‘Ik werd door mijn ouders sociaal afgezonderd en opgesloten,’ vertelt Femke aan Gaykrant. ‘In het Friese gereformeerd vrijgemaakte gezin met vijf kinderen was geen plaats voor mij. Als mijn broers en zus speelgoed kregen van mijn ouders, werd ik overgeslagen. Toen ik wat ouder was verzamelde ik mijn eigen spullen vanuit het grofvuil aan de straat.’
Interview: Floor Brands
Tekst: Erica van Dooren / Ranjith Postma
‘Richting vrienden, familie en kerkmensen deden mijn ouders alsof ze goed waren voor mij. In werkelijkheid werd ik vaak opgesloten in de schuur waar ik pas de volgende ochtend weer uit mocht. Mijn vader stookte mijn moeder op. Volgens hen deed ik verkeerde dingen en moest ik gestraft worden. Misschien dat ik de reden op hun sterfbed te weten kom, als ik daaraan mag komen zitten tenminste. Dat ik geen eten kreeg en bij hoge nood de emmer in de hoek moest gebruiken zagen mijn ouders niet als mishandeling.
Op de lagere school had ik geen zin om te voetballen, door de modder te rollen en ruige spelletjes te spelen. Nee, ik wilde touwtjespringen, elastieken en mijn uiterlijk verzorgen. Maar ik durfde niet goed met de meisjes mee te doen. Tijdens de pauzes op school wachtte ik op een stil plekje tot de bel ging.
Na de lagere school leek het me fantastisch om naar de huishoudschool te gaan. Helaas “was dat niet voor jongens”, dus moest ik naar de Lagere Technische School (LTS). Daar raakte ik bevriend met het enige meisje in mijn klas. Toen mijn ouders daar lucht van kregen werd me alle omgang met haar verboden. Jongens hoorden volgens hen niet op dezelfde manier met meisjes om te gaan als meisjes met elkaar omgaan. Ik moest mij niet aanstellen.
De LTS maakte ik niet af en ik stapte over naar het Kort Middelbaar Beroepsonderwijs. Aan mijn ouders vertelde ik niet dat daar meer meiden zaten waar ik veel mee optrok.
In het koor waar ik zong ontmoette ik een vrouw. Vanaf het begin hadden we een klik en op mijn vijfentwintigste, in 1990, trouwden we. Mijn vrouw kreeg vlak na ons huwelijk het chronisch vermoeidheidssyndroom ME. Veel kwam op mij neer. Ik had regelmatig hoofdpijn en buikkrampen. En ik kocht haar lingerie. Wat zij niet mooi vond, trok ik stiekem onder mijn kleding aan.
In 2011 kreeg mijn vrouw dat in de gaten. Ze wilde dat ik hulp zocht via de huisarts, wat ik niet deed, en ik bleef lingerie en panty’s onder mijn kleding dragen. Negen jaar later kwam ik voor het eerst in contact met een trans man. In de worsteling die hij doormaakte herkende ik mijzelf. Ik was Femke.
Voorzichtig vertelde ik dat aan mijn vrouw, die opnieuw wilde dat ik naar de huisarts ging. Die verwees me door naar het genderteam van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Daar heb ik mijn transitie doorlopen en werd ik definitief Femke.
Mijn vrouw heeft geprobeerd mij te begrijpen, toch kwam er een einde aan ons huwelijk. We hebben geen kinderen. We bezoeken elkaar nog regelmatig.
Stap voor stap vertelde ik mijn omgeving over mijn genderidentiteit. Op het werk reageerde iedereen positief waarna ik in vrouwenkleding durfde te lopen. Na een week kreeg ik van mijn manager te horen dat ik de genderneutrale bedrijfskleding moest dragen, terwijl iedereen in vrijetijdskleding liep. Net als ik, toen ik nog man was. En nu moest ik, als Femke, opeens de bedrijfskleding aan die niemand droeg.
Ik voelde mij onbegrepen en steeds vaker overwoog ik een einde te maken aan mijn leven.
Op dat dieptepunt belde een vriendin. Uren heb ik met haar aan de lijn gehangen en dankzij haar zag ik de vrouw die ik ben. We hebben ook veel gesproken over ons geloof. Als kind heb ik belijdenis afgelegd in de kerk; mijn belofte aan God om volgens zijn regels te leven. Een van die geboden luidt: “eert uw vader en uw moeder”. Maar ik zag hen hooguit als mijn verwekkers.
Binnen de kerk waar ik bij aangesloten ben ontmoette ik begin dit jaar een echtpaar. Zij hielpen mij mijn pijn verwerken en leerden mij mijn ouders accepteren. In zeker zin kon ik ze zelfs vergeven. Binnen de kerkgemeente voelde ik me steeds meer mezelf. Ik mocht Femke zijn, waardoor er een ongekende rust over mij kwam.
Onze dominee pikte het fantastisch op en heeft hier vele gesprekken met mij over gevoerd. Uiteindelijk heeft hij een hele dienst gewijd aan LHBTI+. Daarin heb ik op het podium mijn verhaal gedaan en de vragen beantwoord die de gemeenteleden hadden. Ik haal nog steeds energie uit deze dienst en uit de warme reacties die ik heb gehad.
Mijn hoofdpijn was bijna helemaal verdwenen maar last van mijn buik bleef ik houden. Enkele weken terug is er een echo gemaakt. Ik blijk een baarmoeder te hebben. De kramp, achteraf gezien elke maand, is menstruatiepijn.
Het besef daalt in dat ik altijd een vrouw ben geweest, niet een trans vrouw. Ik wacht op een operatie waarbij mijn vagina en mijn baarmoederhals operatief verbonden worden. Volgens de endocrinoloog moet ik nog maximaal vijf jaar hormonen slikken, daarna maakt mijn lichaam die zelf aan. Het is nog pril en moeilijk te bevatten. Ik probeer te luisteren naar mijn lichaam en wacht af. De weinige mensen die ik verteld heb over mijn operaties heb ik gevraagd het voor zichzelf te houden. Dit is van mij.
Het hebben van een baarmoeder, terwijl ik aan de buitenkant een man leek, is voor mij de bevestiging dat ik terecht altijd het gevoel gehad heb dat ik een vrouw ben.’
*
Femke is een gefingeerde naam. Femkes echte naam is bekend bij de redactie.
•••
Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?
Klik hier voor meer informatie!
