Eva van Netten, programmacoördinator Roze Zaterdag Leeuwarden

Op 16 oktober vindt de Roze Zaterdag in Leeuwarden plaats. Programmacoördinator van dit evenement is Eva van Netten en sinds het tegenwoordig geen enkel probleem meer is om zonder lange reizen interviews te houden, spreken Eva en ik elkaar vanuit onze huizen in respectievelijk Leeuwarden en Maastricht. 

Tekst: Hanneke van Dongen

Eva, je komt vanuit een multidisciplinaire achtergrond, bent zelf muzikant en organiseert meerdere festivals. Wat is jouw persoonlijke motivatie om Roze Zaterdag mee te organiseren?

Leeuwarden is een stad waar nog niet heel veel plekken zijn waar LHTBI+ mensen zich gehoord, gezien en veilig kunnen voelen om hun identiteit te onderzoeken. Als je bijvoorbeeld in Rotterdam woont, waar volgend jaar Roze Zaterdag georganiseerd wordt, kun je door het jaar heen op veel meer plekken terecht als je niet past in de hetero-normatieve hokjes.

Ik hoop dat door het organiseren van Roze Zaterdag, er meer ruimte komt voor andere queer initiatieven. Niet alleen omdat op Roze Zaterdag LHTBI+ zich kunnen identificeren met degenen die optreden en vanwege de informatiestands waar men kan ervaren dat er veel meer mensen zijn zoals zijzelf, maar ook omdat zo het LHTBI+ zijn uit de onbekende sfeer gehaald wordt en hopelijk steeds normaler gevonden wordt.

Ik hoop dat mensen elkaar vinden en dat er zo meer zal ontstaan vanuit en voor de LHBTI+ community: die samenwerking is er nog niet echt in Leeuwarden. Dit geldt overigens voor meer steden langs de randen van Nederland en in de provincie: daar is nog een hoop te doen op gebied van LHTBI+ emancipatie.

Is het dan niet logischer om juist in die steden Roze Zaterdag te houden, in plaats van een stad als Rotterdam waar al veel meer plekken zijn waar de queer community terecht kan?

Goede vraag… Ik heb daar niet meteen een antwoord op maar zal deze vraag wel doorspelen aan degenen die gaan over de toekenning van de steden.

Wat zijn je criteria geweest voor de programmering van Roze Zaterdag?

Behalve dat ik voornamelijk (queer) vrouwelijke artiesten heb geprogrammeerd, is het belangrijkste criterium diversiteit geweest. Niet alleen gender of geaardheid maar ook genre. ZO! Gospel Choir treedt op, zangeres Merol met haar taboedoorbrekende teksten, er is ballroom gemengd met mode en kunst en nog veel meer. Ook heb ik bewust lokale artiesten geprogrammeerd, zodat deze gezien kunnen worden door een veel groter publiek.

Oorspronkelijk was het de bedoeling dat er ook een nachtprogrammering zou komen, maar dit bleek twee weken geleden met de laatste maatregelen jammer genoeg niet mogelijk. Gelukkig hebben we het programma zo kunnen schuiven dat het in de avond past, we mogen tot middernacht doorgaan en vanaf 20:00u is er in poppodium Neushoorn een bruisend programma vol muziek, drag en dans.

Je geeft aan dat met name buiten de Randstad nog heel veel winst te behalen valt op het gebied van LHBTI+acceptatie. Tegelijk lijkt er -ook op gebied van klimaat en racisme bijvoorbeeld – in het hele land een verharding te zijn. Zie jij dat ook en waar denk je dat dat vandaan komt?

Ja. Er lijkt de laatste jaren steeds meer polarisatie te zijn, niet alleen in Nederland trouwens. Of dat werkelijk zo bedoeld is kan ik niet zeggen, maar het is wel duidelijk dat de uiteenlopende meningen steeds scherper geuit worden. Ik denk dat sociale media hier een grote rol in spelen. Ik weet niet of de gedachten van mensen vroeger heel anders waren, maar toen werd niet alles ongefilterd via een beeldscherm eruit gegooid. Mensen praatten met elkaar bij het boodschappen doen en dat was het.

Alles bleef meer onderhuids, kleiner ook. Als je nu iets opvallends zegt of doet en dat komt op sociale media terecht, wordt het meteen breed uitgemeten. Soms worden dingen daardoor misschien groter gemaakt dan ze zouden moeten zijn. Aan de andere kant: door deze media zien ook veel mensen dat zij niet de enigen zijn die – bijvoorbeeld – een andere seksuele voorkeur hebben dan de mensen in hun directe omgeving.

Vaak ontstaat die polarisatie uit onbekendheid. In Leeuwarden doet Tûmba (Friese antidiscriminatievoorziening) heel goed werk: zij zetten bijvoorbeeld mensen letterlijk samen aan tafel en laten hen met elkaar in gesprek gaan. Als mensen echt met elkaar praten en naar elkaar luisteren, voor elkaar open durven staan, wordt meestal al snel duidelijk dat de verschillen veel minder groot zijn dan gedacht. En dat vaak hetzelfde bedoeld wordt, al klinkt het in eerste instantie heel anders.

Maar al is dat niet zo: je kunt elkaar ook respecteren in het anders zijn, in het oneens zijn. Het valt me overigens wel op dat naast die (vooral online en op afstand) polarisatie, ‘de jeugd van tegenwoordig’ veel opener is, veel makkelijker accepteert dat iedereen anders is. Dat is een heel positieve ontwikkeling die we niet moeten vergeten.

Wat is er bij jongeren aan het veranderen, denk je?

Ik denk dat ook hier zichtbaarheid een rol speelt: dat is dan de positieve kant van internet en sociale media. Steeds meer mensen die niet in het standaard hetero-normatieve patroon passen laten van zich horen en/of komen op posities die voorheen voorbehouden waren aan witte (cis hetero)mannen. Het idee dat je, als je niet aan de normen voldoet, vooral in de kast moet blijven, verliest snel terrein.

Ik denk dat dit een sneeuwbaleffect geeft: er zijn steeds meer rolmodellen voor iedereen die zich ‘anders’ voelt. Anders zijn dan hetero-normatief wordt steeds normaler. Daarom is het ook zo belangrijk dat er aandacht is voor diversiteit: hoe meer mensen zich kunnen identificeren met wat zij om zich heen zien, hoe meer mensen zich vrij zullen voelen zichzelf te zijn.

Dank je wel voor het gesprek Eva en hopelijk tot ziens in Leeuwarden!

Klik hier voor het volledige programma van Roze Zaterdag

*