Ruim een jaar geleden sprak Gaykrant met Kristof Rutsaert, de weduwnaar van Robert Long, over de voorstelling De Dag Dat Ik Robert Long Ontmoette, die ontstond vanuit Kristofs’ behoefte om de muziek van zijn overleden echtgenoot levend te houden en ook onder de aandacht te brengen van een jonger publiek. De voorstelling was een groot succes en van het een kwam het ander. Er wordt hard gewerkt aan een nieuwe voorstelling: LevensLONG door theaterduo ‘LUDIQUE!’ Gaykrant sprak opnieuw met Kristof.
Tekst: Hanneke van Dongen
Foto’s: LUDIQUE!
Je vertelde dat het nu langer geleden is dat Robert stierf dan dat jij en Robert samen waren (16 jaar, red.) en dat het nu opnieuw en weer anders moeilijk voor je is.
Ja, ik merk dat het een kantelpunt is, het lijkt wel weer een breuk, weer een stukje loslaten. Ik merk dat er elke keer opnieuw iets van wordt afgekalfd. Dat is een rare gewaarwording.
Waarvan wordt wat afgekalfd, van het rouwen?
Nee, niet zozeer van het rouwen, van je leven, van je… hoe moet ik dat zeggen… Je hebt je leven samen gehad, dat heb je natuurlijk niet meer, het is nu echt geschiedenis. Ik heb een soortgelijk gevoel gehad toen ik besefte dat ik al een langere tijd in Italië had gehad dan dat Robert er genoten had. Dat was een vergelijkbaar gevoel. En vooral: het is zo jammer.
Een kennis van me zei: ‘Ik herken je gevoel zo goed.’ Hij had het op het moment dat zijn zoon meer jaren overleden was dan dat hij verjaardagen had gehad. Maar ja. Het hoort erbij. Het doet weer even meer pijn en dan janken we eens en dan nog eens en dan ga ik weer verder. Maar het gaat nooit meer over. Mensen die iemand van heel dichtbij verloren hebben, die begrijpen dat. Als je dat nog niet hebt meegemaakt blijft het toch abstracter, het zit dan nog niet in je wezen. En het is ook mooi. Het feit dat je zo van iemand kan houden, dat liefde zo diep kan voelen geeft ook wel hoop en moed. Het is dubbel: het een kan niet zonder het ander. Zoals ik wel vaker zeg: het had ook wel wat minder diep mooi mogen zijn en dan wat langer mogen duren.
Het verlies van een grote liefde kan diep scheuren… Hoe ben je de eerste periode na Roberts plotse overlijden doorgekomen?
Ik heb gevegeteerd op mijn bed. Ik was blij dat ik een hond had: ik moest eruit om die uit te laten. Eén keer heb ik te lang gewacht en me zó schuldig gevoeld. Toen dacht ik: dit mag ik dat beest nooit meer aandoen. Dus ik stond steeds weer op voor de hond. Dat heeft me ervan weerhouden om volledig in mijn cocon te kruipen. En er waren wel dingen waarvoor ik toch op kwam draven. Daarna, weer thuis, jankte ik dan weer verder, maar toch… Ergens weet je ook wel dat het verdriet ooit minder gaat worden. En als het toeslaat, dan onderga je het. Of dat nu tien minuten of vier dagen is: soms is het dat. En als je het ondergaat, kom je vanzelf ook weer een keer boven denk ik. Zo werkt het bij mij althans.
Evengoed heb ik wel eens overwogen de stekker uit “Robert Long” te trekken, nooit meer een nummer op de radio, tv, dit om allerlei redenen, niet alleen om mijn verdriet. Maar dat voelde niet goed. Dat bleek een keerpunt waarop ik dacht: ‘Nu moet ik het echt gaan doen, maar dan ook helemaal.’ Ik heb toen een zakelijke omslag gemaakt, ben producer geworden en daaruit is eerst A la Longue, de Hommage Long 75 en nadien De Dag Dat Ik Robert Long Ontmoette gekomen. Ik ben daardoor veranderd, al blijf ik een emotionele trut. Het is nu echt mijn werk om te zorgen dat zijn repertoire blijft leven.
Die voorstelling was een pittige tijd, ook door corona, maar ik heb mijn broek er niet aan gescheurd. En ik merkte hoe respectvol iedereen, ook de journalistiek, ermee omgaat. Alleen dat al maakt het de moeite waard om door te gaan, het respect voor de muziek van Robert Long maar ook het wederzijds respect in alle interviews, dat is hartverwarmend en ja, soms ook wel helend. 
Ik kwam die jongens van LUDIQUE! tegen via een gemeenschappelijke vriend en dacht in eerste instantie: welke kant gaat dit op? Wordt het travestie? Wat is het? Het zijn twee mannen, androgyn van uitstraling en ook qua type. Ik ging naar het programma van Zarah Leander en ik was verrast. Het heeft niks te maken met travestie en verkleedpartijen. Ze proberen op de bühne een wereld te creëren waarin ze je uitnodigen om soort van deel te nemen. Bij wat ik toen zag… daar kun je van houden of niet, maar meeslepend was het wel. Achteraf raakten we aan de praat en dat werd een verrassend gesprek: ze bleken groot fan van Robert Long en kenden bijna zijn hele repertoire.
De vriend met wie ik was zei: ‘Misschien moeten jullie eens wat samen doen!’ Dat zag ik niet meteen. Maar toch bleef het in mijn hoofd spelen, ook omdat ik geleerd had: als ik niks doe, dan doet niemand het. Er zijn nog zoveel theaters waar we niet geweest zijn, het is moeilijk om theaters in te komen. En uiteindelijk dacht ik: ‘Misschien moet ik het eens omdraaien. Misschien moet ik de theaterdrempels niet het probleem van de ander laten zijn, laat het mijn probleem zijn. Laat ik kijken hoe IK kan veranderen, waardoor we er wel komen. En toen kwam LUDIQUE! weer om de hoek. En ik dacht: ‘Het is eigenlijk wel spannend hoe zij daarmee aan het werk zullen gaan, daar ben ik wel benieuwd naar.’
Dat is een proces, ik dacht erover na, ging toch het gesprek met hen aan en nu zijn we volop aan de slag. Die mannen zijn zo enthousiast en professioneel bezig en ik voel me weer een zondagskind: ik kan het aan hen overlaten. Ze gaan respectvol met de muziek om, we hebben Peter van der Zwaag (de toetsenist die ook met Robert Long zelf werkte, red.) erbij gekregen als pianist, ik heb net als vorige keer alweer zo’n warm bedje getroffen met deze mensen!
Wat is het verschil voor jou met het realiseren van de eerste voorstelling?
Ik voel me nu veel zekerder, al blijft het financieel wel risicovol. We zijn nu ook voorstellingen in de reprise aan het verkopen en het zou fijn zijn als we meteen vijftig voorstellingen zouden hebben maar dat is niet zo: we zijn nu al voor volgend seizoen bezig en dat is spannend. We werken vanuit een passie en het zou natuurlijk mooi zijn als we volgend jaar quitte spelen maar ja, we zijn nog aan het repeteren en in feite is er dus nog niks concreets om te verkopen. Al met al, met de repetities die we nu gehad hebben, wat ik tot nu toe gezien heb, daar word ik heel blij van. De passie spat er vanaf. Het is prachtig en ik verheug me er enorm op.
Wanneer komen jullie in de theaters?
Drie januari is de eerste repetitie waar alles samenkomt, de eerste echte voorstelling is 14 januari, de première 28 januari. Een volledige speellijst is te zien op www.robertlong.nl
Wat is het grootste verschil tussen de voorstelling van LUDIQUE! en de vorige?
De vorige was een overzicht van het hele repertoire, met vooral ook bekende nummers. Bij deze jongens gaat het ook van de eerste tot aan de laatste plaat, maar vanuit de liedjes van Robert vertellen zij eigenlijk hun eigen verhaal. Zij hebben een verhaallijn door de liedjes, je komt dus ook minder bekende liedjes tegen. Je wordt meegenomen in hún wereld, minder in die van de bekende nummers. Door hun expressiviteit wordt het ook heel anders, ik vind het op een heerlijke manier heel spannend hoe het er uiteindelijk uit gaat zien!
Komt de voorstelling ook in België?
Dat zou ik wel willen maar daar ben ik nu bezig met De Dag Dat Ik...’, maar dan met een Belgische cast. Voor LUDIQUE! wil ik eerder naar Duitsland, omdat Robert ook Duitstalig repertoire had. Hij heeft wel 80 nummers in het Duits uitgebracht, vertaald door Dr. Michael Kunze (*). Door ziekte is het er nooit van gekomen daar op te gaan treden, al zijn er in Duitsland wel veel albums verkocht. Die draad willen we nu weer gaan oppakken. Michael Kunze wil ook weer meewerken, hij wil nieuwe nummers vertalen op voorwaarde dat ik er wel wat mee doe, dus ik kreeg nog een schop onder mijn kont ook (lacht). Het is dus wel echt de bedoeling dat ‘LevensLONG’ internationaal gaat.
Daarnaast heb ik voor veel meer moois ideeën, bijvoorbeeld met dans erbij. Zodra de financiële ruimte er is… Ik droom ervan om mijn grote ideeën uit te voeren. 
(*) Michael Kunze is bekend als auteur van het wereld bekende lied DU (gezongen door Peter Maffay), van musicals als Elisabeth, Mozart, Danz der Vampiere, Rebecca.
LUDIQUE! bestaat uit twee jonge, bevlogen theatermakers, Gerald Drent en Martijn Mulders, die op geheel eigen wijze datgene doen waar ze het beste in zijn: Via de bühne communiceren met het publiek, in de breedste zin van het woord. Kwaliteit en professionaliteit staat voor hen bovenaan. Hun androgyne verschijning is eigen en hun natuurlijke manier. Door hen het werk van Robert Long te laten interpreteren ontstaat er een soort van nieuwe dimensie. Ze nemen je mee in hun eigen wereld. Zij wonnen recentelijk de “Gouden Arti-Shock 2020”, de publieksprijs van het Isala Theater in Capelle a/d IJssel voor hun muziekvoorstelling APROPOS en de publieksprijs van het Delft Fringe Festival met hun voorstelling ZARAH, Zonde van de Liefde.
*
Zie voor meer informatie: www.robertlong.nl
•••
Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?
Klik hier voor meer informatie!
