“Ik ben en blijf een activist”
Mathieu Heemelaar maakt het Blauwe Fonds tot zijn erfgenaam
Het Blauwe Fonds investeert in (vrijwilligers)projecten die de LHBTI-emancipatie verbeteren. Voor dit werk is het fonds afhankelijk van donaties en nalatenschappen Het is natuurlijk niet het leukste onderwerp maar de nalatenschap hoort bij het leven. Voor Gaykrant sprak ik met Mathieu Heemelaar en bestuurslid Jaus Müller over het belang van nalatenschap voor het Blauwe Fonds.
Tekst: Maurits Huijbrechtse
Mathieu ontvangt mij allervriendelijkst in zijn Amsterdamse appartement dat gevuld is met goed verzorgde kamerplanten. Hij heeft op mijn komst gerekend maar ik ben erg op tijd voor het interview omdat de taxi die ochtend vroeg bij mij voor de deur stond. Jaus is er nog niet. Terwijl we op hem wachten vertelt Mathieu terwijl we samen aan de keukentafel zitten, over zijn voorliefde voor solo-kampeerreizen op de fiets, Ierland, zijn werk voor zijn pensioen als hogeschooldocent seksualiteit en intimiteit binnen de zorg, en over zijn langdurige betrokkenheid bij de emancipatiestrijd binnen GroenLinks en het COC. Voor meer over Mathieu, zie zijn website.
Jaus
Jaus voegt zich bij het gesprek na een korte fietstocht door Amsterdam. Hij werkt bij de landmacht en is, naast zijn vrijwilligerswerk als bestuurslid voor Het Blauwe Fonds, tevens voorzitter van de Stichting Homoseksualiteit en Krijgsmacht.
Drie pijlers
Jaus steekt van wal: Het Blauwe Fonds heeft drie pijlers: ouderen, jongeren en mensen met een migratie-achtergrond. We willen projecten ondersteunen die een duidelijk zichtbare impact hebben op onze gemeenschap. Voor ouderen ondersteunen we een project van het Ouderenfonds dat zorgprofessionals opleidt om de zorgvraag van regenboogouderen beter te kunnen beantwoorden. De regenboogouderen waren namelijk niet altijd scherp in beeld bij de zorgprofessionals. Dit had soms vervelende gevolgen, zo gingen ouderen soms terug in de kast wanneer ze naar een zorginstelling verhuisden.
Jongeren bereiken we bijvoorbeeld via het voorlichtingsproject de Homonologen, dat we een startsubsidie hebben gegeven. De monologen werden door jonge acteurs voorgedragen op middelbare scholen en gingen over bijvoorbeeld coming-out ervaringen. We merken dat deze vorm erg goed binnenkomt bij middelbare scholieren. Dit initiatief heeft zich inmiddels doorontwikkeld tot Live Your Story.
Voor migranten hebben we initiatieven die hen op weg helpen binnen het Nederlandse LHBTI-landschap zoals het buddyproject van Stichting Prisma Groep.
Voor al onze activiteiten zijn we afhankelijk van donaties en nalatenschappen, gegeven door mensen als Mathieu. Voor de donateurs, Vrienden genaamd, organiseren we activiteiten waarbij we laten zien wat we doen.
Steun voor het activisme van de toekomst
Mathieu: Voor mij kwamen er twee dingen samen, mijn langdurige relatie ging uit. Hij stond in mijn testament, dat wilde ik wijzigen. Toevallig werd ik in dezelfde tijd gegrepen door een documentaire over Russische LHBTI-activisten die de zwaar vervolgde regenbooggemeenschap in Tsjetsjenië hulp boden. Deze groep activisten werd ondersteund met een Nederlandse projectsubsidie. Dit soort activisme wilde ik graag steunen in mijn testament. Via connecties bij het COC kwam ik uit bij Het Blauwe Fonds. De voorzitter van het fonds, Dennis Boutkan, ken ik uit het activisme en de gemeentepolitiek. Met Dennis ben ik het gesprek aangegaan. Ik vertrouw Dennis en de rest van het bestuur, dat is natuurlijk erg belangrijk in mijn keuze voor Het Blauwe Fonds.
Daar bovenop heeft Het Blauwe Fonds werk gemaakt van een goede raad van toezicht die kundig toeziet op haar handelen. In het begin had ik een wensenlijstje met bepaalde doelen. Hier ben ik gaande de gesprekken van afgestapt. Je weet namelijk niet hoe de wereld er uit gaat zien na je overlijden. Het voorbeeld van de Homonologen dat Jaus net gaf, vind ik een mooi initiatief. Vanuit mijn achtergrond in het onderwijs weet ik hoe goed theater kan worden ingezet als voorlichtingsmiddel om discriminatie tegen te gaan. Dit wordt ook nog eens gestaafd door onderzoek van Movisie.
Jaus: Het verhaal van Mathieu is erg herkenbaar. We worden vaker benaderd door mensen die het Blauwe Fonds willen opnemen in hun testament. Veel LHBTI’ers hebben geen kinderen. Ons fonds biedt de mogelijkheid om de waarden waarvoor iemand zich in zijn/haar/diens leven hard heeft gemaakt door te zetten. Zelf heb ik recent ook de kracht van het nalaten ervaren. Mijn beide ouders zijn kortgeleden overleden en ik heb, met wat zij mij hebben nagelaten, een huis kunnen kopen in Amsterdam. De verantwoordelijkheid die mensen als Mathieu bij ons neerleggen houdt ook in dat we scherp zijn op welke projecten het beste aansluiten op de ontwikkelingen binnen de drie doelgroepen voor wie we ons inzetten, zodat de besteding van het geld ook toekomstbestendig is en blijft.
Je merkt bijvoorbeeld dat er onder jongeren veel minder nadruk wordt gelegd op het klassieke uit de kast komen. Er is met queer een grote paraplu waar veel jongeren zich liever mee identificeren. Dat is mooi en tegelijkertijd ook een uitdaging voor ons als fonds. Er zijn binnen de gemeenschap ook nog groepen die we graag zouden willen ondersteunen zoals mensen met een handicap. Eerder hebben we Gay Deaf on Tour ondersteund, een project voor dove LHBTI’ers . Daarnaast willen we groeien om middelgrote projecten langduriger te kunnen ondersteunen om meer impact te maken.
De gang naar de notaris
Jaus: Als mensen zich bij ons melden met vragen over nalatenschap gaan we altijd eerst met hen in gesprek. In zo’n gesprek lichten we de doelstellingen van Het Blauwe Fonds toe en helpen we iemand verder op weg. Er zijn genoeg notarissen- al dan niet zelf afkomstig uit de Regenbooggemeenschap- die hun cliënten graag helpen met het opmaken of wijzigen van hun testament ten bate van een goed doel als Het Blauwe Fonds. Wij verwijzen bijvoorbeeld graag door naar Veenhof Notariaat. Daar kunnen we als fonds ook altijd terecht voor advies.
Mathieu: Zelf heb ik het via een ander kantoor geregeld, mijn ervaring daar is goed. Ik werd kundig geholpen door mijn notaris. Zij wist op al mijn vragen antwoord te geven. Zo kwam mijn testament uit op een lijvige zes pagina’s. Mijn advies aan anderen die overwegen om Het Blauwe Fonds of een ander goed doel op te nemen in een testament is: denk er goed over na. Ga in gesprek met de mensen achter de stichting. Voor mij was niet alleen mijn connectie met Dennis van grote betekenis maar ook het gegeven dat Het Blauwe Fonds gerund wordt door gedreven vrijwilligers. Je kunt het fonds natuurlijk ook bij leven steunen door eenmalig of structureel te doneren. Het fonds is ook geholpen met vrijwillige menskracht. Kortom steun het activisme van de toekomst!
*
Maurits Huijbrechtse (1997) studeert geschiedenis aan de UvA. Voor Gaykrant schrijft hij regelmatig over LHBT+geschiedenis, vaak in samenwerking met IHLIA, neemt hij interviews af en schrijft hij over zijn eigen ervaring als deel van een dubbele minderheid: homoseksueel en lichamelijk gehandicapt. Naast zijn werk voor Gaykrant is hij actief bij Museum Engelandvaarders en binnen D66.