Xillan Macrooy: ‘Het duurde jaren voordat ik me zelfverzekerd genoeg voelde’

Xillan Macrooy (27) is een Surinaams-Nederlandse singer/songwriter die door middel van zijn muziek wil bijdragen aan de queeremancipatie. Hij wil zijn verhalen als zwarte queerartiest graag delen. Hij startte onlangs een project waar Gaykrant heel erg nieuwsgierig naar geworden is.  

Tekst: Floor Brands
Foto’s: Cal Dodge

Kun je iets meer over jezelf vertellen?

Ik ben geboren en getogen in Suriname, waar de culturele diversiteit even weelderig en kleurrijk is als het tropisch regenwoud. Als jonge twintiger verhuisde ik naar Nederland om mijn  dromen waar te maken en ik begon in 2016 mijn studie aan de popafdeling van het Conservatorium van Amsterdam.

In al mijn muzikale avonturen, of het nu de futuristische experimenten van mijn band/project KOWNU zijn of de onbeschaamde queerexpressie van mijn solo-project, streef ik naar dezelfde doelen: verbinding, bevrijding en transformatie. In augustus woon ik vijf jaar in Nederland. Gek hoe snel de tijd gaat, terwijl het soms voelt alsof ik gisteren voor het eerst echte sneeuw zag.

Ondanks dat je vaker in Nederland op vakantie was geweest, had je nog het idee dat je moest integreren hier in Nederland?

Suriname heeft vanwege de gedeelde geschiedenis een band met Nederland. Veel Surinamers hebben hier dan ook familie wonen, omdat we ooit eens allemaal behoorden tot het Koninkrijk der Nederlanden. Zo hebben mijn grootouders mijn hele leven in Nederland gewoond. Door de kinderboeken en films die zij ons cadeau deden, kreeg ik als kind een deel van de Nederlandse cultuur mee. Voor Surinaamse studenten die daar de middelen voor hebben is Nederland een logische keuze voor een vervolgstudie.

In Suriname groei je op met het bewustzijn van de band met Nederland. Ik durf te zeggen dat de gemiddelde Surinaamse student meer weet over Nederland dan omgekeerd. Toch is het een heel ander verhaal als je ergens naartoe verhuist. Je leert een cultuur pas echt goed kennen als je ergens een nieuw leven begint. Overal is er vreugde en verdriet, maar gelukkig is Nederland in veel opzichten een mooi vooruitstrevend land waar ik me inmiddels echt thuis voel.

Je kwam hier naar toe voor de studie aan het conservatorium, welke richting heb je gedaan?

Ik studeerde hier aan de popafdeling van het Conservatorium van Amsterdam. Mijn hoofdvak was zang, maar dat geeft geen goed beeld van hoe breed en vrijdenkend de opleiding werkelijk is. Het is een opleiding die de focus legt op het ontwikkelen van je artistieke identiteit en als singer/songwriter heb ik daar echt mijn stem gevonden, omdat ik in een veilige omgeving de extremen van mijn creativiteit kon verkennen.

En nu wil je graag je verhaal vertellen met je muziek.

Veel van mijn nummers zijn als het ware gedramatiseerde passages uit mijn dagboek, maar als schrijver vind ik het ook fijn om in de huid te kruipen van andere personages. Er zijn zoveel verhalen die een podium verdienen en ik geloof dat mijn verhaal daar ook bij hoort. Ik  hoop dat ik als zwarte, homoseksuele man op die manier een steentje kan bijdragen aan de queeremancipatie.

De queerthematiek in mijn muziek was geen bewuste keuze, maar mijn eigen coming of age-verhaal is zo nauw verbonden met die thema’s dat het heel organisch in mijn schrijven naar boven komt. Mijn persoonlijke leven werd authentieker en dat beïnvloedde vanzelfsprekend mijn schrijven.

Hoe is de acceptatie vanuit de Surinaamse cultuur?

Als kind had ik geen rolmodellen, maar het gaat nu wel beter met de queeremancipatie in Suriname. De Pride in Paramaribo wordt steeds groter en de community wordt steeds zichtbaarder. Er zijn ook veel meer bedrijven en organisaties die zich inzetten voor de queerrechten op de werkvloer. In Suriname wordt de rijke diversiteit van de samenleving gevierd en ik ben blij dat de queers daar nu ook steeds meer bijhoren.

En je hebt dan nu jouw muzikale project, hoe hoop je dat het wordt ontvangen?

Ik hoop dat de muziek voor zichzelf spreekt. Uiteindelijk zijn veel thema’s universeel; liefde, vreugde, verlies, verdriet. Als iemand zich kan vinden in mijn woorden, dan heb ik mijn doel als songwriter behaald.

Hoe was je eigen coming-out?

Mijn familie is heel vrijdenkend dus ik voelde aan dat ze mij zouden accepteren zoals ik ben, maar uit de kast komen is volgens mij altijd spannend. Er zijn nog steeds kinderen die worden afgestoten door hun ouders vanwege hun seksualiteit. Er zijn nog steeds kinderen voor wie uit de kast komen een reëel risico op geweld is. Gelukkig reageerde mijn familie op een heel liefdevolle manier. Ik realiseerde me later dat ouders ook door hun eigen acceptatieproces heen moeten.

Er waren toen naar mijn weten geen handleidingen voor het opvoeden van kinderen die niet heteroseksueel zijn. Ik ben mijn ouders dus erg dankbaar dat ze mij de ruimte hebben gegeven om mezelf te zijn, wat geen makkelijk proces was. Het duurde jaren voordat ik me eindelijk zelfverzekerd genoeg voelde over mijn queeridentiteit.

En dan is daar jouw project, kun je hier wat mee over vertellen?

Op een gegeven moment merkte ik dat bepaalde thema’s steeds op verschillende manieren terugkwamen in verschillende songs. Het waren vooral onderwerpen die te maken hadden met mijn queeridentiteit zoals issues met heteronormativiteit, machocultuur en schoonheidsidealen. Daardoor ontstond het idee om een reeks singles te releasen rondom deze thematieken.

Het activisme ligt er nooit dik bovenop in mijn muziek, maar is meestal subtiel aanwezig in mijn verhalen. Dit project is deel van een groter project dat in bredere zin is geïnspireerd door mijn identiteit als Surinaamse millennial en mijn blik op de wereld. Ik ben natuurlijk meer dan mijn identiteit en ik wil het volledige verhaal vertellen.

Wat ga je uiteindelijk doen met het project?

Het afgelopen jaar was een moeilijk jaar voor de entertainmentindustrie, maar het gaf mij wel veel ruimte om na te denken over waar ik heen wil in mijn carrière en wat ik moet doen om daar te komen. Op dit moment ben ik met mijn nieuwe team de plannen aan het uitwerken. Ik kan er nog niet veel over kwijt, maar ik kan wel zeggen dat er heel veel mooie dingen op de planning staan. Ik kan niet wachten om het allemaal te delen.

Ik vind je ook een theaterman die houdt van de intimiteit van het podium en van het contact met het publiek.

Een theatervoorstelling schrijven is wel iets dat serieus op mijn bucketlist staat. Ik ben groot fan van theater en het lijkt me heel bijzonder en het heeft inderdaad altijd iets intiems. Op dit moment weet ik nog niet wanneer ik er eindelijk mag staan, maar het is zeker een plan dat steeds meer vorm krijgt.

En dan in het theater het totale plaatje? Muziek en dans gecombineerd?

Haha, ik vond het een behoorlijke uitdaging tijdens het Songfestival, maar het was een ongelooflijk mooie ervaring. Misschien komt dans op een of andere manier toch terug in mijn werk, omdat ik de manier waarop dansers hun lichaam als instrument gebruiken om verhalen te vertellen heel erg inspirerend vind. Het theater zou een mooie gelegenheid zijn om die twee werelden nogmaals bij elkaar te brengen.

*