Hoe staat het LHBT-uitgaansleven er momenteel voor? Wat zijn de kansen en de bedreigingen? Daarover vond in juli in het Amsterdamse Pakhuis De Zwijger een debatavond plaats onder de naam Queer Night Out. De golf van sluitingen lijkt inmiddels achter ons te liggen waardoor er nu tijd en ruimte was voor een kritische blik op hoe de homohoreca intern functioneert.
Tekst: Peter Koop
De situatie van het queer nachtleven werd besproken met een hele reeks direct betrokken personen uit de praktijk. De moderatie was daarbij in handen van Jörgen Tjon A Fong die opvallend goed op de hoogte bleek van heden en verleden van het homo-uitgaansleven. Dat kwam de gesprekken duidelijk ten goede, want vaak gaat bij dit soort debatten tijd verloren aan al dan niet geveinsde verbazing over het hoe wild het er in de gayscene wel niet aan toe zou gaan.
Darkrooms
De avond begon met een gesprek met Richard Keldoulis, mede-oprichter van fetishclub Church en gaysauna Nieuwezijds en bij velen beter bekend als Jennifer Hopelezz. Op de vraag of de homohoreca in de afgelopen decennia achteruit gegaan is kwam hij met een genuanceerd antwoord: enerzijds blijkt er nog steeds genoeg animo voor bijvoorbeeld de fetishavonden bij club Church en trekt ook de sauna ruimschoots oudere én jongere bezoekers. Anderzijds constateerde hij dat menig homobar qua muziek en interieur nog in de jaren tachtig lijkt te zijn blijven steken. Een verschil met vroeger is wel hoe weinig darkrooms er nog in Amsterdam zijn, wat volgens hem te wijten is aan de krampachtige houding van de gemeente Amsterdam als het om seks gaat. In Rotterdam gaat men daar naar zijn ervaring veel makkelijker mee om.
Trans personen
Een actuele kwestie is hoe om te gaan met trans personen, met name als deze (nog) geen volledige transitie hebben ondergaan. Keldoulis gaf aan dat hij hier nog een goede weg in probeert te vinden, maar dat bij sauna Nieuwezijds mensen nu worden toegelaten op basis van het geslacht dat ze zelf aangeven. Naderhand vertelde Rosanne Bakker Schut, alias DJ Doornroosje, dat transgenders zelfs voor een non-conformistische plek als potten- en flikkerdisco De Trut een uitdaging vormen als het gaat om openlijke uitingen van intimiteiten: enerzijds wil men voorkomen dat heteroseksualiteit de overhand krijgt, maar anderzijds valt vaak niet te zien of iemand biseksueel of transgender is.
Een ander voorbeeld van hoe moeizaam de verschillende seksuele voorkeuren soms samengaan was toen Bakker Schut haar lesbische feestavond Lesbique voor het eerst in homobar De Spijker in de Kerkstraat organiseerde. Normaliter is daar op een van de videoschermen klassieke homoporno te zien, maar toen daar ter gelegenheid van Lesbique voor het eerst lesbische porno op vertoond werd, was dat voor menig stamgast reden om de zaak te verlaten.
Lesbisch
Een zaak waar dergelijke problemen niet spelen is de lesbische bar Buka, die begin dit jaar aan de Albert Cuypstraat geopend werd. Eigenaresse Marianne van der Wildt vertelde dat zij deze zaak begonnen was om de leemte te vullen die na de sluiting van het bekende lesbische café Vivelavie was ontstaan. Inderdaad bleken vele lesbische vrouwen behoefte aan een dergelijke plek te hebben en Van der Wildt schroomde dan ook niet om haar zaak expliciet als een lesbisch café te promoten. Ze appelleerde echter ook aan de LHBT-community om haar initiatief te steunen: nóg een lesbische bar erbij zag ze bijvoorbeeld niet als concurrentie, maar juist als versterking die Amsterdam als geheel aantrekkelijker zou maken om uit te gaan.
Alternatief
Een heel ander geluid kwam van danser en activist Christiaan de Donder, die vertelde hoezeer zwarte LHBT’ers nog gediscrimineerd worden, zelfs bij homo-uitgaansgelegenheden. Zelf was hij zulke ervaringen zo zat, dat hij besloot om niet meer uit te gaan en het nu gewoon thuis gezellig maakt met vrienden. Een zwarte jongen uit het publiek bevestigde dit en vertelde hoe ook hij in homozaken uiteenlopende vormen van discriminatie ondervond. Op z’n minste zouden er daarom zwarte mensen in de organisatie van LHBT-feesten moeten zitten. In de Reguliersdwarsstraat is de Reality Bar van oudsher speciaal gericht op gekleurde en biculturele homo’s, maar desondanks leek dat voor zwarte LHBT-jongeren geen heel aantrekkelijk alternatief.
Deze betogen kregen nadrukkelijk bijval van zwarte mensen uit het publiek, waardoor een wat ongemakkelijke sfeer ontstond. Een positieve draai kwam van Jewell Bergen die als creative assistant bij club NYX speciaal wil gaan zorgen dat ook zwarte LHBT’ers zich daar kunnen thuisvoelen. Ze erkende dat dit soort aspecten tot nu toe nog te weinig aandacht kregen. Tenslotte bleek dat hoe inclusief LHBT-feesten en -zaken ook willen zijn, er heel banale knelpunten kunnen zijn, zoals portiers en beveiligers die weinig of zelfs helemaal geen voeling met de doelgroep hebben. Marieke Samallo bevestigde dat ook het door haar opgerichte en alom geroemde Milkshake-festival de nodige moeite heeft om beveiligers te vinden waar LHBT’ers zich veilig bij kunnen voelen.
Nu het aantal homo- en lesbische zaken in Amsterdam al enkele jaren min of meer stabiel is, verviel de avond niet in nostalgisch geweeklaag, maar konden enkele actuele problemen ter sprake worden gebracht. Het gaat daarbij niet alleen om praktische gastvrijheid, maar ook om hoe LHBT’ers onderling tegen elkaar aankijken. Dat is echter een kwestie die breder is dan de homohoreca en die met name ook bij internetdating tot wrijvingen leidt.