In één week tijd heeft LGBT Asylum Support zes meldingen van hongerstakingen bij het COA gemeld waaronder één dorst- en hongerstaking. Omdat de stichting nog nooit zoveel hongerstakingen bij het COA meldde, is er begin deze week een brandbrief aan staatssecretaris Erik van der Burg en de Tweede Kamer verzonden.
In de brief worden de zes hongerstakingen, waarvan vier inmiddels gestopt zijn, genoemd als ook hun redenen. Die zijn vaak allemaal te herleiden naar de IND vanwege de verlenging van de beslistermijnen van de IND van 6 naar 15 maanden. In december 2022 heeft de stichting daarover een brief naar de staatssecretaris verzonden en gewaarschuwd voor de gevolgen. De stichting maakt zich echter vooral zorgen over de oplossing die door het COA geboden is bij een dorst- en hongerstaking van een Georgische lhbtiq+ asielzoeker. Het COA ging niet in op zijn verzoeken maar stelde het IOM aan hem voor als oplossing waarbij een vrijwillige terugkeer naar land van herkomst.
“We zijn razend over de oplossing die het COA bood bij een dorst- en hongerstaking van bijna 80 uur waarbij deze man ook geen water dronk,” vertelt Sandro Kortekaas van LGBT Asylum Support. “We gaan erg voorzichtig om met hongerstakingen en brengen die over het algemeen bewust niet naar buiten. Niet alleen is ons team klein, we willen vooral geen precedentwerking zodat door andere lhbtiq+ asielzoekers uitspraken door de IND afgedwongen kunnen worden. Maar met zes meldingen in één week – extreem veel – kunnen we niet anders dan dit ernstige signaal onder de aandacht brengen bij de staatssecretaris verantwoordelijk voor het beleid van de IND.”
In de brief wordt nader ingegaan op een Georgische man die in dorst- en hongerstaking ging. Hij raakte verwikkeld in een bureaucratische wirwar waarbij het COA geen bsn voor hem regelde met zijn gemeente. Als ook stelde dat er geen contact mogelijk was met de IND terwijl deze onderdeel is van het KCT, Ketenbreed Calamiteitenteam die vanuit standaard protocol altijd bij dorst- en hongerstakingen wordt ingeschakeld. Na bijna 80 uur geen water en 90 uur geen voedsel, werd hem niet de oplossing van het simpel regelen van een bsn voorgesteld – een taak van het COA naar de IND – maar de connectie naar het IOM geregeld. Het IOM, ketenpartner van het COA bemiddelt bij vrijwillige terugkeer.
Kortekaas: “Dit is absoluut niet de oplossing bij een lhbtiq+ asielzoeker in uiterste nood. Deze man heeft de ernstige gevolgen van een dorststaking doorstaan. Een dorststaking kan erg pijnlijk zijn en soms niet zonder gevolgen. We hebben in de brandbrief aan de staatssecretaris vraagtekens gesteld bij deze vorm van begeleiding. Want vrijwel alle lhbtiq+ asielzoekers die we bijstaan, gaan dagelijks gebukt onder de stress van oneindig lang wachten in onzekerheid. We vragen ons af, krijgen zij dan ook die vraag voorgelegd door het COA na een depressie, het ondernemen van een suïcidepoging of de marteling van bijna 80 uur geen water, met een cola blikje voorhoudend, dat zij ook gebruik kunnen maken van de diensten van het IOM en zo vrijwillig terug te keren?”
In de brief worden ook twee trans asielzoeksters genoemd die zich verzetten tegen de manier waarop zij telkens door het COA als man aangesproken worden, in hun azc gediscrimineerd worden en te weinig bescherming krijgen. Zij zijn na enkele dagen hongerstaking en een gedwongen transfer met hun hongerstaking gestopt. Ze zijn met het COA in discussie voor een oplossing die nog niet gegeven is. Een biseksuele Jordaanse man met verblijfsstatus in azc Hoogeveen is voor een tweede maal in zijn asielprocedure, al een week in hongerstaking vanwege de IND die de beslistermijn voor gezinshereniging niet nakomt. Een Russische familie in azc Zutphen – een lesbische moeder met kind – is de moeder al een week in hongerstaking om onder meer bescherming door het COA te krijgen. Haar zaak heeft de aandacht van Roze in Blauw.