Dolly Bellefleur is het alter ego van cabaretier en tekstdichter Ruud Douma. Als boegbeeld van de LHBT+ beweging vraagt Dolly al 33 jaar op haar geheel eigen wijze aandacht voor mensenrechten in het algemeen, en de acceptatie van LHBT+ in het bijzonder.
Laten we beginnen bij het begin. Wie is Dolly Bellefleur?
‘Je zou haar met recht een creatieve duizendpoot kunnen noemen,’ zegt Ruud Douma. ‘Als ik zie hoe de Dolly – die in 1989 als ladyspeaker haar debuut maakte in het Anthony Theater – zich heeft ontwikkeld tot de veelzijdige “beauty with brains” die ze nu is, dan is er veel veranderd.
Ik had nooit gedacht dat ik ruim drie decennia als “Frau Antje van het Verkeerde Kantje” op de barricade en de planken zou staan.
Ik had ook niet durven dromen dat ik op een dag door COC Nederland zou worden onderscheiden met de Bob Angelo Penning. Vernoemd naar één van de roze pioniers van het allereerste uur. Dat deze penning ooit ook gegeven is aan iemand als Benno Premsela vervult mij met trots.’
Those were the gays my friend. Ze streden ooit fervent tegen taboes en truttige clichés. Met hun gedrevenheid hebben ze ons bevrijd!
‘Dit zing ik tijdens optredens en in mijn theatershows.’
Ze zijn pas dood als wij hen zijn vergeten. Bet van Beeren, Benno Premsela, Robert Long of hoe ze mogen heten? Ik buig voor jullie diep en zing hoera!
Wel gepest maar niet geweigerd door Uber? Wat is er veranderd?
Een jongen kijkt mij droevig aan
Vuistjes gebald, ik zie een traan
Ik voel zijn pijn van lang gelee
Ik draag het, draag het met mij mee
‘Op de tentoonstelling MADE IN DOLLAND- de beeldtaal van Dolly Bellefleur laat ik het beeld Witte Maori van Joke Hak zien.
Het deed mij denken aan een jeugdfoto waarop ik met gebalde knuistjes triest in de camera kijk. Wat heb ik mij vaak een witte Maori, een buitenstaander of buitenbeentje gevoeld. De huid van de jongen is beschilderd met religieuze symbolen die mij doen denken aan het “gristelijke” Huizen waar ik ben geboren en waar ik als kind werd gepest omdat ik anders was dan de rest.
Maar deze witte Maori herinnert mij niet alleen aan dat trieste jongetje van vroeger. Kijk eens hoe trots hij hier staat. Hij kan de wereld aan. Speciaal voor deze expositie vroeg ik Joke Hak ook een beeld te maken van Dolly, de trotse vrouw die uiteindelijk uit de Witte Maori is geboren.
Het feit dat ik nog nooit door een Uber ben geweigerd heeft er mee te maken dat ik nog nooit een Uber heb besteld.
Ooit zat ik in vol ornaat voorin naast een taxichauffeur toen hij enkele straten voor mijn huis de taximeter en zijn auto stopte. Ineens voelde ik een hand mijn bovenbeen strelen en langzaam naar boven gaan. De chauffeur verwachtte blijkbaar dat ik de rest van mijn ritje in natura zou betalen. Ik heb hem een flinke tik op zijn vingers gegeven en vriendelijk verzocht mij op het afgesproken adres af te zetten. Hetgeen hij gelukkig deed. De auto uitrennen was geen optie aangezien ik veel bagage bij me had en deze lag in de kofferbak.
Sindsdien heb ik al jaren een vaste chauffeur die ik vertrouw, maar voor de zekerheid zit ik toch altijd achterin.
Het is natuurlijk van de gekke dat hooggehakte dames regelmatig worden geweigerd door met name Uber chauffeurs. Ik heb wel eens gedacht; zal ik als Dolly een Rainbow Taxi oprichten?’
Hoe loopt het? Wie komen er op af? Wat zijn de reacties?
‘Het is een bonte mix van mensen die de expositie heeft bezocht. Van mannen die ik ooit in de echt heb verbonden, scholieren, trouwe fans die mij al vanaf mijn debuut volgen tot bijvoorbeeld een aantal coupeuses die vol bewondering kijken naar het vakmanschap van Tycho Boeker (Prince Charming) die vanaf 1989 al mijn ravissante robes heeft ontworpen en gemaakt.
De tentoonstelling wordt wegens succes verlengd tot en met 21 augustus.’
Hoe zit het met de liefde die regeert?
‘“Laat liefde regeren” is al ruim drieëndertig jaar mijn motto.’
Homo, hetero, lesbisch, transgender of (b)i? We are family. Let’s celebrate diversity!
‘Liefde is toch het mooiste wat er is? Wat maakt het in godsnaam uit of je als man houdt van een man, van een vrouw of allebei?
Al jaren loop ik met het idee om een politieke partij op te richten om in Nederland de liefde letterlijk te laten regeren. Zal ik mij ontpoppen als La Cicciolina Ollandese en een gooi doen naar het premierschap?
Voor deze tentoonstelling vroeg ik Arjan Braaksma (Burobraak), Gebr. Silvestri, Marlies Visser en Lisette de Zoete om een verkiezingsposter voor mij te ontwerpen. De foto waarop ik met een protestbord poseer werd door Zahra Reijs gemaakt voor &C Magazine en wel voor de editie “Maak het Verschil.”’
Wat is er zo spraakmakend aan deze Wunderkammer dat Artzaanstad op zijn kop staat?
‘Je ziet hoe de meest uiteenlopende fotografen, striptekenaars, illustratoren, vormgevers, beeldend kunstenaars en grafisch vormgevers zich door Dolly lieten inspireren. Waaronder grote namen als Erwin Olaf, Jan van Breda, Geert van Tol, Joost Swarte en Piet Paris.
Dolly’s haute coiffure en ellenlange benen blijken een grote inspiratiebron. Zie bijvoorbeeld de Dolly Broche die Michael Barnaart speciaal voor deze tentoonstelling ontwierp. (In een beperkte oplage verkrijgbaar en te bestellen via dolly@dollybellefleur.nl) Ook Chrystl Rijkeboer plaatste mijn benen op een voetstuk in een werk getiteld Divine.’
Hoe hou je je jong en elastisch?
‘Als iemand het zwaar had zei mijn moeder altijd: “Hou je taai of liever nog hou je jong en elastisch.” Lichamelijk weet ik dat te bereiken door heel veel trap te lopen. Geestelijk is het van groot belang om nieuwsgierig te blijven. Wat dat betreft vind ik het zo’n verademing om als Dolly scholen te bezoeken en met jongeren te praten.
Laatst heb ik een groep scholieren van ongeveer dertien jaar jong op de expositie rondgeleid. Het is dan een verademing om te zien dat zij veel minder in de hokjes mannelijk en vrouwelijk denken.
Ik vind het hoopgevend om twee meisjes in zo’n klas te zien die smoorverliefd zijn op elkaar en dat uitbundig tonen!
———
MADE IN DOLLAND – De beeldtaal van Dolly Bellefleur
Artzaanstad (Hembrugterrein Zaandam)
Adres:
Grote Hulzen 11 Zaandam
Wanneer:
Dinsdag tot en met zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur.
Zondag 21 augustus extra geopend van 12.00 tot 17.30 uur
Website:
https://artzaanstad.nl/content/