“Of je nu een jonge transgender bent, een oude Joodse man met pijpenkrullen en hoed, een gesluierde vrouw, een islamitische homoseksueel: de komende jaren zult u mij altijd aan de zijde vinden van al die mensen die vreedzaam het recht opeisen om anders, om zichzelf te mogen zijn – en tegenover degenen die hen dat willen beletten.”
Aldus Femke Halsema.
Het zal voor de zojuist geïnstalleerde burgemeester balanceren worden. Balanceren tussen vrijheden. De vrijheid Jood te zijn. De vrijheid een hoofddoek te mogen dragen. De vrijheid om als man een jurk aan te trekken en een pruik op te zetten en – zonder gevaar voor eigen leven – in elke taxi te stappen die je maar wilt.
Nu krijg ikzelf altijd wat jeuk als ik gelovigen om vrijheid hoor vragen. Vrijheid kan volgens mij niet voorwaardelijk zijn en dat is precies waar mijns inziens gelovigen de vrijheid begrenzen: bij de drempel van hun eigen gebedshuis. Als een gelovige het woord vrijheid in de mond neemt, bedoelt hij de vrijheid voor zijn eigen geloofsgroep. De vrijheid om kerk, moskee of synagoge op te richten, om bijzonder onderwijs te mogen geven en om in die vrijheid van geloofsleer de vrijheden van anderen te beperken. Abortus, homohuwelijk, seksuele voorlichting op scholen, vrouwenrechten, boerka, autorijden tijdens de sabbat: zodra een gelovige het woord vrijheid in de mond neemt, kan de vrijheid voor andere groeperingen zomaar in het gedrang komen.
Even een voorbeeld: toen het homohuwelijk in Frankrijk werd ingevoerd, waren het Front National, de katholieke kerk en vertegenwoordigers van de moslimgemeenschap er als de kippen bij om gezamenlijk hiertegen te demonstreren.
Wat betekent vrijheid als je alleen de vrijheid van je eigen groep opeist en de vrijheden van anderen niet wil tolereren? Mag je het woord vrijheid dan wel bezigen? Of heb je het dan eigenlijk alleen maar over eigenheid? Over identiteit? Over subcultuur?
Als de nieuwe burgemeester van Amsterdam vast wil stellen hoe het met de vrijheid in haar stad gesteld is, zal ze als eerste moeten gaan praten met de vrjjheidsgraadmetergemeenschap bij uitstek: de vertegenwoordigers van de LHBTI-gemeenschap.
Zij zijn de werkelijke uitdragers van vrijheid, want zij weten dat kwesties over seksuele oriëntatie en identiteit en over gender overal spelen: door alle lagen van de bevolking en door elke muur van geloofsgemeenschap heen.
Ik heb bij mijn weten geen enkele Gay Pride meegemaakt waarin opgeroepen werd moskeeën te sluiten, heterohuwelijk te verbieden, opzettelijk op de sabbat machines te gaan bedienen of de Paus een kopje kleiner te maken.
Als de vrijheid van de LHBTI-gemeenschap in het gedrang komt, zal zij uiteraard voor haar belangen opkomen. Dat recht heeft elke gemeenschap. Elke identiteit. Elke subcultuur. Elke hobbyclub. Elk individu.
Echter, als ik als lid van de LHBTI-gemeenschap om vrijheid vraag, wil ik anderen geen beperking opleggen.
Als ik als lid van de LHBTI-gemeenschap om vrijheid vraag, wens ik geenszins anderen hun vrijheden af te pakken.
Femke Halsema is van harte welkom een keer een kop koffie bij mij te komen drinken.
Of een glaasje wijn.
Of een Pink Ladycocktail.
Van mij mag onze burgemeester drinken waar ze zin in heeft.
Drie woestijngodsdiensten
Zie jij de God van donderpreek
Dan toon ik de God van het licht
Zie jij de God van ongelijkheid
Dan toon ik de God van evenwicht
Zie jij de Allah van de jihad
Dan zie ik de Allah van het lied
Zie jij de Allah van de aanslag
Dan zie ik de Allah van het verdriet
Zie jij de Jahweh van het gelijk
Dan zie ik de Jahweh van de vraag
Zie jij de Jahweh van overwinning
Dan zie ik de Jahweh van nederlaag
Hoe meer jouw God met onderdrukking speelt
Hoe meer mijn God voor vrijheid vecht
Hoe meer jij voor God van eenheid strijdt
Hoe meer mijn God roept om diversiteit
Zie jij de goden van de woestijn
Als droog en hard als steen
Dan zie ik de goden zoals ze moeten zijn:
mij wiegend op het gras,
liefdevol en sereen
Rick van der Made
Rick van der Made (Breda, 1968) is dichter en columnist. Hij studeerde Frans, Engels en Pedagogiek. De dichtbundels ‘Wereldreiziger’, ‘Memoires van Huisman’ en ‘Het jaar van de arend’ zijn van zijn hand.
One thought on “Femke en vrijheden”