Onder conservatoren – samenwerking IHLIA en Gaykrant van start

IHLIA LGBT Heritage en Gaykrant gaan met ingang van dit jaar een inhoudelijke samenwerking aan. Samen willen we meer aandacht bieden aan LHBT historie en erfgoed. IHLIA is het grootste LHBT-archief in Europa en is gevestigd in het hoofdgebouw van de OBA in Amsterdam. Naast het archiveren, conserveren en toegankelijk maken van boeken, documenten en ander archiefmateriaal heeft IHLIA op de derde verdieping een eigen ‘IHLIA-plein’. Daar worden tentoonstellingen gehouden en wordt het publiek ontvangen. Hier kan de bezoeker via de website opgevraagde stukken inzien. Gedurende het hele jaar organiseert IHLIA lezingen en evenementen. 

Tekst: Maurits Huijbrechtse

Als aftrap van de samenwerking een dubbelinterview met de nestor van IHLIA Jack van der Wel en zijn opvolger Wilfred van Buuren. Jack is vanaf het eerste uur betrokken bij IHLIA en een van haar voorlopers Homodok. Op 8 november 2019 nam hij afscheid als Hoofd Collecties en werd hij benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.

Jack van der Wel ontvangt zijn lintje uit handen van de Amsterdamse wethouder Groot Wassink – Foto: IHLIA

Wilfred van Buuren is het nieuwe Hoofd Collecties van IHLIA. Hij is opgeleid als historicus en heeft een tijd voor de klas gestaan als leraar geschiedenis. Daarnaast is hij sporthistoricus. In die hoedanigheid heeft hij verschillende sportarchieven inzichtelijk gemaakt. Hij publiceerde het ‘Bibliografisch apparaat voor de Nederlandse sportgeschiedenis’ en ‘Hollands Goud’.

Lazen jullie de Gaykrant vroeger?

Wilfred: ‘Nee, ik wist dat het bestond maar de Gaykrant was niet bepaald mijn lijfblad, het had een redelijk provinciaal imago.’

Jack: ‘Ja, ik moest het wel lezen, ik moest weten wat er speelde.’

Hoe vinden jullie dat het staat met de kennis over LHBT+ geschiedenis?

Jack: ‘Er is door historici in Nederland in de loop der jaren betrekkelijk weinig onderzoek gedaan naar LHBT+ geschiedenis, met uitzondering van de Tweede Wereldoorlog. De laatste jaren komt er gelukkig meer belangstelling voor LHBT+ geschiedenis.’

Wilfred: ‘Er zijn mensen die er veel van weten en mensen die er weinig van weten. Op zich is dat niet erg.’

“De Gaykrant was niet bepaald mijn lijfblad. Het had een redelijk provinciaal imago”

Wanneer hoorde je voor het eerst over Homodok/IHLIA?

Wilfred: ‘Ik had wel eens van Homodok gehoord maar pas toen ik ging solliciteren werd mij duidelijk wat IHLIA precies is. De vacature kwam ik tegen in een vacaturebank voor functies in de cultuursector. ’Jack springt in: ‘Toen ik begon was er niks.’

Wilfred: ‘Was je er helemaal vanaf begin bij betrokken Jack?’

Jack: ‘Ja, in 1978 waren er bijeenkomsten in het IVABO-gebouw* aan de Keizersgracht, daar kwam iedereen bij elkaar die iets had met homostudies. Het resultaat van deze bijeenkomsten waren de eerste werkgroepen homostudies in Amsterdam en Utrecht, het tijdsschrift Homologie en een documentatiegroep waar Homodok uit ontstaan is. Bij al die eerste spannende bijeenkomsten was ik er bij.’

Wilfred: ‘Je bent dus echt het zaad en de vader!’

Jack gaat verder: ‘Het prille Homodok vond via informele kanalen een plek binnen de UVA omdat andere initiatiefnemers daar doceerden. De beheerder van het gebouw waar we zaten vond het wel gezellig al die jonge honden om hem heen.’

Jack van der Wel in de begindagen – Foto: Martien Sleutjes

Hoe hielp LHBT+ erfgoed jullie bij je eigen coming out en verdere zoektocht?

Jack: ‘Ja voor mij kwam het allemaal tegelijkertijd. De eerste bijeenkomst die ik bijwoonde was op mijn eerste dag in Amsterdam, terwijl ik dus vol opging in het ontdekken van het homoleven. Desalniettemin heb ik oog gehouden voor de hele breedte van de LHBT+ gemeenschap. Bij anderen zag ik wel dat de persoonlijke zoektocht en interesse in erfgoed kon leiden tot persoonlijk hobbyisme. Hier heb ik bij mijzelf altijd voor gewaakt.’

Wilfred: ‘In mijn geval weet ik niet of je het echt over erfgoed moet hebben; ik las en lees nog steeds ontzettend veel.’

Een gemene deler voor beide heren is de nieuwsgierigheid Alles willen weten dat is de sleutelzin. Het is alleen moeilijk het allemaal bij te houden tegenwoordig. Er is ontzettend veel. Dat was wel anders in de begindagen.

“Het is niet zo dat IHLIA een LHBT-museum moet worden in de aankomende vijf jaar”

Waar ligt de ambitie voor de aankomende vijf jaar?

Wilfred: ‘Vooral doorgaan met onze primaire doelstellingen. Het is niet zo dat IHLIA een LHBT-museum moet worden in de aankomende vijf jaar.’

Jack voegt toe: ‘Er zijn veel pogingen gedaan om tot een LHBT-museum te komen. Vaak zonder concreet plan. Dus het zou fijn zijn als andere erfgoedinstellingen ons leren kennen en meer gebruik zouden maken van de IHLIA-collectie. De erfgoedinstellingen kunnen ook bij ons terecht voor advies.’

Wilfred: ‘Bepaalde accenten zullen verschuiven. Mijn interesse ligt bij sport dus daar komt zeker een accent op. Ik zou zeker van meer sportclubs het archief willen hebben. Als het gaat om individuele sporters zou ik niet zo gauw weten of het materiaal interessant is. Hoewel het archief van een icoon als John Blankenstein wel een mooie toevoeging zou zijn.’

“We hebben eigenlijk een bredere kring nodig van onderzoekers”

Is het niet lastig dat IHLIA niet zelf onderzoek uitvoert?

De heren zijn eensgezind: ‘Ja natuurlijk is dat soms lastig, maar we hebben onze handen vol aan handen vol aan het verwerven, ontsluiten en toegankelijk maken van de collectie. Kort gezegd: we kunnen alleen maar onderzoek mogelijk maken. We hebben eigenlijk een bredere kring nodig van onderzoekers.’

Hebben jullie tips voor (jonge) onderzoekers?

Wilfred: ‘Heb je een idee wat zou je willen onderzoeken?- kom langs. Ook voor niet LHBT specifiek onderzoek kan onze collectie interessant zijn, we hebben veel archief- en ander materiaal in vreemde talen.’

Jack: ’Ja, iemand die bijvoorbeeld Franse taal en cultuur studeert kan hier ook veel materiaal vinden.’

Wat hopen jullie dat er uit de samenwerking met De Gaykrant komt?

Wilfred: ‘We hopen dat we wat pareltjes uit onze collectie kunnen laten zien. En dat helpt natuurlijk bij de naamsbekendheid.’

Jack vult aan: ‘Ook voor de bekendheid voor LHBT geschiedenis is het een mooie toevoeging.’

Wilfred: ‘Het is een ongelooflijk diverse collectie dus we kunnen het over heel veel hebben en veel laten zien.’


Lees meer:  IHLIA.nl

Hoofdfoto: Gemma Rameckers / IHLIA

* IVABO staat voor Instituut voor Voortgezet Agogisch Beroepsonderwijs.

•••

Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?

Klik hier voor meer informatie!

 

One thought on “Onder conservatoren – samenwerking IHLIA en Gaykrant van start

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.