Die oproep van dragqueen Dusty Gersanowitz dat Bas Kortekaas las over de mishandeling van twee Arnhemse gays in 2017, raakte hem diep. Dusty vroeg mensen om een tegengeluid te laten horen. Bij Bas was dat niet tegen dovemansoren gericht. Hij richtte een jaar geleden de Dusty Foundation op. “Het gaat slecht met de acceptatie van LHBT-ers.”
Tekst: Paul Hofman
#IKBENHETZAT
We spreken een razend drukke Bas in Alkmaar. “Het bericht van drag Dusty Gersanowitz over de #IKBENHETZAT beweging tegen het geweld naar de regenbooggemeenschap, staat hem op netvlies gebrand. Hoe begon het eigenlijk? “Ik zocht contact met Dusty en vroeg haar of zij een financiële bijdrage kon gebruiken, daar ik al geld inzamelde met mijn verjaardag voor een goed doel. Zij verwees mij naar een fotograaf die bezig was een gezicht aan de #IKBENHETZAT te geven. Ik vond het raar dat hij dit uit eigen zak moest betalen en wilde daar iets voor bedenken. In diezelfde periode dat ik met de fotograaf hierover aan het praten was, kwam ook de uitspraak van de rechtbank in zaak waar het allemaal mee begonnen was. De uitspraak gaf alles behalve voldoening en ik kreeg het spontane idee dat er meer gedaan moest worden voor slachtoffers die te maken hebben gehad met een ‘hate crime’ of anti LHBT-geweld. En zo ontstond de Dusty Foundation.”
Wat maakt jullie zo bijzonder?
“We werken vanuit ons hart werken en bieden LHBT-slachtoffers van geweldhulp op maat. Het is voor slachtoffers en hun omgeving al moeilijk genoeg om binnen de vele wegen van de wet de juiste te vinden. Het is dan fijn als iemand je bij kan staan die uit dezelfde gemeenschap komt en snel de juiste plek voor je weet te vinden waar je terecht kunt. Het is een veel voorkomend probleem dat bij veel organisaties, door bezuinigingen en inkrimping, het slachtoffer weinig tot geen aandacht krijgt en dat terwijl dat juist van groot belang is.”
“Soms is een luisterend oor voldoende terwijl je bij de ander een advocaat moet raadplegen”
Gloeiende plaat
Hij vervolgt: “Het doel is dat we een passende oplossing voor een persoon willen vinden en daarnaast LHBT-geweld een halt toe willen roepen. Geen van alle anti LHBT-incidenten is hetzelfde. Daar is ook geen protocol voor te maken. Samen met het slachtoffer kijken wij wat de juiste oplossing is. Soms is een luisterend oor voldoende terwijl je bij de ander een advocaat moet raadplegen en mee gaat in het hele juridische proces. Vanaf het doen van aangifte tot het bijstaan in een rechtszaak, als die er komt. Wij proberen zoveel mogelijk aan de wens van het slachtoffer te voldoen, via de kortst mogelijke weg. Zo hebben wij een goede samenwerking met Roze in Blauw Noord-Holland, die wij komend jaar ook landelijk uit willen breiden. Door het bespreekbaar maken van het probleem op alle niveaus kunnen we snellere en betere stappen maken voor een slachtoffer die hulp zoekt. Het samenwerken met betrokken organisaties zorgt ervoor dat we sterker staan in juridische zaken en het krijgen van gelijke behandeling binnen de maatschappij. Er zijn veel partijen die werken aan een verbetering voor de regenbooggemeenschap maar alleen door nog meer samenwerking komen we verder vooruit. Ik vergelijk het met een gloeiende plaat, honderd losse druppels zullen verdampen en de plaat niet doen koelen maar voeg de druppels samen en er zal een verschil komen.”
Trots
Bas vertelt dat het afgelopen jaar spannend en druk was. Terugkijkend: “Ik had nooit gedacht dat we zo snel en zo hard zouden groeien. Trots ben ik op de reacties binnen de regenbooggemeenschap. Dat geeft een extra motivatie om nog meer bruggen tussen alle organisaties te slaan. Zo worden de wegen voor een slachtoffer makkelijker en kan snel hulp geboden kan worden. We hebben al verschillende verzoeken gekregen voor hulp. Een aantal mensen hebben we al kunnen helpen met juridische begeleiding en voor een aantal zijn we een luisterend oor. De hulpvragen zijn heel divers. Ik hoop vele anderen aan te sporen op te staan tegen de bekrompenheid die zich in Nederland voordoet.”
Bas heeft zelf nog nooit met anti-homo geweld te maken gehad. Toch: “Wel de ‘gebruikelijke’ opmerkingen en scheldwoorden, daar ben ik inmiddels in gehard. De angst die binnen de gemeenschap heerst kan ik goed begrijpen. Het afgelopen jaar was ik bij een bingo in Amsterdam waar ik door de gastvrouw was voorgesteld aan een leuke jongeman. Toen we elkaar buiten bij de deur gedag zeiden en we elkaar zoenden, viel het me op dat ik in mijn hoofd meer bezig was met het groepje jongelui dat de hoek omkwam. Dat was iets wat ik in de jaren negentig wel heel anders heb ervaren op diezelfde plek.”
“De angst die binnen de gemeenschap heerst, kan ik goed begrijpen”
Terug in de kast
Hij valt even stil: “Ik ben van mening dat in de afgelopen twee decennia een verschuiving is geweest wat betreft de acceptatie van mensen binnen de regenbooggemeenschap. Ik durf niet te zeggen waar het precies is gebeurd, maar het heeft er wel voor gezorgd dat jongeren minder snel uit de kast komen en de ouderen er weer terug in gaan. Het is nu aan ons om die strijd weer op te pakken en Nederland weer terug te krijgen in de top 3 van meest veilige landen voor LHBT-ers.”
Als we hem voorleggen wat de valkuilen in de aanpak van anti-homo incidenten zijn zegt zonder aarzeling: “Ik denk dat het een combinatie is van onvoldoende specialistische kennis en inzet daarvan bij de politie en terughoudende rechtspraak. Ik wil allereerst zeggen dat het ontzettend goed is dat de politie Roze in Blauw afdelingen heeft. En deze agenten doen keihard hun best om hun werk zo goed mogelijk te doen en anti LHBT-geweld zo goed mogelijk af te handelen. Het probleem is echter dat deze agenten maar beperkt de tijd krijgen om aan hun werk voor Roze in Blauw te besteden. Een paar uur per week en dan ook nog eens hun eigen tijd.” Hij pleit voor meer tijd en middelen voor de aanpak. “Dat moet vanuit de korpsleiding en uiteindelijk het ministerie komen.”
Verder denkt Bas dat er veel winst te behalen is bij de rechtspraak. “Rechters lijken het heel moeilijk te vinden bij veroordelingen het discriminatie-aspect mee te wegen. Want ls er bij een anti LHBT-incident al een veroordeling volgt, dan wordt de discriminatie daarin vaak niet meegewogen.” Verontwaardigd noemt hij het voorbeeld van de rechtszaak waarin de rechter oordeelt dat woorden als “flikker” en “kankerhomo” straattaal zijn en dat niet betekent dat er sprake is van discriminatie. Daar moet aan gewerkt worden. Want als zelfs dat soort scheldwoorden niet voldoende zijn om tot het oordeel te komen dat het incident met discriminatie te maken heeft, wat dan nog wel?”
Toekomst
Over de toekomst van ‘zijn’ foundation is hij stellig: “Ik hoop dat wij steeds meer bekendheid krijgen binnen de regenbooggemeenschap. Zodat slachtoffers ons makkelijk weten te vinden. Wij willen alle slachtoffers van anti LHBT-geweld of discriminatie bijstaan, met een luisterend oor en waar nodig juridische bijstand. Niet alleen reactief maar ook daadwerkelijk vechten ook voor een verdraagzamer Nederland waar het niet meer uitmaakt wie of wat je bent. Die bekrompenheid moet verdwijnen. Ik zou het zo ontzettend mooi vinden als we in de toekomst allemaal gelijk kunnen leven, dat we discriminatie tegen de regenbooggemeenschap kunnen uitbannen. Hoe? Door in gesprek te gaan met politie, justitie en rechtspraak. En door de problematiek aan te kaarten bij de landelijke en regionale politiek en op die manier onderdeel te laten zijn van het debat.”
Meer info? Kijk op www.dustyfoundation.nl