Het was weer een bewogen jaar voor de trans en genderdiverse community. In het buitenland zie je op-en-neer gaande bewegingen inzake acceptatie en zorgverlening. Sommige landen scherpen hun anti-trans en genderdiverse wetten aan, in andere landen is de juridische situatie voor trans- en genderdiverse mensen juist verbeterd, en in weer andere landen draaien ze de klok helemaal terug richting begin vorige eeuw toen er nog geen zorg voorhanden was voor de trans- en genderdiverse mens.
Ook in Nederland zijn we er nog lang niet.
De wijziging van de zogenaamde ’transgenderwet’ die eerst op een ruime meerderheid kon rekenen in de Tweede kamer staat weer op losse schroeven. Na rumoer en onrust uit de samenleving over de aangekondigde wetswijziging, en het gekissebis van politici die inhoudelijk doorgaans slecht en onjuist geïnformeerd zijn, is de Tweede Kamerstemming over de ‘wijziging transgenderwet’ tot nader order uitgesteld.
Dit jaar waren er de langverwachte excuses namens het kabinet voor de mensonterende oude ‘Wet-Wijziging-Geslacht’ die van kracht was van 1985 tot 2014.
Tot 1 juli 2014 waren er strikte voorwaarden verbonden aan een medisch (juridisch) transitietraject. Trans mensen die in transitie wilden moesten hun lichamen verplicht ‘laten aanpassen’ aan het andere geslacht, inclusief een operatie die het onvruchtbaar maken van het lichaam tot doel had. Ik heb me indertijd bewust aangemeld in juli 2014, waarna in januari 2015 het medische transitietraject van start ging. Want ik wilde een beslissende stem hebben in mijn transitieverhaal.
Het is evident dat in 2023 en de jaren daarna het genderdiverse wiel opnieuw moet worden uitgevonden. Een eerste stap is de voorgestelde administratieve aanpassing van de ’transgenderwet’. Ik hoop dat genderdiverse personen in de komende jaren gemakkelijker hun geboorteakte kunnen laten wijzigen bij het gemeentehuis. We gaan het allemaal zien in 2023.
Voorlopig is er nog genoeg werk aan de winkel voor de trans, en met name de genderdiverse personen. Want als je al een X in je paspoort hebt dan ben je er nog niet. We leven immers in een strak georganiseerde ‘meneer-mevrouw-samenleving”. Genderdiverse mensen stuiten keer op keer op een hoge betonmuur van bureaucratische M/V-nitwitterij, alsof ze niet zouden bestaan als de personen die ze zijn. En het argument is altijd hetzelfde: ‘Sorry, onze systemen zijn daar helaas niet op ingesteld’.
Dit jaar heb ik een karrevrachtje nieuwe stukken geschreven voor de flamenco solo-gitaar. Het lijkt alsof ik in een soort van ‘flow’ zit, want ik speel uitsluitend eigen werk. En natuurlijk gaat het andere schrijven, het column-werk ook volgend jaar gewoon door. Als trans columniste voor de Gaykrant Community, en uiteraard hier op mijn eigen Facebook en Instagrampodiumpje.
Ik wens iedereen alvast een fijne Kerst als je het viert.
En zo niet, maak het dan gezellig.
Dat doe ik ook.
*
Jacky van Tongeren is een vrouw met een transseksueel verleden. Ze speelt flamencogitaar, schrijft muziek en zet zich in voor de zichtbaarheid en validatie van trans en genderdiverse mensen.