Individuele vrijheden waar Nederlanders prat op gaan moeten voortdurend worden verdedigd, anders raken we ze kwijt. Maar juist aan die verdediging schort het nogal eens. Dat bleek vorige week weer toen een Amsterdamse homo werd belaagd. Het betrof Hans Prummel, ondernemer en hoofdredacteur van de doorgestarte Gaykrant. Hij kwam ervan af met ‘slechts’ enkele schaafwonden, kneuzingen en een blauw oog. Het gebeurde pal tegenover het Amsterdamse stadhuis, maar dat maakt geen verschil: intussen kijkt niemand in de hoofdstad meer op van anti-homogeweld.
De tijden waarin Amsterdam gay capital van de wereld was zijn allang voorbij. Hand-in-hand lopen, je partner zoenen, een schalkse knipoog naar een vreemde – ze dreigen net als tot aan de jaren zestig weer heteroprivileges te worden. Prummel schreef op Facebook dat hij was belaagd door ‘laffe licht getinte gasten’, die er snel op hun scootertje vandoor waren gegaan toen hij zich begon te verdedigen. Luchtig-cynisch sloot hij af met ‘#rammedan’.
De ophef onder zijn bericht was groot. Niet zozeer over de aanval zelf, al waren er best geschokte en meelevende reacties. Nee, velen vielen over de omschrijving ‘licht getint’ en het woordgrapje ‘rammedan’. Zogenaamd progressieve geesten verweten Prummel racisme en islamofobie. Hij zou mensen over een kam scheren, de verkeerde politici in de kaart spelen – het bekende riedeltje. En zo kreeg dit slachtoffer voor de tweede keer in een week klappen en mogelijk kwamen deze verbale opdoffers nog harder aan.
Dit slachtoffer kreeg voor de tweede keer in een week klappen en mogelijk kwamen deze verbale opdoffers nog harder aan.
Het was tevens de week waarin een ‘antisemitisme-commissaris’ van de Duitse overheid waarschuwde dat Joden in het openbaar maar geen keppeltjes moesten dragen, vanwege toenemend antisemitisme dat volgens de Duitse statistieken ‘extreemrechts’ was. Zoals in Nederland ernstige misdrijven door asielzoekers weleens schijnen te worden gerubriceerd onder het kopje ‘overige’, zo schrijft de Duitse politie antisemitische geweldsdelicten vrijwel automatisch toe aan ‘rechtsextremistische daders’. De sociaaldemocratische minister-president van deelstaat Brandenburg zei al in 2016: ‘Alles wat we niet aan iets anders kunnen toewijzen is rechts-extreem.’
Dit gebeurt dus ook als het geweld vanuit islamitische hoek wordt gepleegd. Nu kan men het islamitisch antisemitisme, evenals het anti-homogeweld en de vrouwenhaat door moslims, best ‘rechts-extreem’ noemen, maar zo bedoelen de statistici van de Duitse politie het natuurlijk niet. Overduidelijke problemen mogen daar niet eens worden benoemd, laat staan opgelost.
In Nederland wordt al zo’n twintig jaar driftig ‘benoemd’. Maar toch stelt ook hier de houding van de nationale politie niet gerust. Op de laatste vrijdag van de Ramadan tweette de afdeling personeelswerving vrolijk: ‘Agent Khallil gaat vlak voor zonsondergang kickboksen. Hij eet gezond. De rust die de #ramadan brengt, neemt hij mee in zijn werk. “Zo blijf ik energiek en scherp.” Hoe zorg jij dat vasten en werken goed te combineren is?’ Een vreemd bericht. Vanzelfsprekend zijn ook moslims welkom in het politiecorps, zolang hun religie geen belemmering vormt voor hun prestaties en voor de neutraliteit van het ambt. Maar moet het politieapparaat van een seculiere staat als Nederland die religie nou echt actief promoten?
Sommige politiebureaus organiseren zelfs ‘iftarmaaltijden’ tijdens de Ramadan. Gezellig, onder het mom van ‘verbinding’ met islamitische collega’s en burgers, samen het ‘vasten breken’. Al die Nederlanders die zich intussen afvragen of de autoriteiten de sociale problemen die met de islam samenhangen nog wel in de hand hebben, zien het met lede ogen aan.
Homo’s en Joden heten de kanaries in de kolenmijn te zijn, maar zelfs nu die kanaries ernstig in ademnood raken is het begin van een oplossing ver te zoeken.
De goede wil is er heus. Burgemeester Halsema sprak onlangs uitgebreid met de Gaykrant over het anti-homogeweld in Amsterdam. En het CIDI organiseerde in Den Haag een succesvolle demonstratie, waarbij minister Grapperhaus en veel Tweede Kamerleden acte de présence gaven, voor het recht om in Nederland ten minste keppeltjes te mogen dragen. Maar helpt het echt?
Homo’s en Joden heten de kanaries in de kolenmijn te zijn, maar zelfs nu die kanaries ernstig in ademnood beginnen te komen is het begin van een oplossing ver te zoeken. Een open samenleving van vrije individuen is een grote verworvenheid van onze beschaving, maar we lijken steeds meer te vergeten hoe flinterdun dat laagje beschaving is, en hoe snel dat laagje loslaat aan de randjes.
Geerten Waling
Deze column is een bewerkte versie is van een column die eerder verscheen in Elsevier Weekblad