Vandaag, vrijdag 20 november, is het Transgender Gedenkdag. Deze dag is in 1999 in de Verenigde Staten ontstaan, maar wordt nu wereldwijd door talloze initiatieven georganiseerd. Tijdens de herdenking wordt een lijst met de namen van alle slachtoffers uit de afgelopen twaalf maanden voorgelezen. In 2020 zijn dat er 350.
Interview: Rick van der Made
Fotografie poster: Jasper Groen
Ontwerp poster: Stefano Stefani
Afgelopen week kwam Brand Berghouwer, voorzitter van Transgender Netwerk Nederland, in het nieuws over het geweld tegen transgenderpersonen. Gaykrant heeft hierover een gesprek met Brand.
1. Over het geweld
Brand: Zoals onze poster – die ook op de NOS-nieuwssite stond – al zegt hebben transmensen zeven keer vaker met geweld of bedreiging te maken dan de algemene populatie. Dat is een heel hoog cijfer, zeker als je je bedenkt dat de criteria voor bedreiging best streng zijn. Dus iemand die roept: “Ik ram je in elkaar vieze…’ telt nog niet als bedreiging met geweld. Dat geweld vindt meestal plaats in de eigen buurt, eigen woonplaats, op straat, in het OV en in de horeca.
Uit het onderzoek van 2018 komt naar voren dat transmensen heel weinig meldingen en aangifte doen. Aan de ene kant omdat ze, helaas vaak niet ongegrond, bang zijn om negatief bejegend te worden door de politie. Aan de andere kant omdat ze van eerdere eigen meldingen/aangiftes of van die van anderen weten dat er meestal niks mee gebeurt, dat je toch geen aangifte mag doen, etc.
Het is ook best frustrerend dat transpersonen tegen zo vreselijk veel geweld aanlopen, maar dat dit amper in het nieuws komt. Een homoman die in elkaar wordt geslagen of uitgescholden komt breeduit in het nieuws. Politici gaan zelfs demonstratief hand in hand lopen om aan te geven dat ze dat geweld niet tolereren. Maar een transvrouw die vermoord wordt? Een enkele krant schrijft er een stukje over.
Ik heb daar al best vaak over nagedacht: ‘Hoe komt dat nou?’ En voor mijn gevoel heeft het te maken met ‘marketing’. Voor iedereen is het invoelbaar hoe het is als je niet hand in hand met je geliefde over straat kunt. We kunnen er allemaal iets bij voorstellen; het raakt je op een emotioneel niveau. Maar voor cis-personen (=niet-trans) is het moeilijk inleven in wat het is om trans te zijn, om eigenlijk nergens écht veilig te zijn. Niet op straat, niet in je privésituatie (42% ervaart huiselijk geweld), niet op de sportclub en niet op je werk. Als je al werk hebt. Door discriminatie is de werkeloosheid onder transpersonen ook enorm hoog.
2. Wat er nodig is
Brand: Dat is een heel pakket aan stevige maatregelen vanuit Den Haag. We hebben samen met COC Nederland en NNID (Nederlandse organisatie voor seksediversiteit) een ‘actieplan tegen anti-lhbti geweld‘ aan minister Grapperhaus aangeboden.
Er zijn verschillende dingen nodig. Van betere training van politie, meer ruimte en budget voor Roze in Blauw, via het expliciet strafbaar stellen van discriminatie op basis van genderidentiteit, genderexpressie en geslachtskenmerken, naar het bevorderen van acceptatie in bijvoorbeeld het onderwijs en ervoor zorgen dat al die maatregelen niet vrijblijvend zijn. Zorg dat de maatregelen uitgevoerd worden, houd de vinger aan de pols als het over geweld tegen deze kwetsbare groepen gaat.
3. De oproep aan de politiek
Brand: Voor de komende Tweede Kamerverkiezingen hebben we ons op een aantal speerpunten gericht, onder andere het intensiveren van de aanpak van transfoobgeweld. Met verzoek tot aanpassing van wetsartikelen zodat discriminatie op basis van genderidentiteit, genderexpressie en geslachtskenmerken expliciet verboden wordt. Natuurlijk mag je in Nederland niet discrimineren, maar voor het openbaar ministerie en rechters is het belangrijk dat het expliciet in een aantal artikelen benoemd wordt om daders beter te kunnen vervolgen.
Een ander punt is onderwijs. Daar ligt nog een hoop werk om inclusief onderwijs te geven. Dat gaat niet alleen over een les door voorlichters, maar ook over hoe de boeken en het curriculum in elkaar steken. Nu krijgen kinderen vaak nog te horen dat er alleen maar “m” en “v” bestaat in de biologieles, terwijl de biologische wetenschap allang erkent dat het niet zo binair in elkaar steekt. Maar door die verouderde lessen leren kinderen dus nog steeds dat trans- en interseksemensen een afwijking zijn, in plaats van normale diversiteit.
4. Transgender Gedenkdag
Brand: Ik vind het belangrijk om de links naar de onlinebijeenkomsten van Transgender Gedenkdag te delen. We hopen elk jaar weer dat meer mensen uit de regenbooggemeenschap solidair zijn met de transpersonen en dus ook bij dit soort herdenkingen komen opdagen. Het is belangrijk dat we voor elkaars vrijheid en veiligheid opkomen.
Samen tegen transfobie
Het online event is te volgen op Facebook
Iets later vandaag is er ook nog een andere herdenking vanuit Amsterdam, te volgen via Facebook en Youtube
https://www.transgendernetwerk.nl/veiligheid/
•••
Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?
Klik hier voor meer informatie!
