Iedereen heeft een identiteitsbewijs. In deze rubriek vertellen mensen over hun niet Nederlandse achtergrond en hun leven in Nederland.
Naam: Djan & Orhan
Leeftijd: 43 en 50 jaar
Geboorteland: Turkije
Sinds 2000 en 1998 wonen zij in Rijssenhout en Amsterdam.
Dit vind ik:
Dj: Ik wil mijn oude Nederland terug
O: Ik mijn oude wereld.
Izmir:
O: Ik ben er niet geboren, dat was in Ankara, maar er wel opgegroeid.
Dj: Ik ben geboren en getogen in Izmir.
O: Izmir is een 7000 jaar oude stad met veel beschaving, drie universiteiten, er hangt een vrijheidslievende sfeer. Het is van oudsher een tolerante stad
Dj: De sfeer was er heel relaxed; we hadden rijke en arme vrienden.
O: Er woonden Joden en Grieken. Nu zijn er privé scholen, die waren er vroeger niet. Izmir ligt aan een baai en vlak buiten de stad liggen de mooie stranden. Daar hebben veel Turken een buitenhuis. Er is geen echte hoogbouw in de stad en kenmerkend; iedereen heeft er een balkon.
Dj: Orhan ken ik uit een gay-café in Izmir. Ik zat op de kunstacademie en ik zocht vrienden. Achteraf bleek Orhan de broer van Onur, een vriend van de academie.
O: We zijn goede vrienden geworden, alhoewel ik Djan in eerste instantie een beetje arrogant vond. Het was niet moeilijk gay te zijn in Izmir, in onze tijd was het nog iets wat wel werd geaccepteerd, maar er werd niet over gesproken. Tegenwoordig zijn de jongeren heel open. Ze vechten voor hun rechten.
Familie:
Dj: We komen uit niet-religieuze families.
O: Dat was niet zo bijzonder in die tijd en nu nog steeds niet.
Dj: Ik kom uit een gezin met twee zussen en een broer. Mijn vader was militair en mijn moeder ambtenaar. Twee tantes woonden in de buurt net als mijn homoseksuele oom. Het was altijd heel gezellig.
O: Ik heb twee oudere broers en we vormden een warm gezin, mijn vader was hoogleraar en mijn moeder advocaat. Mijn vader is net 89 jaar oud geworden. Hij stimuleerde ons om te studeren en dat hebben we alle drie in de Verenigde Staten gedaan. Ik was een jaar of twintig, toen ik studeerde in Berkeley bij San Francisco. Ik kon er als homo helemaal los, er heerste daar nog steeds een beetje een hippie-sfeer. Een heerlijke tijd. Ik ben uiteindelijk afgestudeerd als textiel ingenieur.
Amsterdam:
Dj: Ik was in 1996 een weekeindje in Amsterdam, toen ik door Johan in de Kalverstraat werd aangesproken. Hij dacht dat ik uit India kwam. We kregen een verhouding en hebben de eerste maanden veel heen en weer gereisd tussen Izmir en Amsterdam. Ik had een goede baan bij de staatstelevisie en wilde dat niet zo maar opgeven. Johan heeft een hotel en kon dus ook niet emigreren. Uiteindelijk ben ik naar Nederland gekomen, heb hier op de sociale academie psychopathologie gedaan en ben in de palliatieve zorg in Amsterdam terecht gekomen.
O: In 1998 waren de Gay Games in Amsterdam en bezocht ik Djan en Johan. Op een avond kwamen we in de Lellebel terecht en daar ontmoette ik Jeroen. Dat was liefde op het eerste gezicht en na verloop van tijd ben ik via België in Nederland terecht gekomen. Ik ben veertien jaar met Jeroen geweest en sinds een paar jaar gescheiden; hij is nog altijd mijn beste vriend.
Dj: Door mijn slechte ogen, ik zie nog 12%, ben ik gestopt met mijn werk.
O: Aan een oog was je altijd al blind.
Dj: Ik raakte in een depressie, maar mijn vrienden hebben me geholpen. In Turkije ben ik na mijn studie toneelstukken voor jongeren gaan schrijven en eigenlijk heb ik dat nu weer opgepakt. Ik hertaal Nederlandse toneelstukken in het Turks. ‘Het Diner’ is al opgevoerd in Ankara evenals ‘Karakter’ van Bordewijk. Ik houd van de zwaardere literatuur en kijk naar de mogelijkheden op toneel. Zo ben ik qua werk weer terug waar ik begon.
O: De afgelopen jaren werkte ik voor grote bedrijven als MEXX en de Hema, nu ben ik ‘in between jobs’. Maar heb altijd wel een baan. Ik heb nu een sollicitatie lopen in Berlijn, maar zie er erg tegenop mijn huis in Rijssenhout en Nederland te moeten verlaten.
Nu versus toen
DJ: Amsterdam is groter geworden. Achttien jaar geleden voelde ik me vrijer in de stad. Ik heb een mooi leven in Amsterdam, maar tijden veranderen. Wie had gedacht dat een Nederlandse premier in de kamer ‘pleur op’ over buitenlanders zou zeggen. Dat was onmogelijk in het tolerante Nederland. Ik heb geen idee hoe belangrijk mijn afkomst is, hier in Nederland, ik onderhoud weinig contacten binnen de Turkse gemeenschap.
O: Het populisme heerst overal in de wereld en Nederland is daarop geen uitzondering.
Dj: Ik had het hier niet verwacht, de samenleving valt uit elkaar.
O: Nederlanders zijn heel direct en dat valt nu verkeerd. Het kan lomp of bot zijn, maar liever dat dan …
Dj: Diplomatie.
Tekst: Eduard Hoekstra