Mijn moeder vertelt me over Martien, die ene man die ze een tijd geleden op televisie heeft gezien, bij Ik vertrek. Iedereen die hem zag, wist meteen dat hij eigenlijk homo was. Hoe kon hij het eigenlijk zelf niet doorhebben? En weet je dat hij na de scheiding van zijn vrouw opnieuw met haar getrouwd is? ‘Nee’. En dat hij de gayscene in Amsterdam leeg vond? ‘Nee. Ik heb nog nooit naar zijn programma’s gekeken mam. Ik krijg alleen af en toe wat hilarische Martien-gifjes.’
Hoe kan dat nou; jij als bi moet dit toch bekeken hebben? Ik krijg zo onderhand de indruk dat het vooral hetero’s zijn die naar Martiens’ Chateau kijken. Zo krijg ik van mijn moeder, familie en vrienden dit soort vragen over Martien die een verwachting bevatten. Namelijk dat als je openlijk niet-hetero bent je sowieso dit soort programma’s kijkt en dat je die ook onweerstaanbaar grappig vindt. Voor je hetero-omgeving moet je blijkbaar in een mal van queerness passen.
Voor je hetero-omgeving moet je in een mal van queerness passen
Ik beken dat ik sympathie voor Martien heb, ook al heb ik hem nog nooit ontmoet, geen enkel programma bekeken en weet ik bijzonder weinig over zijn privéleven. Want die lieve Martien laat zich niet in die mal passen. Hij is kennelijk weer met zijn vrouw hertrouwd. Zou dat een puur economische transactie zijn? Of gaat het om meer dan het gemak van zo’n huwelijk? Gaat zijn liefde voor zijn vrouw/ex-vrouw/vrouw verder dan alleen een zoentje voor het slapengaan of zouden ze zelfs seks hebben? Stel je voor dat hij zich daarover uitspreekt. Martien die een seksleven met zijn vrouw heeft. De reacties laten zich raden: maar nee, daar is hij veel te gay voor. Of te bedenken dat hij een gezinsleven zonder seks met zijn vrouw heeft. Dat kan toch ook niet. Linksom of rechtsom; men heeft een mening over wie die flamboyante Martien zou moeten zijn en wat hij zou moeten doen. Maar dat is hij lekker niet en hij doet waar hij zin in heeft.
De vraag die hiermee gesteld moet worden is simpel. Hoe is het – in hemelsnaam – mogelijk dat Martiens keuzen en zijn daarmee samenhangende gedrag vervat moeten worden in een seksuele voorkeur met daaruit voortkomende criteria? Een van de criteria zou kunnen zijn dat hij bijvoorbeeld met drie mannen, laten we zeggen dat er eentje van hen rond de twintig jaar oud is, op zijn kasteel woont. Dan zou iedereen het begrijpen en een beetje gniffelen om zo’n oude snoeperd. Maar hij doet wat hij doet en het lukt hem ook om daarmee gelukkig te zijn zonder zich te laten vangen in die beperkende mal. Zo laat hij zien dat anders dan hetero zijn zich niet laat vangen in een simpele en beperkende identiteit met daarbij horend gedrag.
Joshua Zandberg schrijft elke maand een column over zijn leven als bi-man.
Foto: Moker Media
•••
Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?
Klik hier voor meer informatie!
