November: van de Tachtigers tot meerouderschap

Op onze boekenplank staan weer de nieuwste boeken met een LHBT+-thema of die geschreven zijn door een LHBT+-auteur.  Deze maand gaan we van een historische roman, via een stripboek en een jeugdboek naar een handleiding voor meerouderschap. De Eindhovense boekhandel Van Piere heeft alle besproken uitgaven (en veel meer) in de kast staan.

Tekst: Dennis Mulder

*

1 | Omdat de muze van Brigitte de Swart | Uitgeverij Ambo|Antos

“Amsterdam, 1888. Na het plotselinge overlijden van haar moeder blijft Sara de Swart achter met een rouwende vader, een wrang gemis en een stevige erfenis. Als jonge beeldhouwster komt ze in Amsterdam terecht in de kring van de Tachtigers, met kunstenaars als Breitner, Israëls, Toorop en Veth.

Door haar eigenzinnigheid, liefde voor kunst en vrijgevigheid wordt Sara de Muze der Tachtigers. In Amsterdam krijgt ze ook haar eerste openlijke relatie met een vrouw, tot afgrijzen van haar aanbidder Eduard Karsen. De schilder kan Sara’s afwijzing niet verkroppen en begint een lastercampagne tegen haar en de vrouwen die ze liefheeft.

Dan ontmoet Sara de liefde van haar leven. Maar de zelfverkozen dood van haar moeder blijft haar leven regeren. Is ze in staat haar hart te openen en haar verleden een plaats te geven?” 

Deze roman, gebaseerd op het leven van kunstenares Sara de Swart, voert je mee naar de kunstwereld van de negentiende eeuw, en toont op gevoelige wijze de pijn en de liefde in het leven van deze bijzondere vrouw. De wisselingen tussen het heden en het verleden in het verhaal, hoewel soms een klein moment verwarrend, geven een mooie weerspiegeling van haar emotionele leven.

Het is knap hoe de schrijfster (een verre verwant van de hoofdpersoon) een roman heeft geschapen uit de biografische gegevens, hoewel sommige hoofdstukken toch enkel lijken te bestaan om te laten zien op welke plekken ze aanwezig is geweest en met wie ze in aanraking is gekomen. Desalniettemin is dit boek een prachtige beschrijving van hoe trauma wordt doorgegeven van generatie op generatie.

*

2 | Salto & Ubba van Wilbert van der Steen | Steenbok uitgeverij

In een kuststad wonen Salto & Ubba. Ze hebben een hond en een kat, Honderd en Honor. In het lokale theater Pontus treedt Salto op. Als Salto Por Favor heeft hij een bearlesque act. Ubba heeft een klein schoonmaakbedrijfje: Sponge Poof. Het toeristenseizoen neemt af en de boekingen voor optredens ook. Salto wordt daar zenuwachtig van. Hij en Ubba hebben daar vaker een discussie over gehad. Op een avond is Ubba het zat en kapt Salto af met de woorden: ‘Zoek een project!’

Van Gaykrants eigen Wilbert van der Steen verscheen dit jaar zijn eerste stripboek Salto & Ubba. Het boek is een genot om te lezen. Dit komt door de humor, maar ook doordat het de tijd neemt om te laten zien hoe je met mededogen kunt omgaan met je demonen en hoe het leven je soms onverwacht iets moois in de schoot kan werpen, uiteraard met liefdevolle hulp.

De tekeningen zijn een lust voor het oog, iedere pagina opnieuw. Het kleurgebruik, de ronde vormen en rake expressies vatten de humor en compassie die het verhaal kenmerken op prachtige wijze. Een boek om je vrolijk geliefd van te voelen.

Lees ook ons eerdere interview met Wilbert van der Steen en zijn eigen beschrijving over het ontstaan van dit stripboek.

*

3 | 100% Mijsje van Barbara M. Veenman | Uitgeverij Aspekt

“Nikkie weet al haar hele leven dat ze een meisje is. Duh! Toch zegt de dokter – die daarvoor geleerd heeft – al jaren dat ze eigenlijk een jongen is. Nou, echt niet! Daniël is gek op spannende verhalen, en wil later het liefst zelf ook schrijver worden. Toch zeggen zijn leraren – die daarvoor geleerd hebben – al jaren dat hij dat door zijn dyslexie wel kan vergeten. Nou, echt niet!

Als Nikkie en Daniël elkaar voor het eerst ontmoeten, springt de vonk meteen over. Samen slaan ze de handen ineen om het beste in elkaar naar boven te halen. 100% mijsje is het ontroerende verhaal over twee kinderen die elkaar proberen te helpen om te worden wie ze diep van binnen werkelijk zijn!”

Dit boek voor jonge tieners wisselt het perspectief van buurjongen Daniël en buurmeisje Nikkie af. Daniël is net verhuisd en moet op een nieuwe school beginnen, terwijl zijn vader in Engeland is gaan wonen.

Nikkie staat aan het begin van haar sociale transitie, en de onzekerheden maar ook verlangens die hiermee gepaard komen goed naar voren, evenals pesterijen en onbegrip, en de kracht die ze heeft. Dit wordt bijvoorbeeld heel mooi weergegeven in het hoofdstuk waarin Nikkie nagellak gaat kopen in de winkel van de vader van haar vriendin. Emoties worden in dit boek niet geschuwd, zoals bijvoorbeeld het verdriet om het verlies van haar moeder, wat op ontroerende wijze wordt beschreven.

Het verhaal zit goed in elkaar, hoewel het helaas soms wordt verstoord door een incidentele ongerijmdheid. Zo stelt de vriendin van Nikkie zich twee keer voor aan Daniël (op pagina 45 en 69/70). Als je hierdoorheen kunt lezen, dan word je beloond met een sterk verhaal dat uitmondt in een zeer bevredigend einde. Daarnaast is het erg verfrissend om een boek voor jonge tieners te lezen met een romantische verhaallijn met een transgender meisje in de hoofdrol.

*

4 | Wij willen ook een kind van Mirella van Markus & Jorinde Benner | Fontaine uitgevers

“Als je kinderwens niet op de ‘traditionele’ manier kan worden vervuld – omdat je bijvoorbeeld single, onvruchtbaar, homo, lesbisch of transgender bent – heb je verschillende mogelijkheden.
Dit boek helpt je bij jouw persoonlijke zoektocht naar de gezinsvorm die het best bij je past. Welke opties heb je en wat betekent je keuze voor jou én je kind?
Over intentioneel co- en meerouderschap, solomoeders, onbekende en bekende sperma- en eiceldonoren, draagmoederschap, genderdivers ouderschap, adoptie en andere vormen van niet-traditioneel ouderschap.”

Het bijzondere aan dit boek, naast dat het steengoed geschreven is, is dat het een uitstekende mix is van praktische informatie en praktijkervaringen. Niet alleen worden er vragen beantwoord waarvan je nog niet eens wist dat je ze had, maar door ook steeds te benoemen welke gevoelskwesties bij bepaalde keuzes spelen, en door de talloze ervaringsverhalen, krijg je een goed beeld van de mooie en soms minder mooie kanten van het (niet-traditionele) ouderschap.

Naast dit alles bevat het boek ook nog kijk- en leestips en ontzettend handige lijstjes met vragen die je jezelf en je eventuele partner kunt stellen over de verschillende opties voor ouderschap die er zijn. Daarnaast een dikke pluim voor het inclusieve taalgebruik, vooral in het hoofdstuk over transgender en genderdivers ouderschap.

*

Gaykrants Boekenplank verschijnt elke derde dinsdag van de maand en wordt gesponsord door boekhandel Van Piere uit Eindhoven.