Edward van de Vendel, Dave Boomkens en Jelmer Soes zijn de auteurs van een boek dat je dezer dagen niet kan en zeker niet mag missen. Gaykrant sprak aan de vooravond van het songfestival met twee van de drie auteurs én fans van het eerste uur: Dave en Jelmer. ‘Dit is het meest complete boek óóit voor zowel de kenner als de nieuwe liefhebber.’
Tekst: Paul Hofman
Jeugdboekenschrijvers Jelmer en Edward en biograaf Dave hebben meer gemeen dan je denkt. Niet alleen delen zij hun passie voor het schrijven maar ook die voor het Eurovisiesongfestival. We vroegen hun het hemd van het lijf.
Hoe is het idee voor dit boek ontstaan?
Eigenlijk is het allemaal begonnen in 2016, met de oprichting van de website Eurostory.nl. Deze site focust op verhalen en teksten. Wij zijn namelijk van mening dat achter het Eurovisiesongfestival een groter verhaal zit dan dat van vriendjespolitiek en goedkope outfits. Het gaat over een hoogte- of dieptepunt uit iemands carrière, het geven van een stem aan minderheden en het kan een statement zijn met betrekking tot de huidige wereldgebeurtenissen. Via de liedjes en alles eromheen wordt een Europa getoond, in al haar veelzijdigheid.
Meer dan vriendjespolitiek en goedkope outfits?
Vorig jaar werd het Eurovisiesongfestival 65, in Rotterdam, en ging onze website het vijfde jaar in. Alles bij
elkaar waren dat genoeg redenen om een boek te schrijven. Op de dag dat het Eurovisiesongfestival 2020 werd afgelast – kwam ons boek uit. Het heet simpelweg Het Eurovisiesongfestival en bevat alle jaren, alle liedjes en alle verhalen. Een boek met verhalen die je nog niet kende en foto’s die je niet eerder zag. En wat ook superleuk is… de grappigste zin per editie. Dat laatste was écht een genot om over te schrijven.
Wat maakt het zo bijzonder?
Naast alle jaargangen vind je in ons boek ook een paar bijzondere reportages en overzichten. In een van die reportages wordt het verhaal van Fazla vertelt, een jonge muzikant uit Bosnië. Hij is vierentwintig en hoopt popster te worden, maar dan breekt in de 1992 oorlog uit. Zijn stad, Sarajevo, wordt omsingeld door vijandige soldaten, niemand mag er meer in of uit. In de heuvels eromheen liggen sluipschutters, ze schieten op iedereen die ze zien. Wat heb je ervoor over om op Eurovisie te staan? Alles, zou een artiest kunnen zeggen, maar wat is dat – alles?
Eurovisiesongfestival is eigenlijk het geschiedenisboek van Europa
Fazla en zijn bandleden moeten daar een idee van hebben gehad, toen ze renden voor hun leven over een landingsbaan bij Sarajevo, op een nacht in 1993. Om de grens over te steken, om naar Ierland te vliegen, om Bosnië en Herzegovina te vertegenwoordigen op het songfestival. Een verhaal over oorlog, over een nieuw maar kapot land, en over hoe muziek een kwestie van leven en dood kan zijn. Zulke verhalen moeten – wat ons betreft – verteld worden. Ook dat is Eurovisie. Of beter gezegd: júist dat is Eurovisie.
Wat betekent het songfestival voor jullie?
Dave legt het altijd als volgt uit: ‘Door het songfestival heb ik eigenlijk een geschiedenisboek van Europa kunnen maken, met daarin allerlei verhalen die ik op school niet leerde.’ Een goed voorbeeld is het verhaal van Jamala. Zij is de zangeres die in 2016 namens Oekraïne met het lied 1944 het Eurovisiesongfestival won. Het lied vertelde over het lot van haar Krim-Tataarse voorouders, die in 1944 door toedoen van Stalin gedeporteerd waren.
Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie keerde de familie terug naar de Krim. Dat mensen kennis hebben gemaakt met de Krim-Tataren en hun geschiedenis, is een van de redenen waarom het songfestival zo waardevol en nodig is. Het verhaal van Jamala is namelijk niet een verhaal dat je op school verteld wordt.
Hoe gaan jullie de avond van de finale op 22 mei doorbrengen?
We zullen in de week zelf heel veel (achtergrond-)verhalen schrijven. Die zullen te lezen zijn op onze website Eurostory.nl. Daarnaast reikt Eurostory voor de vijfde keer Eurostory de Best Lyrics Award uit, dé prijs voor de beste songtekst van het Eurovisiesongfestival. We vroegen een kleine commissie dichters om een shortlist samen te stellen, en zij kozen Bulgarije, Italië, Rusland, Nederland en België.
De auteurs hebben spaargeld op verschillende winnaars staan
Naast de publieksstemmen kent de Eurostory Award een grote vakjury van Nederlandse, Vlaamse en internationale schrijvers, journalisten, uitgevers en oud-deelnemers – mensen die professioneel met tekst werken. Zij zullen de komende weken ook stemmen, en vlak voor het songfestival in Rotterdam losbarst, zal de winnaar bekend worden gemaakt. De avond zelf hopen wij – op een manier – samen te kunnen doorbrengen. Of dat via Zoom is, of coronaproof in de buitenlucht: nog geen idee.
Wie dichten jullie de grootste kans toe op basis van de nummers die jullie nu al gehoord hebben?
Dave heeft al zijn spaargeld op Frankrijk staan. Op Barbara Pravi met Voilà. Een lied dat een rusteloos verlangen beschrijft. Een lied dat, volgens de zangeres zelf, een schreeuw om erkenning is. Edward had onlangs een prachtig interview met Gjon’s Tears uit Zwitserland, de huidige nummer drie, bij de bookmakers. Een héél bijzondere jongen. En Jelmer houdt stille hoop dat VICTORIA uit Bulgarije wint. Zij zingt Growing up is getting old – een lied dat in rake metaforen probeert uit te leggen hoe zwaar het kan zijn om eenzaamheid, angst en paniek als een oceaan mee te dragen in je hoofd.
WINACTIE: Van uitgeverij Querido mogen wij drie exemplaren van het boek “Het Eurovisiesongfestival” weggeven! Wil je kans maken? Mail dan je naam en adresgegevens naar winnen@gaykrant.nl
*