Tegen het decor van de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires – kleurrijk, extravert en gevuld met fladderende paradijsvogels – vloeien er geregeld tranen. Van wanhoop, verledens én opluchting. Een maand ondergedompeld in de wereld van trans en travestie.
Dit is deel 2 uit de serie Trans in Argentinië: Ambassadeur Alba Rueda, geprezen en genegeerd.
“Latijns-Amerika is nog steeds een hele seksistische en (gender) gewelddadige maatschappij gebaseerd op het machismo en patriarchaat.”
Alba Rueda (47) gooit hoge ogen internationaal. Onlangs werd ze op het Witte Huis onderscheiden door de first lady Jill Biden voor haar inzet op het gebied van LHBTI+-rechten. Time Magazine plaatste haar op de lijst van honderd toekomstige internationale leiders. In Argentinië is Alba Speciaal Vertegenwoordiger voor Seksuele Oriëntatie en Genderissues, een officiële ambassadeursfunctie.
voorafgaand
Voor veel Latijns-Amerikanen is Argentinië een LHBTI+-paradijs. Op vele fronten voelen zij zich beschermd door de wetten die hen een gelijk- en menswaardig bestaan geven. In 2010 voerde Argentinië het huwelijk voor mensen met hetzelfde geslacht in. Twee jaar later volgde een – wereldwijd geprezen – genderwet: zonder tussenkomst van psycholoog of arts kun je hier naam en geslacht laten wijzigen. Sinds twee jaar mogen non-binaire personen een X zetten in ID-kaart of paspoort. En ten slotte zijn overheidsinstellingen tegenwoordig verplicht 1% trans en travestie in dienst te hebben. Tot zover het juridisch kader, want tegelijkertijd is de praktijk weerbarstig: de levensverwachting van trans personen is volgens lokale organisaties niet ouder dan veertig jaar.
Haar verhaal:
“Ook ik ben – net zoals bijna elke trans persoon hier – door jaren van discriminatie, uitsluiting en geweld gegaan. De vervolging van onze gemeenschap was meedogenloos. Voor velen van ons in Buenos Aires is werken op de hoek van de straat de enige bestemming. Als activiste kon ik gelukkig aan de slag bij de overheid. Daar hield ik mij onder meer bezig met de openstelling van het huwelijk, de transgenderwet en het transquotum.
Als ambassadeur wil ik de wereld vertellen wat wij hier allemaal doen. De stem van het zuidelijk halfrond zijn. En andere landen in bijvoorbeeld Afrika helpen met inclusief overheidsbeleid. Tegelijkertijd merk ik dat ik lang niet overal als ambassadeur officieel ontvangen word en genegeerd word om wie ik ben, terwijl ze andere ambassadeurs wel met de juiste en corresponderende diplomatieke gebruiken ontvangen. Dan is er opeens toch geen plek in de agenda of reageren ze überhaupt niet meer. Ik hoop dat meer landen een vergelijkbare ambassadeursfunctie als de mijne creëren. Op dit moment hebben alleen de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Italië, Frankrijk en Nieuw-Zeeland deze titel. Ik ben trots op het feit dat wij deze functie in ieder geval ook hebben.
Latijns-Amerika is nog steeds een hele seksistische en (gender) gewelddadige maatschappij gebaseerd op het machismo en patriarchaat. Dat hangt samen met ons verleden waarin het katholicisme en kolonialisme ons werden opgelegd. De katholieke kerk weigert mijn genderidentiteit te erkennen. Net als bij de openstelling van het huwelijk: het is de duivel versus Jezus voor hen. Ik zou graag met aartsbisschoppen in gesprek gaan, maar er is teveel weerstand. Wereldwijd zie ik veel fundamentalisme op rechts. Mensenrechten komen onder druk te staan. Dat vertaalt zich in trans- en homofobie om een gemeenschappelijke vijand te creëren om zo gemakkelijker aan de macht te kunnen komen.
Sinds de invoering van het transquotum zijn er bijna vierhonderd trans personen aan de slag gegaan bij de overheid. Het blijft echter een grote uitdaging, want culturele bezwaren roepen ook veel weerstand op. Zeker in economisch zware tijden zoals nu in Argentinië. Het cis-perspectief is al honderden jaren de heersende norm op vele vlakken. Veel trans personen overlijden veel te jong hier als gevolg van institutioneel geweld. Doordat ze bijvoorbeeld geen toegang hebben tot bepaalde medische hulp of banen. Dit zijn sterfgevallen die echt te vermijden zijn.”
Over deze serie
In de serie Trans in Argentinië vertellen journalist Peter Schouten en fotograaf Daniel Maissan de indringende verhalen van onze hoofdpersonages die wij aan de wereld willen voorstellen. Het zijn stuk voor stuk inspirerende figuren die hun verhaal durven en willen delen. Zij krijgen daarom hier op Gaykrant het podium dat zij verdienen. We vierden Pride met hen, kwamen bij hen thuis en op de werkvloer. Het was een ervaring om werkelijk waar nooit meer te vergeten. Het heeft een enorm diepe indruk op ons gemaakt. Trans in Argentinië: een paradijs, en een op papier veilige haven, maar met geregeld helse trekken.
Hoe ziet dat dagelijkse leven eruit? Lees hier het verhaal van Abuela, waarmee we deze serie zijn begonnen. En blijf Gaykrant volgen voor de verhalen van Manu, Luana, Celeste, Jessica, Michiru en Ana.
‘Trans in Argentinië, Ambassadeur Alba Rueda, geprezen en genegeerd’ was deel twee van een serie die gedurende de gehele Pridemaand, iedere woensdag en vrijdag, zal verschijnen.
Volg Peter op: Instagram en Twitter.
Zie meer van Daniel op zijn website of hier en volg hem op Instagram, Twitter, of Facebook.