Zo vlak voor de zomervakanties, aan het eind van theaterseizoen 2021-22, en vlak voor aanvang van het komende, biedt de kans zich aan een paar gemiste voorstellingen alsnog te bezoeken. Te veel om hier op te noemen maar een paar voorstellingen, op eentje na hier reeds besproken, zijn zeker de moeite van een (her)bezoek waard.
Het zijn allemaal voorstellingen die bij deze recensent, om wat voor redenen dan ook, een indruk hebben achtergelaten. En er staan ook nog wat tips bij om in theatraal opzicht door de zomer heen te komen.
Om te beginnen met EDWARD II – THE GAY KING
Regisseur Char Li Chung van Toneelgroep Oostpool zette Christopher Marlowe’s EDWARD II geheel naar zijn hand. Werden voorheen voorstellingen vaak gestraightwashed, Chung deed het omgekeerde. Hij maakte van EDWARD II eerder een uitzinnig gayfest. En het moet gezegd, de visuele kracht van de vormgeving spat van de vloer af. Chung baarde opzien met zijn Queer Trilogy en zijn uitspraak het Nederlands theater minder heteronormatief te willen maken echode terecht nog lang na.
Inhoudelijk is deze voorstelling misschien niet overal even sterk maar in visueel opzicht is ‘ie spetterend. Iemand om echt in de gaten te houden, die regisseur.
EDWARD II -THE GAY KING
Char Li Chung – Toneelgroep Oostpool
ITA 2-5 augustus
Het ITA programmeert deze voorstelling als onderdeel van hun PRIDE FESTIVAL.
https://ita.nl/nl/
WINTER/21/J. Portret van een bedreigde soort: de witte man
Deze dansante voorstelling van Ryan Djojokarso is zeer terecht opgenomen in de selectie van het Nederlands Theaterfestival. Ook deze maker is iemand om scherp in de gaten te houden. Met deze voorstelling deelde hij een mokerslag uit. Door in de voorstelling geen oordeel te vellen daagde hij de bezoekers uit om standpunten in te nemen. In de recensie schreef ik destijds dat bloot op de theatervloer doorgaans snel doodslaat. Maar ook dat deze voorstelling die ‘theaterwet’ volledig onderuit schoffelde. Kort door de bocht, en daarmee de rijkdom van inhoud, beeldverwijzingen en metaforen ernstig tekort doende, gaat deze voorstelling over toxic masculinity. Het is naast inhoudelijk ook een andersoortige en subtiele uitdaging. Durf je, net zoals maker Ryan Djojokarso en performer Oliver Wagstaff deden, je ook als toeschouwer open en kwetsbaar op te stellen? Of vlucht je toch liever weg in rationalisme?
WINTER/21/J. Portret van een bedreigde soort: de witte man.
Ryan Djojokarso – LIBI
Frascati 2-3 september
Opgenomen in de keuze van het Nederlands Theaterfestival
https://tf.nl/programma-tickets/
SLACHTHUIS VIJF
Van deze voorstelling, gebaseerd op Kurt Vonnegut’s klassieker verscheen geen recensie in de Gaykrant. Veel voorstellingen worden bezocht maar niet van alle voorstellingen schrijf ik een recensie. Belangrijkste criterium is: hoe verhoudt de voorstelling zich tot Queer Theater. Daar kan je bij deze voorstelling niet echt van spreken. Whien’s versie van Samuel Beckett’s EINDSPEL kwam daarvoor wel in aanmerking. Maar omdat ik de dernière bezocht was recenseren van deze schitterende voorstelling mosterd na de maaltijd. En helaas, EINDSPEL, gelijk ook het theaterafscheid van Hans Croiset, is niet meer te zien. Maar, SLACHTHUIS VIJF is dat wel. En ook deze voorstelling, waarin met name acteur Bram Suijker excelleert, is een schitterende. Samenvatten van deze gelaagde voorstelling is, net als Vonnegut’s sf-classic, knap lastig. Billy Pilgrim, die door aliens ontvoerd wordt, herbeleeft, heen en weer reizend door de tijd, het gruwelijke bombardement van Dresden. Door verleden, heden en toekomst met elkaar te laten vervloeien, en door tentoongesteld te worden in een dierentuin/museum op planeet Tralfamadore, tracht hoofdpersoon Pilgrim trauma en realiteit met elkaar te rijmen.
SLACHTHUIS VIJF
Erik Whien – Theater Rotterdam
ITA 3-4 september
Ook deze voorstelling is geselecteerd voor het Nederlands Theaterfestival.
GARDENIA 10 JAAR LATER
En dan deze magische voorstelling. De Gaykrant wijdde er een paar artikelen aan.
‘Acht voortschuifelende ouwe knarren, allen opgesloten in een donkergrijs of -blauw pak, transformeren zich gedurende de voorstelling tot glamoureuze filmgodinnen. Uitgedoofde figuren die gaandeweg steeds meer een stoute jeugdige vitaliteit beginnen uit te stralen en die aan het slot zichzelf overstijgen.’, schreef ik er destijds over. Een voorstelling, die soms tergend langzaam verloopt. Die tussen de regels en beelden door verhalen vertelt over liefde en het verlangen ernaar. In al zijn vormen en vervormingen. Fascinerend om te zien en ervaren, schrijnende pijnen en trauma die overstegen worden, zonder dat de voorstelling ook maar ergens een flintertje sentimentaliteit toont. Wonderschoon. GARDENIA is, zoals initiatiefneemster Vanessa van Durme het zelf betitelt, waarachtig een celebration of life.
De documentaire uit 2014 die over deze productie gemaakt werd, ‘Before the last curtain falls’ is nog op NETFLIX te zien.
GARDENIA 10 JAAR LATER
NTGent
Gent 24 – 28 september
https://www.ntgent.be/nl/producties/gardenia-10-jaar-later
*
Nog enkele andere tips:
THE DAMNED
Ivo van Hove combineert een gruwelijke geschiedenis met cinema en grand guignol. Voor de liefhebbers van het grote gebaar. En voor een magistrale Majd Mardo.
The Damned
Ivo van Hove ITA
Amsterdamse Bostheater 25 juni – 23 juli
https://ita.nl/nl/
PRIDE CHANTANT: EEN POTJE ZINGEN MET DE POTEN
Queer songfestijn als hommage aan pioniers van toen; met liedjes van verborgen tot openlijk (Queer) verzet.
Pride Chantant
Een potje zingen met de poten
Theater Het Zonnehuis, Amsterdam Noord 27 – 31 juli
https://www.nederlied.nl/pride-chantant-2022
FALSETTOS
Deze voorstelling stond oorspronkelijk gepland voor oktober 2020. Maar deze productie werd, net als velen, onderuitgehaald door de gevolgen van Covid19. De tagline ‘liefde in tijden van crisis’, bleek een omineuze. Andere producties dolven het onderspit maar bij deze musical werd uitstel geen afstel. Gelukkig maar, want de muzikale autobiografie van William Finn is een tragikomische parel. Ondanks dat het verhaal zich op de grens van een pandemie afspeelde, ook weer zo’n overeenkomst met het heden, bleef het een lichte toon houden. Iets om naar uit te zien.
Falsettos
OPUS ONE
DeLaMar 23 juli – 13 augustus
TAYLOR MAC: A 24 decade history of popular music
Taylor Mac komt voor het eerst naar Nederland. Met een roemruchte, flamboyante, en spectaculaire bloemlezing uit wat The Guardian omschreef als een van de vijf belangrijkste theaterproducties van de 21e eeuw. Kortom, dat belooft wat. Onderdeel van ITA’s PRIDE FESTIVAL
ITA 2-6 augustus
https://ita.nl/nl/
https://taylormac.org
BULLYBULLY
Een als peutermusical omschreven cultureclash op duploniveau. Voor jong én oud. Toen ik de teaser van deze voorstelling op YouTube zag was ik meteen verkocht. Geselecteerd voor het Nederlands Theaterfestival
BullyBully
Maas Theater en Dans
Meervaart 3 september
*