De maand Juni is Pride maand. Maar wat betekent Transactivisme in de Pride maand voor mij? Een aantal jaren geleden bezocht en liep ik zowat elke belangrijke Pridewalk in Nederland, en luisterde ik voor een podium naar redevoeringen van nationaal of internationaal bekende LHBTIQ+ personen en hoogwaardigheidsbekleders.
Als ik na de zoveelste Pridewalk weer naar de parkeergarage liep om mijn auto op te halen, ving ik soms de berustende sfeer op van omwonenden: ‘Gelukkig, het is weer voorbij, ze gaan weer weg, morgen is alles weer normaal’.
Mensen vinden het kennelijk erg leuk om naar gezellige gays en prachtige uitgedoste trans personen te kijken, maar ze vinden het ook wel weer erg fijn dat het maar één keer per jaar is.
Onlangs schreef ik in een van mijn schrijfsels dat ik persoonlijk wel een beetje ben ‘uitgetransgenderd’, en dat kun je natuurlijk zomaar verkeerd lezen. Niet iedereen begreep de context van mijn opmerking.
Dat zit zo.
Natuurlijk is muziek mijn corebusiness. Maar een ander deel van mijn werk speelt zich af op bijeenkomsten waarbij ik mensen probeer te helpen die op zoek zijn naar zichzelf. Soms ben ik ergens en hoor ik een enthousiast ‘heyyy Jacky’ van iemand die ik dan bijna niet meer herken. Mensen die me spontaan om de nek vallen, mensen die het gered hebben en uiteindelijk de stap hebben durven zetten om voor zichzelf te kiezen.
Mijn dagelijkse transactivisme kan zomaar beginnen met slaperig uit bed komen en even de glazenwasser afrekenen. Waarbij de man die me al jaren kent altijd vriendelijk is met een: “Goedemorgen Jacky, alles goed?”, en meteen twee stappen achteruit doet. Niet vanwege de coronamaatregelen, maar omdat ie dat altijd doet. Want té dichtbij komen blijft kennelijk eng.
Activisme betekent voor mij vierentwintig uur per dag ingedeeld worden in de categorie: vrouw met een trans verleden. Driehonderdvijfenzestig dagen per jaar, jaar in jaar uit, zomer en winter, altijd en overal in elke situatie.
De duiding trans vrouw ben ik bewust gaan gebruiken, want ik pretendeer nooit om ‘cis’ te zijn.
Voor mijn gevoel is iedere trans en ieder non-binair persoon die de stap zet om als zichzelf te gaan leven ruimschoots geslaagd als activist.
Trans en non-binaire personen hoeven niet te voldoen aan zichtbaarheidscriteria want we zijn per definitie zichtbaar. Ik overdrijf het voor anderen wel eens met de volgende zin: ‘Mensen geven je het gevoel alsof je naakt over straat gaat’. Je wordt overal onopvallend en soms opvallend gefileerd, want je zult nooit kunnen voldoen aan de voor hen vanzelfsprekende cisgender superioriteit.’
Omdat we out en daardoor in de meest letterlijke betekenis van de slur Zichtbaar Zijn, blijven we een gemakkelijke prooi voor iedereen die daarvan meent iets te moeten vinden.
Transactivist zonder Hoofdletter.
Iedere trans persoon is er eentje.
Happy Pride maand voor iedereen
*
Jacky van Tongeren identificeert zich als vrouw met een transseksueel verleden. Ze heeft de volledige transitie doorlopen, en is inmiddels dus ook legaal ‘mevrouw’. Haar seksuele oriëntatie is panseksueel: ze valt op personen en niet op lichaamsdelen. Jacky is een multi-instumentalist met als hoofdinstrument basgitaar. Ze schrijft muziek, arrangeert en is sessiemuzikante.