Vrijheid verplicht

In navolging van berichten over vermeende salafistische en jihadistische invloeden op het Cornelius Hagalyceum in Amsterdam, meldt VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff deze week dat het wellicht tijd wordt de vrijheid van onderwijs ter discussie te stellen:

“Als de vrijheid van onderwijs als negatief neveneffect heeft dat er scholen worden opgericht die dienstbaar zijn aan segregatie en het in stand houden van parallelle samenlevingen, moeten we dat stoppen.”

Nu heb ik altijd al een haat-liefdeverhouding met artikel 23 gehad. Aan de ene kant is het in mijn ogen vreemd en onwenselijk dat wij allemaal meebetalen aan het bijzonder onderwijs in dit land. Waarom zouden ouders die godsdienstonderwijs wensen voor hun kroost, dat niet zelf kunnen bekostigen?

Waarom zouden ouders die godsdienstonderwijs wensen voor hun kroost, dat niet zelf kunnen bekostigen?

Aan de andere kant ben ik ook geen groot voorstander van de openbare onderwijseenheidsworst zoals die in Frankrijk gepropageerd wordt. Voor mij hoeven moslimmeisjes bij het binnengaan van het schoolgebouw hun hoofddoeken niet af te doen zoals dat nu in Frankrijk wettelijk geregeld is.

Ik ben voorstander van onderwijscurricula waarin een grote rol voor diversiteit beschreven staat. Toen ik lesgaf op een openbare middelbare school, kregen de leerlingen vakken als levensbeschouwing en maatschappijleer, waarbij aandacht besteed werd aan alle wereldreligies. Daar is niks mis mee. Openbaar onderwijs wil niet zeggen dat religie als geheel buiten het curriculum gehouden hoeft te worden.

Maar daar waar binnen het openbaar onderwijs alle leerlingen en docenten welkom zijn (gelovig of niet, met hoofddoek of niet, LHBT+er of niet) en waar binnen het openbaar onderwijs het thema religie binnen diverse disciplines onderdeel uitmaakt van het curriculum, daar proberen sommige bijzonder onderwijsscholen steeds weer weg te komen met het niet hoeven te behandelen van voor gelovigen gevoelige onderwerpen. Homoseksualiteit. Postmoderne gezinsvorming. Diversiteit.

Het heeft tot februari 2015 geduurd voordat de Tweede Kamer instemde met de annulering van de enkele-feitconstructie. De constructie waarbij openlijke LHBT+ leerlingen en docenten van bijzonder onderwijsscholen geweigerd en verwijderd konden worden.

In antwoord op het discussiestuk van Dijkhoff, schrijft partijleider Gert-Jan Segers van de ChristenUnie: ‘Het is voor mij ondenkbaar om de eeuwenoude vrijheid van godsdienst en de 100-jarige vrijheid van onderwijs voor iedereen in te perken. Daar zal ik nooit aan meewerken. We moeten ons richten op het probleem en dat zit bij de islamitische school.’

Je hebt vrijheid van onderwijs in dit land of je hebt het niet.

Ik vind het lastig. Als Segers zelf wél de christelijke krenten uit de onderwijspap mag pikken, dan kan hij mijns inziens weinig zeggen over de islamitische krenten uit de onderwijspap van het salafistisch onderwijs.

Je hebt vrijheid van onderwijs in dit land of je hebt het niet.

Zolang vrijheid van onderwijs enkel betekent het kunnen blijven preken voor eigen parochie, het kunnen uitsluiten van minderheden en van andersdenkenden, het in het curriculum niet willen aanbieden van àlle diversiteit in onze samenleving, zullen er altijd scholen blijven bestaan die hun leerlingen een “parallelle samenleving” willen voorhouden.

Artikel 23 hoeft voor mij niet opgeheven te worden. Ik zal blijven opkomen voor elke vorm van diversiteit, want dat is wat ons allemaal in dit land zal moeten binden.

Ook als die diversiteit gebruikt wordt voor doeleinden die niet de mijne zijn, niet bij mijn belevingswereld horen. Maar voor mij heeft vrijheid alleen nut als het leidt tot meer begrip voor elkaar. Tot het willen investeren in de medemens, hoever die medemens in doen en laten misschien ook van je afstaat.

Het kinderboek ‘Koning en Koning’ gaat over een prins die verliefd wordt op een andere prins.

Ik stel voor voor elke basisschool in Nederland – bijzonder en openbaar -verplicht uit te rusten met een zwarte pop met een hoofddoek in elke poppenhoek, en met het boek ‘Koning en Koning’ op de lessenaar van iedere onderwijzer.

Vrijheid komt met verplichtingen.
Zo ook de vrijheid van onderwijs.


Schoolkind in Aleppo

toen hij, schoolkind,
noodgedwongen in kelder school

dwong hij zijn gedachten richting
citrusboom in bloei;

het fluiten van dalende bom werd
dat van opvliegende paradijsvogel;

boven zijn hoofd hoorde hij niet het geluid van soldaat die geweer tussen geschramde benen plantte,

maar van tuinman die de aarde
een roze oleander toevertrouwde;

hij viel in slaap in een land
onbarmhartig als woestijn

maar de moederschoot was zacht en glooiend als gras van een lenteheuvel;

hij, schoolkind, school
noodgedwongen in droom

van velden
vol bloemen


Rick van der Made 

•••

Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?

Klik hier voor meer informatie!

 

One thought on “Vrijheid verplicht

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.