Twee vrienden. Twee generaties. Twee gay-columnisten. Twee dichters. Twee werelden. Eén bundel. Acteur en schrijver Jan-Simon Minkema en dichter en columnist Rick van der Made presenteerden afgelopen maand hun gezamenlijke dichtbundel ‘Logement’.
Tekst: Iris ten Horn
Op de achterkant van het boek staat te lezen dat het een verhaal in gedichten is over vriendschap, liefde, verleden en verlangen. Achter de thematisch gekozen maar niet duidelijk benoemde onderwerpen (zoals ‘vader’, ‘moeder, ‘dood’ en ‘relatie’) zien we (flarden van) de werelden van de twee schrijvers, waarin de vier woorden steeds even om de hoek komen kijken.
Het is een interessante bundel geworden. De dichters hanteren allebei een eigen stijl waar nauwelijks van afgeweken wordt en wat een duidelijke herkenning aan het geheel geeft. Beiden houden van rijm, zowel binnen- als eindrijm, wat sommige gedichten in liederen laat overvloeien.
Minkema
Minkema schrijft kortere gedichten, vaak met een prachtige ‘pointe’ van taalspel en schrijft, zoals een goed acteur betaamt, beeldend en inlevend. Het zijn kleine, intieme ‘tableaux vivants’ waarin desondanks veel gebeurt, zoals in het gedicht van de zoon die op de begrafenis van zijn vader een toespraak geeft waarbij de dichter zich realiseert dat hij geen kinderen heeft die ooit zo over hem zullen spreken.
De zoon spreekt vol liefde / over zijn vader / Hij houdt zijn stem in bedwang / door niet naar de kist te kijken / zijn woorden slaan gaten in de bast / van mijn gepantserd lijf / boom zonder bladeren / geen tranen wegslikkende zoon / op mijn begrafenis, geen speech / van eigen vlees en bloed / de zoon vouwt het A-viertje op / en bergt zijn verdriet weg / in het borstzakje van zijn overhemd / dichtbij zijn hart
Van der Made
De gedichten van Van der Made zijn langer en vaker meer gelaagd. De verbondenheid die de lezer bij Minkema snel voelt, is bij Van der Made minder vanzelfsprekend. Dat komt door zijn absoluut mooi en dichterlijk, maar iets afstandelijker taalgebruik en door zijn wil om soms ook iets van een boodschap (‘waarden’) aan de lezer mee te geven.
Vanaf de wieg smeedde het hart een band / met het hoofd vol barmhartige waarden / die maakten dat met een troostende hand / zijn ziel zich hechtte aan heel de aarde
Roze
De bundel is ook een ‘roze’ bundel geworden: Van der Made schrijft columns voor diverse gay bladen en Minkema heeft dit gedaan. En als acteur heeft Minkema in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw het thema homoseksualiteit regelmatig in zijn televisieprogramma’s en (lied)teksten belicht. In de twee gedichten die de dichters aan elkaar hebben geschreven en aan elkaar hebben opgedragen, wordt de liefde die twee mannen voor elkaar kunnen voelen lieflijk en gevoelig aangestipt.
‘Logement’ is een mooi uitgevoerde bundel geworden met zestig verrassende doorkijkjes in de levens van twee bevriende dichters. Twee vrienden. Twee dichters. Twee generaties. Twee schrijvers. Twee roze columnisten. Twee levens.
In een fijne bundel.
Logement
Jan-Simon Minkema en Rick van der Made
ISBN 978-94-93154-09-4
Foto’s: Martijn Gijsbertsen