Gisteren, op 11 oktober 2021, traden de gemeenten Oost Gelre en Winterswijk toe tot de club van regenbooggemeenten. Oost Gelre en Winterswijk zijn twee aan elkaar grenzende gemeenten die samen het meest oostelijke deel van de achterhoek vormen. Mijn ervaringen met dat gebied gaan niet verder dan lelies planten met boeren die fan zijn van Jovink en de Voederbietels, een idee over de Zwarte Cross (dat stevig werd rechtgezet) en Grolsch. Ik sprak hierover met Elvira Schepers en Jos Hoenderboom, wethouders van de beide gemeenten, leden van de klankbordgroep Michiel Wopereis en Chris Rougoor, de betrokken beleidsmedewerker én een sociaal werker. Een groepsinterview dus, dat nog enorm gezellig werd ook.
Tekst: Ronald Mol
De toegevoegde waarde van een regenbooggemeente was voor de Winterswijkse wethouder Elvira Schepers (PvdA) al langer duidelijk. Toen zij nog geen wethouder was, maar al wel in de gemeenteraad zat, zocht en kreeg zij voldoende steun voor haar motie om Winterwijk toe te laten treden tot de club van regenbooggemeenten. “Helaas maakte degene die daar destijds over ging er vervolgens niet echt werk van, dus toen ik op deze positie kwam, was dit voor mij de ideale kans om mijn eigen motie uit te gaan voeren”, laat de goedlachse Winterswijkse wethouder weten. “Mijn zus behoort tot de LHBTI+ gemeenschap, dus voor mij was het eigenlijk normaal en als hetero sta je niet echt stil bij wat er op dat vlak allemaal gebeurt. Maar via haar kreeg ik signalen dat er ook in de Achterhoek nog werk gedaan moet worden. Blijkbaar is het idee dat het normaal is nog niet tot iedereen doorgedrongen.”
Jos Hoenderboom (CDA), wethouder in Oost Gelre, sluit zich hierbij aan: “In mijn eigen omgeving worden er wel veel grapjes over het onderwerp gemaakt. Aan de andere kant hoor ik ook wel dat het onzin is, dat het helemaal niet meer nodig is om regenbooggemeente te zijn. Gelukkig kan ik, ondanks de grappen, wel normaal het gesprek aangaan. Want zelf merk ik dat er nog veel ongemak bestaat, handelingsverlegenheid. Uit de kast komen is nog altijd een hele stap, juist dankzij die grappen. Ik wil graag zorgen dat het normaal is dat je op de voetbalclub of waar dan ook voor jezelf op kunt komen. Acceptatie vind ik hierbij zo’n raar woord, want er hangt een bepaalde voorwaardelijkheid aan vast. Zo van: iemand is anders en wij accepteren dat. En die acceptatie is er dus ook nog lang niet, dat zie je de laatste tijd ook veel in het nieuws. Bijvoorbeeld met de supportersclub van Feyenoord. Kennelijk speelt het dus nog heel erg en ik vind het dan ook jammer dat het nog altijd nodig is, maar daarom moeten we dit juist doen. Iedereen moet van jongs af aan kennis maken met dit onderwerp. Ik zie mensen nog altijd worstelen met wie of wat ze zijn, dat dáár de nadruk op ligt, in plaats van op wat ze doen. Het gaat voor mij om wat mensen dóén, niet om wie of wat ze zijn.”
Beide wethouders zijn het er in ieder geval over eens dat het feit dat hun gemeenten een regenbooggemeente worden, een startpunt is. Nicole Rouwmaat, sociaal werker bij de gemeente Winterswijk die niet alleen vanuit haar werk, maar ook vanwege haar persoonlijke achtergrond bij dit project betrokken is, merkt op: “Ik merk dat ik heel blij word van de gezamenlijke gedachte. Het is niet alleen een initiatief vanuit de regenboog community, het wordt écht ondersteund vanuit de gemeente. Maar ook door individuen. Zo hebben we hier een heel enthousiaste basisschoollerares die ik zeker even genoemd wil hebben: juf Hedwig. Zij heeft in haar klas een regenboogvlag opgehangen en er uiteindelijk voor gezorgd dat die op die school in iedere klas kwam te hangen. Hierdoor voelde een stagiair zich meteen welkom op die school. Dus het is niet alleen een project voor de plaatselijke regenbooggemeenschap, maar vanuit de hele Achterhoekse gemeenschap. We hebben er met elkaar echt wat tofs van gemaakt!”
Chris Rougoor knikt instemmend. Ook hij is blij met de ontwikkelingen. Als medewerker van COC Enschede richt hij zich meer op de Achterhoek en ziet dan ook graag dat er meer initiatieven buiten Enschede worden ontwikkeld. Hij merkt dat als hij zijn persoonlijke verhaal vertelt op de scholen waar hij wordt uitgenodigd, er meestal wel interesse is. Wel pas na de eerste lacherige reacties. “Het is dan ook goed dat Winterswijk en Oost Gelre hier mee aan de slag gaan en dat de wethouders ook inzetten op onderwijs en zichtbaarheid.” Want juist die openheid en zichtbaarheid zorgt er volgens hem voor dat mensen het gesprek aan kunnen gaan. Chris is dan ook van mening dat het initiatief van beide gemeenten het gemakkelijker zal maken om in de Achterhoek uit de kast te komen.
Als ik de vergissing maak om een incident bij de Zwarte Cross aan LHBTI+ te koppelen, word ik door de deelnemers aan het gesprek direct op mijn plek gezet: Juist de Zwarte Cross heeft, af en toe met een knipoog, een bijdrage geleverd aan het normaliseren van dit onderwerp! Een actie voor de protestband Pussy Riot wordt genoemd en ook de naked run komt voorbij. Op het terrein is ook al jaren LHBTI+ café De Kast te vinden. Daar treedt Mary Miracle -het alter ego van Michiel Wopereis- de initiatiefnemer voor het interview, al jaren op. Een uitnodiging om mijn ‘westerse beeld’ van de Achterhoekers eens te komen bijstellen is dan ook snel binnen en die grijp ik uiteraard met beide handen aan.
Tijdens het gesprek probeer ik de wethouders tot slot nog even te testen op hun kennis over de subgroepen die er binnen de regenboogcommunity zijn. Nadat ik een aantal vlaggen voor de camera heb opgehouden concludeert wethouder Schepers richting haar collega: “Oh Jos, we hebben kennelijk toch nog wat huiswerk te doen!” Over één vlag hoeven de wethouders echter geen seconde te twijfelen. Beleidsmedewerker Carry de Vries: “De Achterhoekse vlag is vrij recent ontworpen, mede dankzij de organisatoren van de Zwarte Cross. Toen vanuit de LHBTI+ community de vraag kwam of er ook een regenboogversie van gemaakt mocht worden, werd daarmee van harte ingestemd.”
Het antwoord op mijn vraag welke vlag de nieuwste toevoeging is aan de toch al uitgebreide regenboogcollectie, hebben beide wethouders dan ook in één keer goed. Wethouder Hoenderboom reageert meteen en zegt, nadat hij zijn microfoon weer aan heeft gezet: “De nieuwste aanwinst is de Achterhoekse regenboogvlag natuurlijk!”
Dankzij deze groep enthousiaste Achterhoekers, met al hun initiatieven, krijgt de lokale LHBTI+ emancipatie weer een nieuwe boost, dus voor deze nieuwste regenbooggemeenten:
‘Hol de bene d’r onder en de gang d’r in!’
*