Eerder deze maand maakten de Nederlandse bloedbank Sanquin en minister Kuipers van Volksgezondheid bekend dat er definitief een einde komt aan discriminatie bij bloeddonatie van mannen die seks hebben met mannen (MSM). Vanaf 2024 mogen MSM in Nederland niet meer worden geweigerd op basis van hun seksuele voorkeur. De seksuele risico’s die iemand neemt zijn vanaf dat moment doorslaggevend bij de vraag of iemand bloeddonor mag worden. Helaas is dat in andere Europese landen nog niet het geval. Europarlementariërs Catharina Rinzema en Jan Huitema (Beiden namens de VVD in de fractie Renew Europe) willen dat daar verandering in komt.
Op 14 juli 2022 presenteerde de Europese Commissie een voorstel waarmee de regels voor stoffen van menselijke oorsprong, zoals bloed- en plasma, worden aangepast. Deze regels zijn opgesteld om de kwaliteit en veiligheid van bijvoorbeeld bloeddonaties te garanderen. Omdat de huidige richtlijn al sinds 2003 van kracht is, was die aanpassing dan ook hard nodig. De veiligheidsmaatregelen rondom bloed- en plasmadonaties bieden tegenwoordig meer dan voldoende garanties om doneren ook mogelijk te maken voor mannen die seks hebben met mannen (MSM). Ook is PrEP sinds 2016 in Nederland verkrijgbaar.
Toch mogen MSM op dit moment in verschillende landen in Europa geen bloed doneren vanwege hun geaardheid, of wordt hen dat knap lastig gemaakt. Dit is ontstaan naar aanleiding van de Aidsepidemie in de jaren ’80 en ’90. In de jaren daarna is het medisch onderzoek naar HIV en AIDS echter enorm vooruit gegaan: naast de ontdekking van PrEP is ook de kwaliteit van HIV-medicatie sterk verbeterd. Bij goed en consequent medicijngebruik is het virus daardoor niet langer overdraagbaar. Ook het testen van bloed is in de afgelopen veertig jaar verder ontwikkeld. De resultaten daarvan zijn nu veel betrouwbaarder.
De herziening die de Commissie voorstelt is dus broodnodig. Waar het eerder logischer was om uit veiligheidsoverwegingen bepaalde uitzonderingen te maken, is dat gevaar nu goeddeels geweken. Alleen heeft de Europese Commissie die ontwikkelingen niet in het voorstel meegenomen. Er staat namelijk niets in over de geschiktheid of uitsluiting van donoren met betrekking tot seksueel (risico)gedrag.
Rinzema en Huitema diende daarom voorstellen in voor de aanpassing van het voorstel van de Commissie. Deze voorstellen moeten ervoor zorgen dat mannen die seks hebben met mannen (MSM) in de Europese Unie niet langer op grond van hun seksuele geaardheid mogen worden uitgesloten van bloed- of plasmadonatie. De Europarlementariërs willen dat de tekst wordt aangepast, zodat het voorstel de laatste medisch-wetenschappelijke ontwikkelingen weerspiegelt. Op deze manier zal uitsluiting op basis van geaardheid niet meer mogelijk zijn. Tegelijkertijd dragen de wijzigingsvoorstellen bij aan de beschikbaarheid van essentiële medische hulpmiddelen, zoals bloed en plasma.
“De veiligheid van bloeddonaties staat voorop, maar juist daarom moeten donaties worden uitgevoerd in lijn met de laatste wetenschappelijke kennis – niet op basis van verouderde aannames.”
Eerder sprak Gaykrant uitgebreid met Europarlementariër Catharina Rinzema. Tijdens dit gesprek vertelde zij openhartig over haar eigen ervaringen met bloeddonatie. Daarmee gaf ze een openhartig inkijkje in haar motivatie om dit -juist ook voor MSM- goed te regelen. Dat artikel kun je hier terugvinden.
VVD-Europarlementariër Catharina Rinzema:
“Ik ben trots dat we als VVD voorstellen hebben ingediend die uitsluiting van MSM bij het doneren van bloed en plasma voorkomen. Iemands seksuele geaardheid is bij het doneren van bloed en plasma irrelevant. Het gaat om iemands seksuele gedrag en of het contact veilig was. Daarnaast leidt het huidige beleid dat MSM uitsluit van het doneren van bloed en plasma tot stigmatisering van mensen die leven met HIV en houdt dat in stand. Ik hoop dan ook met onze voorstellen bij te dragen aan het doorbreken van die stigma’s.”
VVD-Europarlementariër Jan Huitema:
“De veiligheid van bloeddonaties staat voorop, maar juist daarom moeten donaties worden uitgevoerd in lijn met de laatste wetenschappelijke kennis – niet op basis van verouderde aannames. Hoewel sommige lidstaten hier al rekening mee houden, willen we met onze voorstellen het bloeddonatiebeleid in de hele EU in lijn brengen met de laatste wetenschappelijke standaarden voor een geïndividualiseerde risicobeoordeling.”
•••
Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?
Klik hier voor meer informatie!
