld een mooie kentering op het moment dat het gesprek met Milan online kwam te staan. Daardoor werd het menselijk. Toen kreeg men er een beeld bij. Dus ik denk dat het heel belangrijk is dat die verhalen verteld worden. Zodat je kunt zien dat er een mens achter zit, die het ook moeilijk heeft gehad. En die uiteindelijk van zichzelf is gaan houden. Dus ik denk dat we dat als community moeten blijven doen: werken aan zichtbaarheid, onze eigen verhalen vertellen, ervaringen delen en vooral niet bijdragen aan polarisatie.”

“Ik ben er van overtuigd dat die liefde overal is, niet alleen in de grote steden.”

Jongens uit de kroeg

Als Kooij naar zijn eigen verhaal wordt gevraagd antwoordt hij: “Ik heb zelf het geluk gehad dat ik heel veel liefde heb ervaren van mijn familie en vrienden. Ik was twaalf toen ik erachter kwam dat ik gay was, maar het heeft uiteindelijk toch tot mijn twintigste geduurd voor ik uit de kast kwam. Omdat je toch de hele tijd afkeurende geluiden om je heen hoort, als het gaat over dit onderwerp. Maar uiteindelijk kwamen ook de jongens in de kroeg, waarvan ik toch bang voor hun reactie was, naar me toe. En zij lieten weten dat ze achter me stonden: ‘Hey Juul, als iemand je daar ooit op wil pakken, dan moet je maar naar ons toe komen. Want dat pikken we niet.’ En ik ben er van overtuigd dat die liefde overal is, niet alleen in de grote steden. En vandaag heeft Kollum dat laten zien.”