Dichtslaande deur voor het ‘homohuwelijk’ in Roemenië

Referendum voor herdefiniëren van de grondwettelijke familie

Tekst: Bodil Tummers

De warme zomerdagen in Boekarest maken plaats voor regenachtige kille dagen. Inwoners stappen massaal in de auto, waardoor het verkeer een kriem is. De winterdip komt eraan en dat vraagt om warm gezelschap. Het openbaar reiken naar de hand van een geliefde is niet voor iedere Roemeen vanzelfsprekend. De LHBT-gemeenschap gaat door een zware tijd en de toekomst ziet er niet veel zonniger uit. De voorbereidingen voor de feestdagen gaan namelijk gepaard met de voorbereidingen voor een belangrijk referendum en dat zet de LHBT-wereld op zijn kop.

Anders dan in Nederland kent Roemenië weinig tolerantie richting homoseksuelen. Sinds 2015 zijn er in dit land handtekeningen verzameld voor een wetswijziging, waardoor de definitie van familie omgevormd zal worden. Volgens de Roemeense grondwet bestaat een familie nu uit twee echtgenoten, desalniettemin wordt het ‘homohuwelijk’ niet erkend. Door middel van het referendum wil een groot deel van de Roemenen toch de term ‘echtgenoten’ veranderen in ‘man en vrouw’. Dit zal de deur sluiten voor een toekomstig homohuwelijk en dat raakt de LHBT-gemeenschap. De Coalitie voor Familie is een burgerinitiatief dat het verzamelen van de handtekeningen is gestart. Met succes, want er zijn al meer dan drie miljoen handtekeningen verzameld binnen een bevolking van minder dan twintig miljoen inwoners. Deze september heeft de partijleider van de regerende Sociaal Democraten, Liviu Dragnea, aangegeven dat hij hoopt deze herfst het referendum te organiseren. Ondertussen blijft de Coalitie voor Familie zijn achterban vergroten.

Vlad Miriță
Vlad Miriță

Coalitie voor Familie

“Een vriend van mij belde op om te vragen of ik mij zou willen aansluiten bij de toen nog niet bestaande beweging. Een beweging die ons zou beschermen tegen de verkeerde invloeden van het buitenland en onze waarden intact zou houden”, vertelt de enthousiaste Vlad Miriță, een van de leden van de Coalitie voor Familie die zich heeft ingezet voor het verzamelen van handtekeningen. In Roemenië is hij vooral bekend als opera- en popzanger. In 2008 vertegenwoordigde Miriță Roemenië bij het Eurovisie Songfestival. Miriță is een populaire man, die in korte tijd in het centrum van Boekarest menig blikken vangt. Met verschillende Facebook-berichten heeft de zanger geprobeerd zijn fans de petitie te laten tekenen. “Het hadden er nog veel meer dan drie miljoen kunnen zijn, maar er zijn een aantal handtekeningen gesneuveld bij het valideren én we zijn eigenlijk erg slecht georganiseerd. Ik heb de petitie bijvoorbeeld zelf niet getekend. Er waren geen papieren op het juiste tijdstip op de juiste plek.”

De Coalitie voor Familie zou dit aantal handtekeningen niet gehaald hebben als ze niet gesteund zouden worden door de orthodoxe kerk. Ruim 80 procent van de Roemenen is orthodox, blijkt uit onderzoek van Cencus. Tijdens diensten riepen priesters op om te tekenen en anderen gingen langs de deuren voor het verzamelen van handtekeningen. Roemenië ademt de invloeden van de kerk. Lopend door een van de grotere straten in Boekarest, Calea Victoriei, kan je hier niet omheen. Meerdere orthodoxe kerken trekken je aandacht bij het bewandelen van de straat en kaarsjes worden gebrand onder het geluid van toeterende taxi’s.

Miriță: “Ik ben van kinds af aan christelijk opgevoed en zo heb ik bepaalde normen en waarden ontwikkeld. Sinds homoseksualiteit is gedecriminaliseerd en daarmee de LHBT-gemeenschap is gegroeid, worden deze normen en waarden steeds meer bedreigd. Zoals de Coalitie het ziet zijn er twee verschillende soorten homoseksuelen. De eerste groep bestaat uit homoseksuelen die hun liefdesleven privé houden en niet vragen om te veel rechten. Hier hebben we in principe niks op tegen, maar er is nog een andere groep die ons wel dwarszit, namelijk de groep die schreeuwt om meer rechten en propaganda beoefent. Ze leren kinderen bijvoorbeeld over homoseksualiteit en dat is totaal niet de manier waarop ik mijn kinderen wil opvoeden. Wanneer wij als land toestaan dat deze gemeenschap mag trouwen zullen ze steeds mondiger worden en vragen om meer rechten die tegen de normen en waarden van mij en dus van de orthodoxe kerk ingaan. Straks wordt het ook nog mogelijk dat als ik mij aangetrokken voel tot een waterkan, ik daarmee het huwelijksbootje in kan stappen. Nee, we weten wel beter. Als er een duidelijke stop op de gretigheid van de LHBT-gemeenschap zou zitten, zouden ze van mij best mogen trouwen, maar zo werkt het helaas niet. Als we ze eenmaal de rechten geven om te trouwen, willen ze straks ook kinderen kunnen adopteren en adopteren gaat zelfs tegen de wetten van de natuur in. Dat heeft God zo bepaald, dus ze moeten niet bij mij komen aankloppen dat ik ze discrimineer.”
De regenboogvlag boven de ingang van ACCEPT
De regenboogvlag boven de ingang van het kantoor van ACCEPT

ACCEPT

Het burgerinitiatief, de steun van de kerk en het aantal handtekeningen raakt de LHBT-gemeenschap, onder wie ook Florin Buhuceanu. Hij is de voorzitter van ACCEPT, de grootste LHBT-organisatie in Roemenië. De organisatie werkt vanuit een sober kantoor dat overvol staat met boeken en papieren en versierd is met opvallende posters. Bij de ingang hangt een vale regenboogvlag. De kleuren sprankelen niet meer en er zitten vlekken in van het slechte weer. “Als ik ooit weer in Nederland kom, ga ik een nieuwe kopen”, vertelt Buhuceanu. De organisatie heeft weinig geld en opereert vooral op de achtergrond. “Hoe meer wij van ons laten horen, hoe meer aanhangers de Coalitie voor Familie krijgt, dus we moeten erg oppassen met hoe we te werk gaan.” Gasten ontvangt hij in de zelfgebouwde bibliotheek. De enige bibliotheek in het land die zich focust op de LHBT-gemeenschap. Te weinig, vindt de organisatie, maar de medewerkers zijn toch erg trots.

Buhuceanu: “Ik ben begonnen met werken voor ACCEPT in 1997, het jaar van de oprichting. Al snel werd ik de stem van de LHBT-gemeenschap in Roemenië, want in die tijd was homoseksualiteit nog illegaal en waren er maar weinig homoseksuelen die uit de kast durfden te komen. Ik zet me graag in voor LHBT-rechten, maar mijn positie heeft er ook voor gezorgd dat ik verschillende keren last heb gehad van verbaal geweld en een enkele keer van fysiek geweld. Er worden vaak vervelende dingen geroepen, maar dat neem ik niet serieus. De man die fysiek werd probeerde een aantal keer op mij in te rijden met zijn fiets, terwijl ik een interview voor de camera aan het geven was. Hij heeft ook op me gespuugd. Daarnaast ben ik ook van mijn studie getrapt toen de directie te horen kreeg dat ik homoseksueel was. Ik ben zeker niet de enige die last heeft van homofobisch geweld. Zo zijn er zelfs weleens kinderen die meeliepen met de Gay Pride heftig mishandeld. Ze werden getrapt en geslagen, maar de autoriteiten deden niks.

Florin Buhuceanu
Florin Buhuceanu van ACCEPT

In Roemenië hebben wij erg weinig rechten. Daarom verbaast het mij ook zo dat de politiek in staat is om zoveel geld uit te geven, want het gaat om miljoenen, aan een referendum voor het herdefiniëren van grondrechtelijke families. LHBT’ers kunnen al niet trouwen en zelfs onze relaties worden niet erkend. Waarom zouden ze zoveel geld uitgeven om dit dubbel te bevestigen, terwijl onze ziekenhuizen bijvoorbeeld dit geld veel beter kunnen gebruiken?”

Politiek

Van alle Roemeense partijen heeft één partij zich uitgesproken tegen het referendum, de liberale partij Save Romanian Union. Toch waren ook deze liberalen het niet unaniem eens en daarom heeft de voormalig leider van de partij deze zomer afstnd gedaan van zijn functie. Mihnea Stoica, advocaat en eigenaar van een onderzoeksinstituut dat onderzoek heeft gedaan naar tolerantie jegens homoseksuelen, vindt dat deze verdeeldheid steeds zichtbaarder wordt in Roemenië. “Een belangrijke motivatie voor de houding van de Roemeense politici tegen homoseksuelen is het gebrek aan vertrouwen in de politiek. Het referendum zal zorgen voor veel populariteit en die populariteit zal zorgen dat politici opnieuw worden gekozen bij de volgende verkiezingen.” Uit onderzoek van Eurobarometer blijkt inderdaad dat maar 21 procent van de Roemenen vindt dat het homohuwelijk erkend zou moeten worden. Een grote meerderheid is dus tegen het erkennen van het homohuwelijk en de houding van de politici ondersteunt zo deze mening. “Door de houding werken politici echter mee aan de verdeeldheid in Roemenië. Je ziet nu dat er twee groepen worden omschreven. De ‘goede Roemenen’, die tekenen voor een referendum en de rest, die wordt weggezet als een minderheid die niet behoort tot de Roemeense cultuur. Op korte termijn is dit een groot nadeel voor de LHBT-gemeenschap, maar het feit dat er discussie is, is wel een positieve ontwikkeling en kan op lange termijn goed uitpakken.”

De Roemeense vlag met de vlag van de Europese Unie en de NAVO

De exacte datum van het referendum is nog niet bekend, maar het lijkt erop dat het tijdens deze herfst niet zal lukken. Vlad Miriță denkt dat dit aan de invloeden van de Europese Unie ligt, maar Florin Buhuceanu en Mihnea Stoica hebben juist het idee dat de Europese Unie helemaal niet betrokken is bij de situatie en zouden juist meer betrokkenheid willen zien. Kati Piri is Europarlementariër voor de PvdA, een zusterpartij van de regerende Sociaal Democraten in Roemenië. Piri vertelt dat de Europese Unie pas echt een reactie kan geven wanneer de datum van het referendum officieel bekend wordt gemaakt. Vooralsnog is er geen directe betrokkenheid. “Op het moment dat we hoorden van het grote aantal verzamelde handtekeningen zijn we meteen op onze Roemeense collega’s afgestapt. We hebben toen gelijk druk op ze gelegd dat dit gigantische spanningen zal opleveren binnen de sociaaldemocratische partijen. Wij kijken natuurlijk naar mogelijkheden om het inperken van LHBT-rechten te voorkomen. We hebben officieel nooit antwoord gehad van de regering, maar ik kan mij wel voorstellen dat de regering twee keer achter hun oren krabt voordat zij het referendum gaan uitvoeren. De regering neemt een groot risico, want vanaf 1 januari 2018 zal Roemenië voor het eerst voorzitter worden van de Raad van de Europese Unie. Dit zou natuurlijk een gigantische negatieve blik werpen op wat er gebeurt in dat Oost-Europese land.”

Door de toewijding van de Coalitie voor Familie en de orthodoxe kerk belooft de nabije toekomst voor de LHBT-gemeenschap niet veel goeds. De Europese Unie is niet direct betrokken bij de situatie, maar er wordt vanuit de sociaaldemocraten wel druk uitgeoefend op de regerende Roemeense partij. De reactie van de Europese Unie komt wanneer de datum voor het referendum bekend wordt gemaakt.

 

•••

Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?

Klik hier voor meer informatie!

 

One thought on “Dichtslaande deur voor het ‘homohuwelijk’ in Roemenië

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.