De filosoof Foucault schreef over een speciaal model gevangenis dat zo ontwikkeld was dat in het midden ervan slechts een bewaker nodig was. Die kon vanaf zijn toren de hele boel in de gaten houden maar de gevangenen konden hem niet zien. Dit model gevangenis zou tot discipline bij gevangenen leiden. De hoge fabriekshal met de opzichter, de soldaten in het gelid voor hun officier: volgens Foucault, net als die gevangenis, fysieke plekken waarin de discipline met constant toezicht onvrij maakt.
Zo ook de technologie van nu. Een ver familielid van mij was nog lang niet ‘uit de kast’ maar iedereen die zijn Instagram-account volgde kon allang zien dat zijn voorkeur bij de herenliefde lag. Zo bezien is Instagram (of Facebook, enzovoorts) niet zozeer een middel om tot inzicht in je eigen seksualiteit te komen maar eerder een manier om jezelf te laten zien. En als je eigengereid genoeg bent om te doorzien dat je likes op social media voor je familie en vrienden zichtbaar zijn dan is het nog maar de vraag of je niet op de een of andere manier bespied wordt: geestig detail in deze is dat mijn vrouw gelovig is, er af en toe iets over opzoekt. Ik bekijk wel eens lhbt- en anderssoortige sites (jaja). Wat dat aan advertenties op Google oplevert, is hilarisch: van een abonnement op de EO-gids tot SM-toys waar ik niet naar omkijk.
Dat online bespieden en bewaakt worden, maakt dat je tot iemand of iets gemaakt wordt. Tegen wil en dank in. Over taal wordt wel gezegd dat het kracht tot verbeelding heeft maar ik zou eraan willen toevoegen: plaatjes, beelden, video prikkelen en stimuleren nog meer dan taal. Voor taal online geldt: wat je uitspreekt, is er en ben je ook. Type een willekeurig lichaamstype of – noem eens iets geks- seksueel rollenspel in en je hebt het in beeld voor je. Zo kun je je herkennen. Maar zoektermen op het internet zijn alsof iemand tegen Google over zijn eigen seksualiteit biecht. Op het internet kun je eerlijk zijn aan het internet. Maar met al die online kennis van Google over jouw en mijn seksualiteit wordt het steeds meer opgedeeld en geclassificeerd tot: normaal/abnormaal, gezond/ongezond, enzovoorts. Die onderscheidingen worden onderdeel van de macht, de seksuele macht.
Ik ben bang dat door die seksuele macht het denken in sterke identiteiten (of homo of hetero) in stand wordt gehouden. Mijn familielid kon zich waarschijnlijk niets anders dan zich aan de herenliefde over te leveren, zonder ook maar aan andere opties te denken. De tijd dat internet virtual reality was, is allang voorbij; het is onderdeel van onze realiteit. En mijn partner en ik? Wij bestrijden de macht van seksualiteit door Google gek te maken met onmogelijk met elkaar te verenigen zoektermen.
Joshua Zandberg
Joshua Zandberg schrijft elke week een column over zijn leven als bi-man.
•••
Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?
Klik hier voor meer informatie!
