Tekst: Alfred Verhoeven
Het is Amsterdam Pride week, en hoewel er weinig festiviteiten zijn, is het wel tijd voor Regenbogen! Toen ik onze vlag deze week uithing kreeg ik lachende opmerkingen van diverse mensen dat hij ondersteboven hing. Dat was overigens ook het honende commentaar van een twitteraar toen Shell een paar jaar geleden een aantal tankstations in regenbogen hulde. Maar…. hoort rood boven of paars? En waarom heeft Pride Amsterdam een driehoek en 5 kleuren toegevoegd aan de regenboog?
Eerder schreef ik voor de Gaykrant over het ontstaan van de 6-kleurige regenboogvlag als symbool van onze gemeenschap. De regenboog als symbool van de homobeweging werd min of meer officieel toen Gilbert Baker in 1978 de Rainbow Pride vlag ontwierp op verzoek van Harvey Milk. De kleuren staan voor leven, genezing, zonlicht, natuur, harmonie en geest – dus niet voor mannen, vrouwen, transgenders of andere groepen.
Baker maakte de vlag als symbool van de LHBT Pride, bevrijding en diversiteit. “Een ware vlag”, zei hij, “is gerukt uit de ziel van de mensen”. Sindsdien is hij wereldwijd gebruikt als symbool voor LHBT-gemeenschap en -eenheid.
“Een ware vlag is gerukt uit de ziel van de mensen”
Q: welke kleur moet boven, paars of de rood?
A: er is geen “juiste” manier, beide mogen boven. Deze instructie komt rechtstreeks van Gilbert Baker zelf – o.a. omdat de vlag oorspronkelijk is ontworpen als verticale versiering!
Dus toen Shell in 2018 meedeed aan Pride door het opleuken van vier tankstations in de regio Amsterdam, en een valse twitteraar moest lachen om de “onderstebovenheid” van de regenboog (overigens werden beide varianten door Shell gebruikt), moest ik wel lachen om de onwetendheid van die man. Maar ja, zulk fake news bevestigt onbewust het ‘rood moet boven’ verhaal, dus mijn trotse vlag met paars boven wordt nu toch weer uitgelachen… We lachen wat af! {overigens wordt 1 op de 4 vlaggen wereldwijd met paars boven opgehangen}
Het gebruik van de regenboog(vlag) is dus een kleurrijk symbool van onze gemeenschap. Maar net als bij de ontwikkeling van “gay” naar “gay & lesbian”, via LHB en LHBT naar LHBTQIA…+ zijn er altijd mensen die zich buitengesloten voelen. In het geval van de vlag is dat vreemd, omdat die niet staat voor bepaalde (groepen) mensen. Dus het Amerikaanse initiatief om transgenders en ‘getinte’ mensen hun eigen plaats te geven op de regenboogvlag is in feite een belediging. Er wordt daarmee gezegd: “wij horen niet onder de regenboog, maar willen apart genoemd worden”.
Let wel: het is belangrijk dat we óók opkomen voor transgenders (en dit is gelukkig de laatste jaren duidelijk steeds meer het geval) en jawel, Black Lives Matter, maar laat de regenboog de regenboog, en knip de gemeenschap niet in stukken door jezelf eerst uitgesloten te voelen, en vervolgens een aparte plaats op de regenboogvlag op te eisen. Ieder zijn eigen vlag – helemaal goed, maar we hebben het nu over een symbool voor ons allemaal.
Het gebruik door Pride Amsterdam van deze banner vind ik dus niet getuigen van inclusiviteit, maar van separatisme. Een slechte ontwikkeling!
Want waar zijn de twinks, de beren, de senioren, de panseksuelen, de aseksuelen, de Allies, de gay vaders met gemengde etnische achtergrond? Ik bedoel maar.
“Waarom noemt Toronto Pride zich LGBTTIQQ2SA?”
In het verlengde hiervan ligt de discussie over de afkorting, en intussen ‘benaming’, LHBT. Ook daarover schreef ik eerder een blog, maar kort samengevat: met LHBT omhels je 95% van onze gemeenschap, met de “+” kom je op 100%. Dat de I door het COC en de overheid is toegevoegd: het zij zo. Dat de Q soms wordt gebruikt om de strijdlustige queers te benoemen: dat moet dan maar (is daar overigens geen Nederlands woord voor?). Maar we slaan naar de maatschappij een modderfiguur door ons steeds anders te noemen, en ons onderling onbegrepen en uitgesloten te voelen. Dan denken Henk en Ingrid in Utrecht : “is LHBTI een andere groep dan LGBTQI? En waarom noemt Toronto Pride zich LGBTTIQQ2SA en gebruikt de Gaykrant LHBT+? Het zal allemaal wel, laat ze hun ding maar doen, mij zijn ze kwijt.”
Misschien is het tijd om van het alfabet af te stappen, en ons Regenbooggemeenschap te noemen? Met zes kleuren. En rood boven. Of paars, natuurlijk.
Alfred Verhoeven heeft ruim 30 jaar ervaring in marketing en doet de laatste jaren promotieonderzoek: Marketing the Rainbow: “Bestaat De Gay Consument eigenlijk wel?”. Alfred is oprichter van The 6PC Network en Stichting FunGayDay. Als journalist is hij o.a. verbonden geweest aan diverse regionale kranten en universitaire uitgaven. Tegenwoordig blogt hij voor Frankwatching en Marketing Tribune.
7 thoughts on “Omgekeerde regenbogen”